Het Boek. Jaargang 4

[p. *14]

[Nummer 7]

[p. 241]

Dr. C.P. Burger Jr.
1890-1915
Bibliothecaris der Universiteits Bibliotheek van Amsterdam.

Combertus Pieter Burger Jr. is den 10^den April 1858 te Gouda geboren, als 4^de zoon van Dr. Combertus Pieter Burger en Maria Agnes Haasloop Werner. In hetzelfde jaar werd zijn vader leeraar aan het gymnasium te Zutfen, in 1859 leeraar aan de Delftsche Academie, in 1864 hoogleeraar aan de Polytechnische School en in 1867 directeur der Rijks Hoogere Burgerschool te Leeuwarden. C.P. Burger Jr. bracht dus zijne eerste schooljaren te Delft, zijn latere te Leeuwarden door, waar hij het gymnasium bezocht. Over deze gymnasiumjaren vertelt hij zelf aardige bijzonderheden in het ‘Levensbericht van Mr. A. Telting’ (Bijdr. Hand. Mij. der Ned. Letterk. 1908-1909, p. 419-420), zijn schoolvriend. In 1874 legde hij met lof het eindexamen af; zijn vader vond hem echter te jong voor het studentenleven en liet hem nog een jaar lang aan de Hoogere Burgerschool, als toehoorder, een aantal vakken volgen, welke hij aan het gymnasium uitteraard niet of onvoldoende had kunnen beoefenen.

In 1875 ging hij naar Leiden in de oude letteren studeeren. Ook over dezen tijd vertelt hij een en ander in bovengenoemd ‘Levensbericht’ (t.a.p. p. 422-425). In het zomersemester van 1880 was hij te Berlijn als student ingeschreven, om daar bepaaldelijk de college's van Mommsen te volgen. Ook hoorde hij daar: Vahlen, Hübner, Wattenbach, Von Treitschke en Droysen. Een opstelletje, door hem voor het Seminar van Mommsen gemaakt, is de aanleiding geweest tot de keuze van het onderwerp zijner latere dissertatie: ‘De bello cum Samnitibus secundo’. Van 1881-1883 was

[p. 242]

hij leeraar aan het gymnasium te Haarlem in oude talen, - geschiedenis en - aardrijkskunde. In 1884 promoveerde hij in de oude letteren op genoemd proefschrift. Na zijne promotie vertoefde hij een maand te Parijs, waar hij enkele college's o.a. die van Boissier volgde, de Bibliothèque Nationale bezocht, en kennis maakte met Delisle en Omont. Hij schreef vervolgens verschillende studiën over oude Romeinsche geschiedenis, die - ook in het buitenland - zeer de aandacht trokken.

Reeds in 1885 had hij de studie, thans in de rechten, hervat, met het oorspronkelijk doel zich aan het archiefwezen te wijden. In 1886 maakte hij met A. Telting en J. Simon Thomas, Indisch ambtenaar, een reis naar Rome en Italië, voor algemeene aanvulling van studie en kennis, waarvan enkele indrukken in geschriften en voordrachten zijn weergegeven. Gedurende deze reis, die ruim drie maanden duurde, bezocht hij verschillende Bibliotheken, o.a. die van het Vatikaan, waar hij ook werkte. In 1889 promoveerde hij in de rechten, op proefschrift: ‘De beperkte aansprakelijkheid van den schuldenaar in het hedendaagsche en het oude zeerecht’. Nog vóór zijne promotie had hij geschreven over ‘Wijziging der Grondwet in zake troonopvolging’, een studie, welke door wijlen Prof. J.T. Buys in diens groote werk ‘De Grondwet’ met waardeering wordt vermeld.

1 Juni 1889 werd hij benoemd tot assistent aan de Universiteits Bibliotheek van Amsterdam, als opvolger van J.F. Van Someren. Dit feit werd in 1914 door W.P. C. Knuttel (Maandblad voor Bibl.wezen 1914, II) herdacht.

16 Juli 1890 volgde hij Prof. Dr. H.C. Rogge als bibliothecaris der Universiteits Bibliotheek van Amsterdam op. Hoe aangenaam de verhouding tusschen hem en Rogge steeds is geweest, blijkt het beste uit zijn met groote piëteit geschreven artikel: ‘In memoriam H.C. Rogge, als bibliograaf en bibliothecaris’.

Den 21^sten Augustus 1890 trad hij in het huwelijk met Alida Baudina Suringar, dochter van Prof. Dr. Willem Frederik Reinier Suringar en Sara Valckenier.

Sinds 1890 heeft hij aan het hoofd der Amsterdamsche Universiteits Bibliotheek gestaan, en de voldoening mogen smaken, dat zij, onder zijn beheer, steeds in omvang en belangrijkheid is toegenomen, zoowel door aankoopen, als door legaten, schenkingen en bruikleenen.

Enkele feiten en cijfers mogen hier spreken: In 1890 was een bedrag van ruim ƒ 7.000 voor aankoop van boeken toegestaan; thans kan voor aankoop en onderhoud ruim ƒ 26.000 worden besteed,

[p. 243]

waarbij men in aanmerking moet nemen, dat dit bedrag door de tijdsomstandigheden eenigermate is besnoeid. In overeenstemming hiermede telde in 1890 de catalogus der jaarlijks nieuw aangeschafte boeken 50 bladzijden; die van 1914 telt er 248. In 1890 bedroeg het aantal laadjes, waarin de fiche's van den catalogus geborgen waren 36; thans zijn 192 laden geheel gevuld met titelbriefjes. Inmiddels was de Bibliotheek overdag langer voor het publiek toegankelijk gesteld en ook des avonds en in de vacantie's geopend. De uitbreiding van personeel hield hiermede gelijken tred. Het aantal bezoekers, dat in 1890 ruim 13.000 bedroeg, steeg naar verhouding in 1914 bedroeg het ± 75.000. Intusschen was het gebouw vergroot; zoo kon niet alleen de aangroeiende boekenschat der Universiteits Bibliotheek, doch ook die der instellingen, welke in den loop der jaren aldaar voor hare gedeeltelijke of geheele boekerijen een plaats hadden gevonden, op betere ruimte aanspraak maken. Van deze instellingen mogen worden vermeld: de Maatschappij ter bevordering der Geneeskunst, het Evangelisch Luthersch Seminarium, de Remonstrantsche Kerk, het Aardrijkskundig Genootschap, de Maatschappij tot bevordering van Toonkunst, de Paedagogische Bibliotheek van het Nederlandsch Onderwijzers Genootschap, om slechts enkele te noemen, evenals de op zichzelf staande Bibliotheca Rosenthaliana en de Vereeniging het Vondel-Museum.

De geschiedenis van een en ander vindt men in de Verslagen der Bibliotheek, sinds 1890 telken jare door Burger ex officio uitgebracht; in de voorreden der Catalogussen onder zijne leiding bewerkt en vooral in de brochure: ‘De Amsterdamsche Universiteits Bibliotheek. Feiten en cijfers door den Bibliothecaris.’

Van zijne medewerkers mogen hier wijlen J. Hellendoorn en wijlen E.W. Moes worden herdacht.

Zijne werkzaamheid als bibliograaf concentreert zich in het standaardwerk: ‘De Amsterdamsche boekdrukkers en uitgevers in de 16^de eeuw’, verschenen bij C.L. Van Langenhuysen en Marts. Nijhoff, waarvan hij in 1906 de uitgave van Moes heeft overgenomen. Vervolgens in het ‘Tijdschrift voor boek en bibliotheekwezen’, waarvan de tweede reeks als ‘Het Boek’ bij Nijhoff is verschenen. Kort nadat dit tijdschrift, het eerste bibliografische voor ons land van blijvenden aard, was opgericht, werd Burger daaraan medewerker (1904). Van 1908-11 was hij redacteur met Em. De Bom, J.W. Enschedé, V.A. de la Montagne, Prosper Verheyden en Mr. Leon. Willemsz Az. In 1912 redigeerde hij ‘Het

[p. 244]

Boek’ met De la Montagne, van 1913 af met dezen, B. Kruitwagen O.F.M. en Prof. W. de Vreese.

Als lid en bestuurslid van geleerde genootschappen heeft hij meermalen voordrachten gehouden over verschillende onderwerpen, met name in het Provinciaal Utrechtsch- en het Oudheidkundig Genootschap. Ook verleende hij zijne medewerking bij boektentoonstellingen, zooals in 1914. toen het Bijbelgenootschap haar eeuwfeest met eene bijbeltentoonstelling vierde.

De genealogie der familie Burger vindt men in ‘Nederland's patriciaat’, 's Gravenhage, 1914, p. 58-68.

Hier volgt thans een ‘proeve’ van bibliografie.