| |
| |
| |
Berichten
Stichting Drukwerk in de marge jubileert
Op vrijdag 31 mei vieren de leden van de stichting Drukwerk in de marge hun tienjarig bestaan. Van een klein groepje enthousiastelingen is deze stichting in de loop der jaren uitgegroeid tot een groot en bloeiend gezelschap, bestaande uit actieve drukkers en niet-drukkende belangstellenden. Er is ook een nauw contact ontstaan met de ‘officiële’ grafische wereld. Zo vindt in goed overleg oud en overbodig drukkersmateriaal z'n weg naar leden van de stichting. Want daar is het om begonnen: het behoud en in werking houden van grafische machines, letters, gereedschap e.d. uit het ‘loden’ tijdperk. Aldus dient de stichting een dubbel belang. Want de conserverende doelstelling houdt zoveel mogeljk in: het laten draaien van de machines. Dit levert een constante stroom van vaak fraai en ongewoon drukwerk op. Veel teksten die voor officiële uitgevers om diverse redenen commercieel niet interessant zijn, zien door marginale drukkers toch het licht. Traditiegetrouw vindt er in het voorjaar altijd een presentatie van de laatste produkties plaats in het Haags Gemeentemuseum. Op de twee voornaamste bookfairs in Nederland, het vroege voorjaar in het Marriott-hotel in Amsterdam, begin november in de Beyneshal in Haarlem, is de stichting ook altijd present, terwijl zij op allerlei braderieën, boekenmarkten ook een graag gezien gast is.
Ter gelegenheid van dit lustrum worden er twee tentoonstellingen georganiseerd, die op bovengenoemde vrijdagmiddag geopend zullen worden in het bijzijn van de leden, waarna ze nog ± anderhalve maand te zien zijn voor het publiek. De tentoonstelling in de Koninklijke bibliotheek te Den Haag zal gewijd zijn aan het totaal van activiteiten der stichting. De opening wordt voorafgegaan door een lezing van prof. Braches over private presses in Nederland. Daarna wandelt het gezelschap naar het Rijksmuseum Meermanno-Westreenianum, alwaar onder het genot van een borrel een keuze uit de collectie die dit museum van Margedrukkers heeft, bekeken kan worden. Beide tentoonstellingen gaan vergezeld van een catalogus. De eerste met tekst van T. van Deel; de tweede bevat de antwoorden van alle werkende drukkers op een vragenlijst over achtergronden van een ieders werkzaamheid, vergezeld van een foto.
| |
Nieuw antiquariaat in Haarlem
Antiquariaat Leni Peetoom is verhuisd van Koningstraat 41 te Haarlem naar Koningstraat 38, het Geboortehuis van Nicolaas Beets in dezelfde plaats.
Op het oude adres heeft zich gevestigd: Antiquariaat Esmoreit, een algemeen antiquariaat, met een nadruk op literatuur en geschiedenis.
| |
Schilders en geschilderden
Index op Van Gools Nieuwe Schouburg (Leiden: Vrienden van het Prentenkabinet der Rijksuniversiteit te Leiden, 1984, 64 blz. f 15,-).
In november 1984 verscheen een index op Johan van Gools De Nieuwe Schouburg der Nederlantsche Kunstschilders en Schilderessen ('s-Gravenhage 1750-1751). De oorspronkelijke uitgave en de daarnaar vervaardigde reprint bevatten uitsluitend een register met de namen van die kunstenaars aan wie Van Gool een apart artikel wijdt. Alle overige namen blijven daardoor ontoegankelijk. De index heeft tot doel dat gemis aan te vullen met indices op alle persoons- en topografische namen. Om de lijsten van maecenassen, opdrachtgevers, geportretteerden en dergelijke zo bruikbaar mogelijk te maken, zijn in het kort bij elke naam ook beroep en woonplaats vermeld. Zo kan men zonder de tekst van de Nieuwe Schouburg bij de hand te hebben al een aardige indruk krijgen van de door Van Gool genoemde personen. Omdat Van Gools aanduidingen vaak summier zijn, werden deze zoveel mogelijk aangevuld aan de hand van Van der Aa's Biografisch woordenboek der Nederlanden, het Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek en gegevens uit Moes' Iconographia Batava. Een speciale vermelding kregen die gevallen waarin iemand genoemd wordt als geportretteerde of als eigenaar van een zaal met geschilderde behangsels of een schoorsteenstuk. Ook de door Van Gool genoemde verzamelingen kregen bijzondere aandacht. De namen van de kunstenaars werden ter wille van de overzichtelijkheid aangegeven met een asterisk. De prijs van de index op Van Gool bedraagt f 15,- (excl. f 3,- porto). Men kan het boekje (64 blz. ingenaaid) bestellen bij R.A.J. te Rijdt, Haarlemmerstraat 58, 2312 GC Leiden of bij de Stichting Vrienden van het Prentenkabinet der Rijksuniversiteit te Leiden, t.a.v. dr. J. Bolten, Rapenburg 65, 2311 GJ Leiden.
| |
Nouvelles du livre ancien
Eind december 1984 verscheen het 41ste nummer van Nouvelles du livre ancien. Dit Franse tijdschrift bevat nieuws over handschriften en oude drukken, allereerst uit Frankrijk, maar ook uit andere landen. Conferenties, symposia en tentoonstellingen worden aangekondigd en besproken, lopend onderzoek en bibliografische projecten worden geïnventariseerd, boeken worden aangekondigd en kort besproken en de laatste rubriek is een courier des lecteurs, waarin lezers een oproep tot informatie kunnen plaatsen. Vaak is dat de vraag welke bibliotheek een exem- | |
| |
plaar van een bepaald boek heeft. Een (gratis!) abonnement kan men opgeven bij: Section de l'Humanisme, Institut de recherche et d'histoire des textes, Centre national de la recherche scientifique, 40 Avenue d'Iéna, 75116 Paris.
| |
H.G.M. Prick en de boekhandels
Harry G.M. Prick, ‘Hommage aan de Haagse boekhandelaar’, 's-Gravenhage het land der letteren (Meulenhoff, 1984, 159 blz. f 29,50, isbn 90-290-1875-5).
In 1982 verscheenhet boek Het land der letteren, een topografische bloemlezing, waarin steden en streken door literatoren worden belicht. Na een speciaal deel over Amsterdam gaf Meulenhoff het afgelopen najaar 's-Gravenhage. Het land der letteren uit. Eén bijdrage is voor De Boekenwereld van belang, namelijk het speciaal voor dit boek geschreven artikel van Harry G.M. Prick getiteld ‘Hommage aan de Haagse boekhandelaar’. De auteur behandelt hierin onder andere J. Blok, de boekhandelaar die in 1892 Verlaine naar Nederland haalde en die in 1898 Boutens’ bundel Verzen uitgaf. Blok was zeker niet de enige boekhandelaar én uitgever in Den Haag.
Prick beschrijft hoe hij, vanaf het moment dat hij bij het Letterkundig museum in dienst trad, tussen de middag steeds enkele boekhandelaren bezocht die zo af en toe, net als Blok, enige werken uitgaven. Zo komen achtereenvolgens P. Venemans van de boeken kunsthandel M. Dijkhoffz, de zaak van L.J.C. Boucher en die van Van Stockum aan de orde. Toen de winkel van Boucher in 1982 werd opgeheven, stichtte Marcel Schneijderberg samen met Ine Ebbinge de Ikarosboekhandel in de Molenstraat. Ook Willem Molenaar van Ulysses komt oorspronkelijk uit de ‘stal’ van Boucher. Uit de zaak van Van Stockum kwam de boekhandelaar A. Houtschild voort.
Prick geeft in zijn lezenswaardige bijdrage een aardig beeld van deze uitgevers en boekhandelaren.
| |
Nationale boekbindwedstrijd
De fge (Fabrikanten van grafische eindprodukten, voortgekomen uit de Bond van boekbinderspatroons) heeft een wedstrijd georganiseerd waarbij de opdracht is een band te vervaardigen, waarvan de bandbekleding voor tenminste 90% uit papier bestaat. Iedere Nederlander kan met ten hoogste twee banden deelnemen in één van de twee categorieën: amateur en professional. De werkstukken, die niet van voor 1 januari 1984 mogen daten, dienen voor 1 mei 1985 bij de FGE ingeleverd te zijn. De jury zal na een anonieme beoordeling van de inzendingen in beide categorieën drie prijzen toekennen, van f 250,-, f 150,- en f 100,-. Een tentoonstelling van de banden in de kb te Den Haag besluit deze wedstrijd. Deelname aande wedstrijd kost f 25,-, over te maken op gironummer 399278, t.n.v. fge, Amsterdam, waarna men twee wedstrijdformulieren ontvangt ter bevestiging van deelname. Nadere informatie geeft de fge, Wilma Wouters, tel. 020-161761.
| |
Eredoctoraat Horodisch
Op 8 januari 1985 ontving de boekenkenner en antiquaar Dr. Abraham Horodisch een eredoctoraat in de letteren van de Universiteit van Amsterdam, een ver diend eerbewijs voor zijn jarenlange publicistische en praktische activiteiten op het gebied van het oude en het bibliofiele boek.
Dr. A. Horodisch, in 1898 in Polen geboren, was van 1920 tot 1933 in Berlijn werkzaam als uitgever en drukker van bibliofiele boeken. In 1933 vluchtte hij naar Nederland, waar hij begin 1934 in de Spuistraat in Amsterdam het Antiquariaat Erasmus opende. Reeds het volgende jaar verhuisde de firma naar het pand Spui 2, waar het nog steeds gevestigd is. In de loop der jaren publiceerde Dr. Horodisch in binnen- en buitenland talloze bijdragen tot de boekgeschie denis, terwijl ook zijn antiquariaatscatalogi - hij bewerkt de catalogi van zestiende-eeuwse drukken nog steeds zelf - een beeld geven van zijn grote kennis op dit gebied. In 1984 werd het vijftigjarig bestaan van Boekhandel en Antiquariaat Erasmus herdacht met de verschijning van de omvangrijke feestbundel De arte et libris, die door de vakkundigheid van Horodisch beschouwd kan worden als een toonbeeld van degelijke wetenschappelijke boekuitgaven.
| |
Serie supplementen
Anton Gerits, die tot half februari voorzitter van de Nederlandse vereeniging van antiquaren was, begon in 1983 een serie supplementen op bekende bibliografieën. Gerits, die zijn scholing heeft gehad bij Martinus Nijhoff in Den Haag, waar hij werd opgeleid door H.E. Kem en later samenwerkte met Wouter Nijhoff Pzn., heeft in de loop der jaren heel wat collecties gecatalogiseerd. Langzamerhand kon hij dan ook een uitgebreid bibliografisch kaartsysteem aanleggen, waarmee hij menig handboek kon aanvullen. Het eerste deeltje van de serie, dat Gerits in eigen beheer uitgeeft, bevat een supplement en correcties op Giuseppte del Bo's bibliografie Charles Fourier e la Scuola Societaria. (isbn 90-70775-01-8 geb.). De uitgave is verkrijgbaar bij A. Gerits, Hartenstraat 41, Amsterdam of Delilaan 5, Hilversum; de prijs is f 48,-.
|
|