Bijdragen en Mededeelingen van het Historisch Genootschap. Deel 59

[p. V]

Verslag van het bestuur over het jaar 1937.

Het afgeloopen jaar heeft gelukkig geen ingrijpende wijzigingen in de samenstelling van het bestuur gebracht. Slechts werd in de vacature, ontstaan door het overlijden van Dr. W.J.M. Mulder, voorzien door de benoeming van diens opvolger aan de Universiteit te Nijmegen, Prof. Dr. R.R. Post. Bij de woorden van hartelijk welkom, hem in onze jongste Algemeene Bestuursvergadering door den voorzitter toegeroepen, sluiten wij ons hier gaarne aan.

In de lijst onzer eereleden kwam dit jaar geen verandering.

Aan het eind van het jaar hadden wij in totaal een ledenverlies te boeken van 44, een getal, dat hoewel niet zoo groot als in voorgaande jaren wel het geval was, toch het bestuur met zorg heeft vervuld. Te meer, omdat het door de toetreding van 37 nieuwe leden niet geheel werd goedgemaakt. Bij het ter perse gaan van dit verslag telde het Genootschap 14 eereleden en 573 gewone leden (zie bijlage A). In de in de laatste jaren steeds voortgaande teruggang in ons ledental heeft het bestuur aanleiding gevonden, om opnieuw te kwestie van de contributieverlaging onder de oogen te zien. Het resultaat hiervan is geweest, dat na ampele overweging besloten is, om de contributie reeds voor 1938 terug te brengen tot tien gulden. Het bestuur ontveinst zich de beteekenis van dit besluit, dat hoogstwaarschijnlijk tot inperking van onze productie zal moeten leiden, allerminst. Het hoopt en vertrouwt echter, dat de leden er aanleiding in zullen vinden het Genootschap trouw te blijven en dat nieuw benoemden de aanneming van het lidmaatschap er gemakkelijker door zal worden gemaakt. Voor den staat der financiën van het Genootschap en van het Leesgezelschap verwijzen wij naar de achter dit verslag afgedrukte bijlage B.

[p. VI]

Ten aanzien van het ruilverkeer, dat het Genootschap met zijn binnen- en buitenlandsche betrekkingen onderhoudt, valt ditmaal weinig nieuws te vermelden. De in het voorgaande verslag reeds vermelde pogingen van den eersten bibliothecaris, om de lacunes aan te vullen, zijn ook in het afgeloopen jaar voortgezet.

Ook dit jaar onderging de verzameling handschriften geen vermeerdering. De boekerij daarentegen groeide als altijd weer aan zoowel door aankoop als door schenking. Verschillende onzer leden gaven gehoor aan onzen oproep, in het vorig verslag tot hen gericht, om van de door hen gepubliceerde werken of artikelen steeds exemplaren of een overdruk voor onze boekerij te reserveeren. Den milden gevers in en buiten den kring onzer leden zijn wij voor deze schenkingen zeer erkentelijk. Wij willen deze gelegenheid aangrijpen, om de boekerij van het Genootschap nog weer eens in de belangstelling onzer leden aan te bevelen.

De laatste bijdrage (C) is der gewoonte getrouw die van de Atlas-commissie.

In ons vorige verslag moesten wij melding maken van ernstige moeilijkheden tengevolge van het faillissement van de firma Kemink en Zn., dat ons noodzaakte naar een nieuwen drukker en uitgever voor onze uitgaven om te zien. Het verheugt ons, dat wij thans kunnen constateeren, dat haar opvolgster, de firma Broekhoff, de grootst mogelijke zorg aan onze uitgaven besteedt. Wij hopen en verwachten, dat deze goede samenwerking ook in de toekomst bestendigd zal worden.

De gebruikelijke vragen en verzoeken om inlichtingen werden door het bestuur zoo mogelijk beantwoord en de niet minder gebruikelijke aanvragen om subsidie of steun voor het een of ander doel met een betuiging van spijt afgewezen.

Ook dit jaar heeft het bestuur meer dan eenmaal officieel het Genootschap vertegenwoordigd. Aan jubileerende zustergenootschappen in binnen- en buitenland bracht het de hartelijke gelukwenschen van het Genootschap over. Aan Hunne Koninklijke Hoogheden Prins Bernhard en Prinses Juliana werd een fraai gebonden exemplaar van onze uitgave Piet Heyn en de Zilvervloot ten geschenke aangeboden voor de boekerij van het motorjacht Piet Heyn.

In het jaar 1937 verscheen behalve het 58e deel der Bij-

[p. VII]

dragen en Mededeelingen de Notulen gehouden ter vergadering der Staten van Holland in 1670 door Hans Bontemantel, bewerkt en uitgegeven door Dr. C.G. Smit, welke uitgave tevens een deel van de dissertatie van Dr. Smit heeft gevormd. In het najaar werden nog de Regesten van oorkonden betreffende de bisschoppen van Utrecht uit de jaren 1301-1340 aan onze leden toegezonden. Wij wenschen den bewerker, Dr. J.W. Berkelbach van der Sprenkel, van harte geluk met de verschijning van deze voor de kennis van onze middeleeuwsche geschiedenis zoo belangrijke uitgave.

De in het vorig verslag uitgesproken hoop, dat de druk van het tweede deel der Correspondance de Marguerite de Parme in 1937 zou kunnen worden bespoedigd, is helaas niet in vervulling gegaan. In het najaar verzocht Prof. Dr. L. van der Essen wegens drukke werkzaamheden van het toezicht op deze uitgave te worden ontslagen. Wij hebben hem dit ontslag verleend onder dankbetuiging voor de vele diensten, aan ons reeds ten behoeve van deze uitgave bewezen. Het medelid van ons bestuur, Prof. Dr. A.A. van Schelven heeft zich op ons verzoek bereid verklaard de taak van Prof. van der Essen over te nemen, waarvoor wij hem zeer erkentelijk zijn. Zooals begrijpelijk is, is ernstige vertraging van den druk het gevolg van deze verandering geweest.

De inleiding tot de Grafelijkheidsrekeningen van Dr. H.J. Smit, die reeds eenigen tijd persklaar in ons bezit was, is thans geheel afgedrukt. Met den druk van de indices, die geruimen tijd zal vergen, zal spoedig een begin worden gemaakt. Het bestuur overweegt in dit verband de mogelijkheid, om de inleiding van Dr. Smit als een afzonderlijk deel van de werken in 1939 te distribueeren, aangezien het wel onmogelijk zal blijken inleiding en indices in één deel te vereenigen, daar de omvang hiervan te groot zal worden.

De voltooing van het tweede deel van de Acta et decreta senatus heeft geregeld voortgang gehad. Wij hopen dit werk in den voorzomer van het ingetreden jaar aan onze leden te kunnen doen toekomen.

Over de eventueele uitgave der Journalen en brieven van den admiraal W.C. de With door mevrouw De Groot-Brantjes valt dit jaar evenmin iets nieuws te vermelden als over die van de kroniek van den Goudschen geestelijke uit de jaren 1572-1578, die Prof. J.J. Henneman op zich

[p. VIII]

genomen heeft. Wellicht dat in het ingetreden jaar de bewerkers aanleiding vinden om zich opnieuw met het bestuur in verbinding te stellen.

Het met verschillende Russische bibliotheken gevonden contact, dat de mogelijkheid scheen te openen om eindelijk te komen tot een verwezenlijking van een lang gekoesterde wensch van het bestuur, n.l. om een uitgave te brengen in Nederlandsche vertaling van documenten betreffende onze geschiedenis in Russische bronnenpublicaties, en waarover wij in ons vorige verslag reeds spraken, heeft wederom niet tot eenig tastbaar resultaat geleid. Wij hebben dan ook besloten deze zaak voorloopig maar weer te laten rusten.

Door Dr. J.W. Wijn werden ons een aantal militaria, betreffende Jan den Middelste van Nassau, uit het Staatsarchiv te Wiesbaden ter uitgave in onze werken aangeboden. Na uitvoerige bestudeering van dit plan en na herhaald overleg met Dr. Wijn hebben wij besloten, om een gedeelte daarvan, n.l. de Observationes, een soort van handboek voor de krijgsgeschiedenis, voor onze uitgave te aanvaarden.

Gaarne hebben wij ook aanvaard een plan van ons medelid Mr. J.W.C. van Campen, die ons voorstelde een uitgave te bezorgen van een handschrift van Buchel, in de Universiteitsbibliotheek alhier berustende, getiteld Notae Quotidianae en loopende van de jaren 1634-1641. In opzet verschillen deze aanteekeningen niet van het vroeger uitgegeven Diarium. De bedoeling van bestuur en bewerker is, om van deze uitgave een klein deeltje onzer Werken te maken.

Van meer dan één kant is ons bestuur in de laatste jaren opmerkzaam gemaakt op de beteekenis voor onze geschiedenis van het archief van den koopman Daniël van der Meulen, dat zoowel voor onze economische als politieke geschiedenis van het einde der 16de eeuw van zoo groote beteekenis is. Dit archief bevindt zich, gelijk bekend, in het Gemeente-archief van Leiden. Wij hebben deze kwestie zorgvuldig bekeken en ons van verschillende kanten laten voorlichten. Het resultaat is geweest, dat wij in principe besloten hebben tot een uitgave van Van der Meulen's politieke en handelscorrespondentie. Tot dusver zijn wij er echter nog niet in geslaagd, om iemand te vinden, die de bewerking van dit zeer uitgebreide materiaal in den geest, waarin wij ons

[p. IX]

die gedacht hadden, op zich wil nemen. Het bestuur blijft in dezen dus diligent.

Van de in dit deel der Bijdragen en Mededeelingen opgenomen bijdragen is die van Dr. H. Bruch reeds in ons vorig verslag ter sprake gekomen. Die van de heeren Hulshof, Dr. B. Raptschinsky en Dr. J.G. van Dillen zijn in den loop van dit verslagjaar door ons ontvangen en aanvaard. Ook voor het volgende deel der Bijdragen en Mededeelingen zijn ons reeds weer enkele bijdragen toegezegd.

Een bijdrage van Reverend James Williams te Oxford over de Hollandsche plantages op den oever van de Berbice kon door ons niet worden aanvaard, daar zij naar den vorm geheel afweek van den voor onze bijdragen gebruikelijken opzet.

Het bestuur van het Historisch Genootschap,

W.A.F. BANNIER, Voorzitter.

C.D.J. BRANDT, 1ste Secretaris.