Biekorf. Jaargang 107

[p. 394]

Vraagwinkel

Ververs uit Rijsel

In de 16de eeuw waren de ververs uit de stad Rijsel bekend en werden ze vakkundig gewaardeerd. In Antwerpen arriveerden er talrijke ververs uit de die stad en werden er poorter van Antwerpen.

Komen er in West-Vlaamse steden in die jaren ook ververs voor die uit Rijsel afkomstig zijn?

O.M.

Gilden van schoorsteenvegers

Van zodra de woningen een schouw hadden waardoor er rook en roet moest passeren, vinden we ook schouwvegers aan het werk.

In grotere centra waren deze schouwvegers soms verenigd in een bond, een gilde of een andere organisatie. Bestaat er ergens literatuur over deze stiel en zijn folklore, en zijn verenigingen?

B.D.

Legenden van Boucquillon

Bruno-Jozef Boucquillon gaf in 1877 in Antwerpen een boek uit van 210 blz. getiteld West-Vlaamsche gedichten en legenden. Volgens F. De Potter (Vlaamsche bibliographie, dl. I, blz. 309) verscheen dit werk maar op tien exemplaren.

Wie was Boucquillon? Is er ergens een exemplaar van zijn werk bewaard? En vooral: welke legenden heeft hij gepubliceerd?

L.V.A.

Ekeldraaiers

In de kadastrale legger van Izegem uit de jaren 1826-27 staan er in de Roeselaarsestraat in die stad enkele inwoners aangegeven met als beroep ekeldraaier.

Welk ambacht wordt er hiermee bedoeld?

Fabrikanten van slijpstenen

Wie leverde er in de oude tijd de slijpstenen om messen te wetten en allerlei alaamstukken de slijpen en te scherpen? Waar haalden ze die slijpstenen vandaan? Invoer uit andere streken? Fabrikanten of handelaar, die als tussenpersoon optraden?

A.B.

Jozef Nempe

In Biekorf 1912 verscheen er een gedicht door ene Jozef Nempe uit Koolskamp, getiteld ‘Gevangen leeuwerik’. Wie ging er achter deze naam schuil?

A.B.

[p. 395]

School voor hydrografie in Duinkerke

In de 18de eeuw bestond er in Duinkerke een ‘School voor hydrografie’ waar zeeloodsen opgeleid werden. Bij de bijzondere gratie van de koning (Lodewijk XIV), die een algehele verfransing nastreefde van zijn veroverde gebieden waaronder Frans-Vlaanderen, mochten de lessen in deze school in het Nederlands en in het Frans worden gegeven. (C. Pfister, Port et marine à Dunkerque au XVIIIe siècle, in: Jaarboek der Franse Nederlanden 1983, blz. 160-178).

Zijn er verdere gegevens bekend over deze inrichting, zoals bvb. namen van loodsen uit Vlaanderen die er opgeleid werden?

L.V.A.

Dubbelchronogrammen in West-Vlaanderen

Op een balk van een hoeve in Sint-Rijkers (Alveringem) kwam een ‘dubbelchronogram’ te voorschijn. Dat is een jaarschrift, waarvan het resultaat niet een bepaald aantal aangeeft, maar het dubbele ervan, en waarvan de tekst niet te splitsen is in regels, die elk op zich het jaartal bieden. Zo levert bij deze hoeve de som van cijferletters het getal 3546 op, waar een gevelsteen ‘1773’ vermeldt.

Naar verluidt komt dit in Nederland geregeld voor. Zijn er nog dubbelchronogrammen bekend in West-Vlaanderen?

J. Van Acker

Zusters Theresianen in Torhout

Het klooster van de zusters Theresianen in de Ezelstraat in Brugge werd in 1783 afgeschaft door de bekende maatregelen van Jozef II.

In 1815 vormden drie zusters van deze kloostergemeenschap, met als geboortejaar 1750, 1752 en 1766, opnieuw een klooster in Torhout. Daar verbleven ze tot 1816, toen ze naar Brugge terugkeerden en er o.m. een school voor arme kinderen openden (M. De Blieck, Enkele Brugse scholen in de Hollandse Tijd, in: Brugs Ommeland, 2007, p. 107-108).

Waarom trokken die religieuzen naar Torhout? Wat is er bekend over hun verblijf in die stad?

A.B.

Devotie in het begijnhof van Kortrijk

In het begijnhof van Kortrijk worden (werden?) de relikwieën bewaard van de heilige Maria-Francisca der vijf wonden, die heilig verklaard werd op 29 juni 1867. Haar jaarlijkse feestdag was 6 oktober. Ze was de bijzondere patrones tegen kanker, keelziekte, zinneloosheid en andere kwalen.

De bedevaarders konden daar ook een litanie van de H. Maria Francisca bekomen. Deze litanie was kerkelijk goedgekeurd in de bisdom Gent op 7 november 1867, dus kort na haar heiligverklaring.

Bestaat er literatuur over deze verering? Waarom in Gent en niet in Brugge? Welke is de juiste naam van die heilige? Wie bracht die devotie naar Kortrijk?

L.V.A.