Hugo de Groot (1583-1645)
Met als uitgangspunt de 7700 bewaarde brieven die vanaf 1928 in 17 delen verschenen maakte Henk Nellen nu een ruime biografie (Ed. Balans, 2007, 829 p.) die hijzelf een aanzet noemt naar deelstudies van deze naast Erasmus en Spinoza uitzonderlijke Nederlandse geleerde, sinds 1621 ontsnapt uit Loevestein en nooit meer in het Noorden aanvaard. Vanwege zijn remonstrantse rekkelijke overtuiging die hem een volgeling van Cassander en diens leerling te Leiden Vulcanius maakt. Zijn dichte vriendschap tot aan de Dordtse synode met Daniel Heins, opvolger van Vulcanius in de leerstoel doch ook secretaris van de Synode, werd nooit meer hersteld, gezien Heins, net als de meeste uitgeweken Vlamingen, een strakke orthodoxie aanhield. De meer dan 80 werkstukken van de jurist, theoloog, dichter, filosoof Grotius worden door Henk Nellen in hun ontstaan, beïnvloeding en drukperikelen op vlotte wijze aangebracht. Van de Opera Omnia-uitgave, in 1653 toegestaan aan Pieter de Groot, verschenen drie delen Theologica, 1679.
Grotius' broer Willem liet in 1617 de poemata collecta verschijnen, straks aangevuld door de posteriora door H. van Oosterhout. De Annales et Historiae de rebus Belgicis verschenen postuum (1657). Van de Cassandriaanse Meletius sive de iis quae inter christianos conveniunt liet G.H.M. Posthumus Meyjes te Leiden in 1988 een geannoteerde editie verschijnen, net als P.C. Molhuysen in 1919 deed met De iure belli ac pacis libri tres, en D. Armitage met het Mare liberum uit 1609 (2004).
De grandeur van Maria van Reigersbergh uit Veere is op vele plaatsen schitterend beschreven. Net als het amechte gedrag van de op Loevestein gekooide Grotius; ook tijdens zijn proces was zijn houding ontmoedigend.
A. Dewitte
Henk Nellen, Hugo de Groot. Een leven in strijd om de vrede 1583-1645, uitg. Balans, 2007, 829 p., ill.