Biekorf. Jaargang 106

[p. 336]

Het oorlogslied van ‘den cortemarcknare’

In Wereldoorlog II is er in Kortemark een onbekende volksdichter opgestaan die het lied maakte dat wij hierna laten verschijnen. Wie die auteur is vonden we niet. Hoge dichtkunst is het zeker niet, maar het geeft goed de gesteltenis weer in de oorlogsomstandigheden. En we zijn er zeker van dat het lied gezongen werd en bekend was in bredere kringen. Het werd namelijk ondermeer genoteerd in een liederenboekje van een oud-Kortemarknaar die het opschreef bij zijn andere liederen die hij zong op bruiloften en bij feestelijke gelegenheden.

1.
Waar men ook gaat of staat
Ten tijde van vandage
Elkeen is vies en kwaad
't Is kermen en 't is klagen
't Is van den dieren tijd
Van boter, meel en vet
't Is veete, haat en nijd
Alwaar men ook de voeten zet.

Refrein:
De weereld hangt in 't strop
Of staat op zijnen kop
't En is maar ik, ten is maar ik
die nooit van niet gebare
'k En worde k'ik, k'En worde k'ik
daarvan nooit niet geware
Van 't benne k'ik, want 'k benne k'ik
Van 'k ben nen Cortemarcknaere
En daar, daar is men vrij en blij
Van zorgen vrij in elk getij
En we laten heel den boel maar staan
En trekken het ons niet aan.

2.
Van 't Ravitaillement
En van het ministerie
Is elkeen miscontent
Is dat nu geen miserie
't Is grève alhier, aldaar
't Is al slecht wat men hoort
En 't Bolchevist gevaar
Staat ook al dreigend aan de poort.

3.
En 't vrouwvolk kan in stad
Geen heel kostuum meer koopen

[p. 337]

 

En daarom komt het dat

 

Ze half in 't naakte loopen.

 

't Kwam zoo een mad’mezel

 

Bij ons eens hier of daar

 

Men zegge wat men wil

 

Maar geheel de prochie riep er naar

 

 

 

4.

 

Men zegt ik weet het fijn

 

Dat Duitsland staat op sprieten

 

't Ga weerom oorlog zijn

 

En weerom bloed vergieten

 

Ons gasten zijn misdaan

 

Omdat ze niet gelaan

 

Naar Duitsland mogen gaan

 

Om geheel den boel kapot te slaan.

 

 

 

5.

 

Die geerne gaan op zwier

 

Zijn kwaad nu op de bazen

 

De pintjes zijn te duur

 

En veel te klein de glazen

 

En nu met 't nieuwe uur

 

Is 't veel te lange klaar

 

De pekkers kijken zuur

 

En zeggen brommend tot elkaar

 

 

 

6.

 

Men riep en klakte bis

 

Om nog een klausje te hooren

 

Van al die treurnis

 

Die 't menschdom nu komst storen

 

Een ding is van gewicht

 

En trekt u dat niet aan

 

En ieder doe zijn plicht

 

En 't zal allichte beter gaan.

Dergelijke liederen, waarin de ravitaillering en andere situaties gehekeld worden en waar ook naar verwezen wordt (zij het in vrij bedekte woorden) naar den Duits, zijn zeker ook nog in andere gemeenten opgedoken. Ze werden gezongen. Welke zangwijze er in Kortemark op die woorden stond, weten we niet. Bij het lezen kan men enigszins het ritme aanvoelen; er schemert een verre echo in van onze oude marktliederen.

Men zal mogen aannemen dat die liederen uit de oorlogstijd niet rondgedeeld werden, gedrukt en verspreid, maar wel van hand tot hand werden doorgegeven. Het zou interessant zijn mochten er nog meer van die eerder stuntelige en eenvoudige volksliederen genoteerd worden. Alles samen weerspiegelen ze, hoe onhandig ook

[p. 338]

opgesteld, enigszins de atmosfeer gedurende een tijd van angst, tekort en frustaties. Dit lied eindigt toch nog met een straaltje hoop en de oproep ieder doe zijn plicht en 't zal weldra beter gaan.

A.B.