De Vlaamse leeuw in Franse vertaling
(Vraagw. 2006, blz. 204)
Heel toevallig vond ik in nagelaten persknipsels uit Franse kranten van een oom van mij, een knipsel uit 1915 met als titel ‘Le Lion Flamand’. Mijn oom was gedurende de eerste wereldoorlog postbeambte in de Belgische post in Saint-Adresse bij Le Havre (Fr.), volgens zijn bewering het enige postkantoor buiten België waar ooit Belgische postzegels geldig afgestempeld werden.
Dit knipsel komt zeker uit een Franse krant die nu niet meer te identificeren is. Deze krant gaf op pagina 5 niet alleen een vertaling in het Frans van de Vlaamse Leeuw, maar ook de muziekarrangementen voor chant en voor piano.
Bovenaan staat er te lezen: traduit du flamand en prose rythmée par A. De Smit. Musique de K. Mirey (sic); arrangée et orchestrée par Charles Grelinger. Le Lion Flamand a été créé par M. Noté, de l'Opéra; Mlle Brunlet, de l'Opéra Comique et Mme Cluzel, de l'Opéra de Londres.
En onderaan lezen we het volgende: Pour tous arrangements, Editions musicale Delmorel, 53, Faubourg Saint-Martin, Paris. Tous droits d'exécution et reproduction réservés pour tous pays. Copyright secured, 1915.
De vertaling gebeurde dus in Parijs en kadert in de populariteit die de Belgische vluchtelingen in Frankrijk genoten gedurende wereldoorlog I. ‘Les petits belges’, bijna allemaal vluchtelingen uit de Westhoek en dus Westvlamingen, die vooral in de Franse noorderdepartementen verbleven, waren werkelijk geliefd in Frankrijk.
Het is niet zo gemakkelijk de personen thuis te wijzen die de vertaling en het muziekarrangement voor hun rekening namen. Wie A. De Smit was, konden we niet vinden. Alleen over Charles Grelinger kon enige informatie ingewonnen worden, via het Internet. Karel Grelinger (een jood of van joodse afkomst?) was geboren in Amsterdam op 30 september 1873. Hij was een vruchtbaar componist en heeft op zijn naam verscheidene muziekcomposities staan. Hij stierf tussen september en oktober 1942 in het uitroeiingskamp van Auschwitz.
De overige ‘arrangeurs’ waren waarschijnlijk Franse musici, die in 1914-18 verbonden waren aan Franse opera's en instituten.
De vertaling van de Vlaamse Leeuw, het strijdlied uit de Vlaamse
Auteursrechtelijk beschermd
