Sint-Gillis ook patroon van de huidevetters
Sint-Bartholomeus is traditioneel de beschermheilige van de huidevetters en de lederbewerkers (handschoenmakers, riemslagers, enz.). Hij werd immers levend gevild, zijn huid afgestroopt als straf. Daarom komt hij praktisch altijd voor als de patroon van de huidevetters.
De huidevettersneringen vielen echter vaak uiteen in twee wel onderscheiden takken: de zwarte en de witte leertouwers. Zwarte leertouwers bewerkten de zware huiden, de witte leertouwers meer het zachte leder voor riemen, handschoenen, buideltassen e.d.
In De Leiegouw, jg. 2004, geeft P. Mattelaer de geschiedenis van de huidevetters en de leerbewerkers in Kortrijk. Deze hadden Bartholomeus als beschermheilige. De auteur vraagt zich terloops af waarom de Gentse huidenbewerkers niet Sint-Bartholomeus, maar uitzonderlijk en schijnbaar onverklaarbaar Sint-Gillis als patroon dienden (p. 61).
Het antwoord is vrij eenvoudig. Sint-Gillis wordt gewoonlijk voorgesteld met een hinde (une biche) en hinden leveren soepel, zacht en teer leder. Dus is Sint-Gillis de patroon, aanvankelijk wellicht van de witte leertouwers, later misschien van de hele gilde der leertouwers geworden. Zie o.m. E. Rembry, Saint-Gillès, ses reliques, sa vie...., dl. II, 1881, blz. 235.
Maar de heiligen werden soms ook patroon van verenigingen die allerminst iets met hun levensloop, hun iconografie of hun naam te maken hadden. In hetzelfde Gent bv. was Sint-Gillis eveneens patroon van de vrije vogelaars en vinkeniers, onderhouden met de slagnette, iets wat alleszins nog moeilijker te verklaren is dan waarom hij bij de witte leerbewerkers in de gratie stond.
A.B.