De Brugse opstand van 1436-1438
‘Er zijn opvallend weinig uitgebreide en gedetailleerde studies gemaakt over de grote Vlaamse opstanden uit de late middeleeuwen’. Zo begint de auteur van deze boeiende studie zijn exposé.
De steden in West-Europa, speciaal die der Lage Landen, waren vaak het toneel van allerlei revoltes, opstanden en opstootjes. Meestal sociale, maar ook vele conflicten met een economische achtergrond en steeds met politieke implicaties.
Tot op heden is alleen de opstand van 1382, met de slag bij Westrozebeke, en vooral de strenge en bloedige repressie onmiddellijk daarna, in grote trekken bekend. Maar ook vele andere, kleinere, maar daarom niet minder betekenisvolle en interessante relletjes uit onze steden wachten nog op studie en beschrijving.
De opstand uit de jaren 1436-1438, tegen hertog Filips de Goede, die uitging van de stad Brugge, maar uitdeinde tot een opstandige beweging die het een paar jaar uithield, o.m. op het West-Vlaamse platteland en in de onderhorige smalle steden, wordt hier in detail beschreven en ontleed.
Wat ons vooral treft is de nogal barbaarse repressie achteraf. In deze zaak heeft de bestraffing veel weg van die na 1382. Een eerlijke rechtspraak bestond niet; het recht van de overwinnaar (het recht van de sterkste!) zegevierde.
Deze studie is een belangrijke bijdrage tot de kennis van het inwendige van de Vlaamse steden, vooral van Brugge, in de latere middeleeuwen. Ze steunt op omvangrijk bronnenmateriaal en bevat vele nieuwe gegevens. Wat kan men nog meer en beters zeggen van veie monografieën?
A.B.
JAN DUMOLYN, De Brugse opstand van 1436-1438, in: Standen en Landen CI, UGA-Heule, 1997, 381 blz.