Biekorf. Jaargang 97

[p. 395]

Vraagwinkel

Spaanse foele in Ieper

De kroniek van Ramaut (Stadsbibl. Ieper) geeft onder 1632 het volgende vreemde relaas van een voorval dat nader onderzoek verdient:

anno 1632 op den 2 maerte wesende saterdag wiert, door de moetwilligheydt van eenige dronke soldaeten, geheel het spaensch garnisoen binnen Ypre, doodt gesmeten, door de borgerie, soo datter in den tydt van dry uren, niet eenen spaenjaert meer te vinden en was, uytgenomen den gouverneur, die vluchte onder den mantel van den bisschop (die uytgekomen was om het gemeente te bevredigen) ende eenen trompetter, die speelde voor de schippers, in de herberge genaemt den drooghen boom, staende op de botermarckt, zijnde het houckhuys van de sterrestraete, en dit was van d'iperlingen genaemt de spaensche foele.

Wat zeggen de kenners van de geschiedenis van Ieper over deze Spaanse foele? Zijn de feiten uit 1632 aangedikt? Wat gebeurde er toen juist? Uit welke bron putte Ramaut, die schreef 150 jaar na deze foele?

A.B.

Aardbeving in 1640

Op 3 april 1640 was er in onze streken een aardbeving waarneembaar, die althans volgens de kroniek van Ramaut (Stadsbibl. Ieper) groote schaede heeft veroorsaekt.

Zijn er nog getuigenissen uit andere steden en dorpen bekend over schade bij deze aardbeving?

L.R.

Dodelijk teerlingspel

In 1744 deserteerden er twee Engelse militairen uit het garnizoen in Oudenaarde. Ze werden opgepakt in Outrijve en gestraft als volgt. Ze moesten beiden de teerlingen werpen. Een graf werd gedolven en een houten doodskist aangevoerd. Wie het hoogste cijfer wierp was gewonnen en was vrij zonder straf. De verliezer werd onmiddellijk door den kop geschoeten en begraven (B. De Rantere, Geschiedenis van Oudenaarde van 1701 tot 1786, blz. 80).

Deserteurs werden vroeger altijd bijzonder zwaar gestraft. Zijn er nog gelijkaardige gruwelijke bestraffingen van deserteurs bekend?

L.V.A.

De Katteroghe

Kan iemand mij inlichtingen bezorgen over de oorsprong en betekenis van de benaming ‘Katteroghe’ die voorkomt op de zijgevel van een woonhuis te Zuienkerke langs de baan Brugge-Blankenberge?

R.V.D.

[p. 396]

Boekhandelaars Bufkins in Ieper

In 1583 leverden François en Lyoen Bufkins, boekhandelaars in Ieper, herhaaldelijk boeken aan de gereformeerde kerkeraad te Ieper (A.C. De Schrevel, Le protestantisme à Ypres, 1913, blz. 235-242).

Waren dit vreemden? De naam kan op een Engelse origine wijzen. Misschien vader en zoon? Wellicht overtuigde protestanten, want na 1584 komen ze niet meer voor in het Ieperse.

L.V.A.

Preter, een weidenaam?

Toen de protestanten in het Ieperse het beleid voerden (tot 1584) werden de inkomsten van de geestelijke instellingen afgestaan aan de protestanten te Ieper. Ondermeer de inkomsten uit landpachten (A.C. De Schrevel, Le protestantisme à Ypres, 1913).

In Berten, Belle en Sint-Janskappel komen enkele pachten voor van drie gemeten preter ende een vierendeels cure landt (Berten), vier ghemeten preter ende landt vande capelrie (Sint-Janskappel), enz.

Preter lijkt mij synoniem te zijn van weide of meers (Fr.: prairie, Lat.: pratum). De naam preter of prater is de oude naam voor wachter, bewaker van weiden (?), landerijen en bossen (WNT. XII, kol. 4080-4081).

De naam preter schijnt alleen in deze enkele gemeenten van het huidige Frans-Vlaanderen gebruikt te zijn. Wie weet uitleg over het woord preter in die betekenis?

L.R.

Bankier in Kortrijk

Coucke-Vande Velde, bankier te Kortrijk, werd door koning Willem I benoemd tot lid van de commissie der tentoonstelling voor nijverheidsproducten die in 1830 te Brussel werd gehouden.

Wat is er bekend over zijn bankactiviteiten en zijn er in Kortrijk in die jaren nog bankiers te vermelden?

J.S.

Koeien van Durham

Halfweg de vorige eeuw werden er koeien van Durham uit Engeland in West-Vlaanderen ingevoerd.

Wie propageerde deze invoer? Waarom precies koeien van Durham? Welke resultaten gaf dit experiment?

L.V.A.

Pensionaat in Oostkamp

In 1820 zou er in Oostkamp een pensionaat (internaat?) voor jongens bestaan hebben.

Is er hierover iets meer te vinden?

A.B.