Biekorf. Jaargang 97

[p. 258]

Een soldatenbrief uit 1807

De brief die wij in bijlage weergeven is van de hand van ene Martinus Vertè, afkomstig uit Brugge of omgeving, die opgeroepen werd in het Frans leger in 1807 en zijn eerste opleiding kreeg in de stad Besançon. Zoals alle soldaten had hij naar huis geschreven om geld en zijn oom en tante uit Brugge hebben het hem opgezonden. De toon van deze brief is optimistisch; de militaire opleiding bevalt hem.

In zijn buurt lag er een streekgenoot van hem, de soldaat Joannes Vermeersch, die van de gelegenheid gebruik maakte om onderaan de brief een boodschap mee te geven aan zijn familie in Meetkerke. Vermeersch was ongeletterd en zijn tekst werd daarom geschreven door Verté.

Wat er later van onze soldaat kanonnier geworden is, weten we niet. Deze brief is één van de enkele soldatenbrieven die wij bezitten uit die jaren. We lieten de tekst ongewijzigd zoals Verté hem (bijna) fonetisch heeft neergepend.

A.B.

A monsieur monsieur

Pieter Joseph Verté keersgieter lanst

de lange reije bij de snackkersbrugge

tot brugghe departement

de la Lys

citoe citoe

Besancon den 27 septembre 1807

Zeer beminden noncel ende matante

Jck laet ul weten als dat jk uwen brief ontfangen hebbe den 20 septembre en het gelt den 26 der selve maent waer over ik ul van herten bedanke ende zelfs zeer blijde ben want ik hadde het dogh zeer van noode en jk belove ul lieven noncel van het zelve wel jn weerden te houden en te spaeren en van wegens den anderen post daer gij mij van spreekt hebbe jk overal naer gevraegt en gejnvermeert en daer js niet een te vinden ende ik doen de complimenten aen de moeder van mijne matanten en ook aen mijn nonkels ende matanten ende jk vinde mij in volle gesontheijdt maer jk hebbe nogh 6 daegen in het hospitael geweest maer de zykte was maer kleen maer met de comste van het gelt was ik terstont genesen ende jk krijge allinstom meer en meer mijn contentement alhoewel dat jk 3 excesijen moet leeren een te voet en een aen het canon en een te peert en nogh en verveelt het mij niet want jk hebbe nooyt geen schonder resiment gesien als dat daer jk onder ben en mijn gazee js 7 groote jn 3 dagen tot dat jk jn volle monteuringe ben dan js zij 16 groote alle 3 dagen.

[p. 259]

Dewil dat mijn brief nogh niet vol en is zoo hebbe ik voor mij genomen ul wat wonderheden van de stadt ende streke te laeten weten ten eersten de stadt Besancon daer wij liggen ligt gelijck jn eenen diepen put rondom jn bergen en men moet daer tegenaen zijn eer men ze can zijen want de bergen die daer rondom liggen zijn zoo hoog als een van d'hoosste toorens van de stad Brugge en dat geen bergen van aerde maer van onder tot van boven al een steenrotze en van boven wat slet hout en quaede vrugten en beneden de bergen en op het platte land groeyen de wyngaerden gelijck in Vlaenderen het cooren ende jk zijen alle dagen veel wonderheden en zelfs meer ossen aen de waegens trecken als peerden, waer mede blijve ul dienaer en cosijn

Martinus Verté 1807.

Jck onderschreven Joannes Vermeersch versoeke ul Pieter Verté als dat gij Carolus Pottevyn soude versoeken dat hij de complementen zoude doen aen Joseph Vermeersch tot Meetkerke die hij zeer wel ken als dat jk Jean Vermeersch zeer verwondert ben als dat jk geschreven heb jn het laste van augustus en geen antwoorde en crijge en jk laet ul ook weten als dat jck in volle gesontheijdt ben en jk zal niet lange wachten van schriven als jk geen brief en krige van ul waermede blijve ul dienaer en zoon

Joannes Vermeersch 1807