Biekorf. Jaargang 96

Ghijnebeerpour 1537

Aernout Heijndrickx droncken sijnde en bevroedende dat een wethouder van deser stede cause was dat de aerme lieden teeckenen draghen moesten: met die wethouder is Jacob Despaers bedoeld⁽¹⁾, schoutteet, met teeckenen de ordonnantie 18 juli 1534 - aanvang van de gereglementeerde armenzorg te Brugge die hooguit 10 jaar in stand werd gehouden - waarbij via dismeesters of com(m)isen vanden aermen officieel erkende armen een ghescrifte kregen, waarna zij vanden twaelf hueren snoens ende niet vooren tot den tween hueren naerder noene ende niet der nah, up peijne van ghegeesselt, ghipilorissert ofte anderssins ghecorrigiert te zijne mochten uit gaan bedelen. Dit voorschrift gaf recht op het dragen van een teecken, iets wat in de ordonnanties sinds 1529 voorkomt (Verluydboek 1490-1537, fol. 104v.-106; Hallegeboden 1529, fol. 593v., 639; 1530, fol. 17, 58v.). Bovenvernoemde Aernout dus vijndende J. Despaers upde plaetse ter Crane, aan het beursplein, komt tot een discussie waertoe wil men mij nu teeckenen, men teeckent honden, scapen, dieven ende moordenaren is zijn verweer; en hij dreechde ooc Despaers in de Reije te worpene of doen dansene; doch erger was boven al desen dat daerte vooren hij Aernout, zijnde ten huuse van eenen crudenier, ende halende daer ghijnebeerpour omme inde waghebaert, gember in het bier, te doene die hij inde taveerne meende te gaen drijnckene, contrarie den ordonnancien ende verboden ghemaect up tstic vanden aermen... het Boek 2 cap. 5 van Vives Secours vanden Aermen (Nederl. scriptie 1533, fol. 83): ende die ghuene van hemliede(n) die de tuusscholen, bolle bane(n), pistavernekins pleghen te hantierne, die salme(n) straffen ende danof raviseren met woorden.

Resultaat: Aern. Heijndrickx wordt voor drie jaar uit de stad Brugge gebannen up peijne openbaerlick ghegheeselt te zeijne (Verluydboek, fol. 268, 22 sept. 1537). Het raviseren met woorden blijkt niet haalbaar te zijn geweest: zoudic een teeckene dragen! Ic en zoudde met de goede knechten inde waghebaert (hier dus biertent) niet moghen gaen..

A. Dewitte

(1) Jacob Despars wordt daarna burgemeester om in 1558 ‘door popelrie bevanghen in zijn bedde’ opgevolgd te worden door Cornelis de Baersdorp (SAB., Secrete Resoluties, 1557-1565, fol. 241).