Biekorf. Jaargang 94

Nieuwe boomsoorten in de Westvlaamse zandstreek

De bevoorrading van hout was een voortdurende zorg voor de openbare besturen van ons land en dit reeds sinds eeuwen.

Het Frans Bestuur ijverde, net zoals het Oostenrijks Bestuur, voor de aanplanting van nieuwe boomsoorten, vooral in onvruchtbare en zandige gronden. De ontginningsbeweging van de Westvlaamse zandstreek in de laatste helft van de 18de eeuw werd bekroond met massale aanplantingen van sparren, dennen en lorken.

Op 15 mei 1809 diende Louis Ricour uit Ichtegem een memorie in bij de prefect te Brugge, waarin hij het heeft over de aanplanting van nieuwe boomsoorten in zijn omgeving. Ricour beweerde reeds van in de jaren 1787 in zijn omgeving geëxperimenteerd te hebben met aanplantingen van nieuwe boomsoorten. Vooral lorken of lariksen waren volgens hem de ideale boomsoort voor deze zandstreek. Van dit hout zou men biertonnen kunnen maken. Ricour zaaide ook bomen, in tegenstelling tot het afzetten van scheuten of andere aanplantingsmethodes.

Zijn exposé is doorspekt met veel boekenwijsheid, maar toch is het interessant de boomsoorten te vermelden die volgens Ricour de grootste belangstelling verdienen (Rijksarch. Brugge, Fr. Arch., nr. 2.862).

Ricour deed aanplantingen van lariksen en lorken met zaaigoed van de bomen uit de bezittingen van het huis van Arenberg te Edingen. Hij vermeldt verder de ceder van Libanon, de grove den (pin d'Ecosse), de witte grove den (le pin blanc de la Nouvelle Angleterre dit pin du Lord Weymouth), le grand pin maritime, gewone sparren en epicea's,

[p. 108]

le cèdre rouge de Virginie, le cyprès à feuille ou thuija, le faux accacia en le mérisier.

Deze laatste boomsoort stelt hij gelijk met de wilde kerselaar. Uit de vruchten van deze boom, speciaal van de mérise noir trok Ricour un spiritueux nommé Kirschwasser.

Louis-Joseph Ricour was een fransgezinde Waal die in onze streek gekomen was enige jaren voor de Franse Tijd. Hij stond in goede relatie met de prefect te Brugge en werd maire van Ichtegem. Hij stierf te Ichtegem in 1834. Over hem zie Biekorf 1991, blz. 423-424.

De projecten en vooruitzichten van Ricour waren zeker interessant. Maar toch kreeg hij geen rechtstreekse navolgers. Cypressen bvb. werden bij ons zo goed als niet aangekweekt. Wij weten ook niet of er nu nog sporen overgebleven zijn van de bebossingen en aanplantingen van Ricour.

Hoe dan ook, zijn ideeën waren wel vooruitstrevend, maar de meeste Westvlaamse dendrologen uit de vorige eeuw hebben zich vermoedelijk in hun beredeneerde beplantingen en de aanleg van bossen niet laten leiden door het merkwaardig project van Ricour. Waarschijnlijk zelfs heeft de memorie van de ijverige dendroloog avant-la-lettre het bureau van de prefect nooit verlaten.

L.V.A.