Biekorf. Jaargang 91

[p. 223]

Vraagwinkel

Poperingse vluchtelingen in 1914-18

Tijdens de periode februari-april 1915 verbleven te Poperinge veel vluchtelingen uit Staden, Langemark, Oostnieuwkerke, Westrozebeke, Boezinge, enz. In het voorjaar van 1915 hebben sommigen gepoogd terug te keren naar hun huis, of ze hadden het inzicht er terug te gaan om er hun geld en waarden, die ze in de grond hadden gedolven, op te halen. Ze werden echter door Franse en Belgische rijkswachters aangehouden. Te Poperinge werden ze dan door de rijkswacht ondervraagd. Sommigen werden beschuldigd van spionage. Allen werden als gevangenen naar Frankrijk weggevoerd.

Vraag: Hoelang werden ze in Frankrijk gevangen gehouden? Werden ze in een kamp geïnterneerd? Werden er veroordeeld tot gevangenisstraffen? Voor hoe lang? Bestaat er archief over deze zaak? Zijn er verhalen van de gevangenen zelf? Waar is dit archief en waar werden deze verhalen gepubliceerd?

Franz Denys

Terdoodveroordeelde vrij op Goede Vrijdag

Rond den Heerd schreef in 1885 (blz. 137) onder de initialen van S.D. over Goe-Vrijdaglegende het volgende: Er bestond een gebruik te Iper, te Kortrijk, te Brussel en elders, van op Goeden Vrijdag iemand aan een kruis te hechten, ten einde het lijden des Zaligmakers vatbaarder te maken. Tusschen de veroordeelden tot ter dood, verkozen ze diengenen die meest berouw toogde; kon hij aan de vermoeienissen dier wreede plechtigheid weerstaan, hem wierd hem het leven geschonken tot vergelding. Het is maar in de XVIIde eeuw dat de H. Kerk er in gelukt heeft dat moorddadig gebruik af te schaffen.

Wat is daar meer over geweten?

A.B.

Aantekeningen van pastoor Willemans

Pastoor-deken G. Willemans van Oostende zou in het begin van de jaren 1700 een kroniek, of ten minste kroniekachtige aantekeningen, over zijn kerk en het leven in Oostende hebben neergeschreven.

Weet iemand daar iets over en waar is dit handschrift nu?

A.B.

Westvlamingen in Limburg

Ten gevolge van de gunstige wetten op het rooien en ontginnen van heide en woeste gronden, zouden vele Westvlamingen vertrokken zijn naar de Kempen, vooral de Limburgse Kempen.

Is daar iets meer over bekend? De ontginningswetten vallen precies in de armoedejaren in Vlaanderen, de jaren 1840, maar dat aspect van de zaak werd, naar wij menen, in onze historiografie nog nooit bestudeerd. Zijn er nog overblijfselen aan te wijzen van deze ontginningen?

L.R.

[p. 224]

Willem Verriest

In de reeks ‘Vlaanderens Glorie’ (Aartselaar) verscheen in 1984 een heruitgave van het feuilleton ‘De bruid van Vlaanderen, of het verraad van de IJslandvaarder’ door Willem Verriest. Dit werk is volgens de inleider (A. van Hageland) rond 1870 gedrukt. Ons lijkt het van meer recente datum te zijn. De openingsscène steunt tot in de details op het gedicht ‘De Coninck verlost’ door A. Rodenbach, met dit verschil dat Breydel en zijn kompanen ‘Vliegt de Blauwvoet! Storm op zee!’ schreeuwen. De rest van het feuilleton is navenant. Wie ging onder dat pseudoniem Willem Verriest schuil?

J.H.

Kunstschilder Mer Galle 1426

In 1426 herschilderde kunstschilder Mer Galle de banier van de vissersgilde in Wenduine (P. Verduyn, Geschiedenis van Wenduine, 2de uitg., blz. 106-107). De man ondertekende de kwitantie van zijn werk met de voornaam Mer. Was dit een afkorting van Omer?

Is nog elders werk van deze kunstenaar bekend en waar woonde hij?

A.B.

Gezouten citroenen

Goederen, die langs het Nieuw Gedelf (het kanaal Duinkerke - Veurne - Plassendale) werden verscheept, werden belast per vat. In een gedrukte tarieflijst uit 1643 (?) worden zo o.m. ‘gezouten citroenen’ vermeld (Stadsarchief Veurne, Nieuw Gedelf, nr. 15). Wie weet meer over het gebruik nopens het inzouten van exotische vruchten?

W.P.

De Negen Besten ook in West-Vlaanderen?

De ‘Negen Besten’, vaste helden uit het heiden-, joden- en christendom, vormden een erg populair thema in literatuur en beeldende kunsten in de late Middeleeuwen. In Antiek (april 1991, blz. 443-449) geeft V.M. Schmidt een overzicht van bewaarde afbeeldingen uit de Nederlanden. Voor Vlaanderen werden geen voorbeelden aangetroffen, al wordt één gedicht recent aan Jacob van Maerlant toegeschreven. Waren de Negen Besten in West-Vlaanderen wel bekend, en bestaan er nog afbeeldingen uit onze provincie?

J.V.A.

Kanunnik van Sint-Niklaas te Rome

Theofiel Lambin, geb. te Waasten in 1824, in 1857 onderpastoor te Houtem (Ieper) en overleden in 1887, was Chanoine de la basilique de Saint-Nicolas à Rome (L. Slosse, Rond Kortrijk, dl. II, blz.' 708).

Ons bisdom kende nog zulke kanunniken, zoals bvb. pastoor L. Van Haecke, kanunnik van Antiochië.

Waren er in onze streken nog kanunniken van Sint-Niklaas te Rome, en waarom werd T. Lambin daar kanunnik?

A.B.