Westvlaamse intekenaars op een biografisch woordenboek
Huberts, Elberts en Vanden Branden gaven in 1878 te Deventer hun befaamd Biografisch Woordenboek der Nederlandse Letteren uit. Een opzet dat groots en accuraat werd aangepakt, met medewerkers uit Noord en Zuid. In zijn tijd was dit woordenboek, dat bijna 700 blz. telt, een gebeurtenis en nu nog wordt het geraadpleegd.
Er werd gestreefd naar gelijkheid of tenminste naar evenwicht tussen de bijdragen. De Westvlaamse school staat er al in vermeld (Gezelle, van Oye, de Gheldere, enz.). Bij Gezelle een schoonheidsfoutje: er staat dat hij aanvankelijk voor geneesheer studeerde!
Vooraan het werk werden de namen gepubliceerd van de inschrijvers. Laten we de afname van de boekhandel buiten beschouwing, dan hebben er welgeteld niet minder dan 681 Zuid- en Noordnederlanders vooraf op dit werk ingetekend. Een succes dus over de hele lijn.
De bijdrage van Zuid-Nederland ofte Vlaanderen was echter beneden peil! Van Limburg bvb. vonden we niemand. Volgende 15 Westvlamingen hebben op dit werk ingetekend: mevr. Van Ackere, dichteres te ‘Dixmuiden’; J.O. Andries, kan. te Brugge; P. Baes, prof. college te Brugge; Ad. Beernaert, notaris te Alveringem; Em. Vanden Bussche, rijksarchivaris te Brugge; A.C. Van der Cruyssen, schoolopziener te Tielt; Dossaer L. te Oostende; Ad. Duclos, ‘ondersecretaris des bisdoms’ te Brugge; G. Flamen, onderpastoor te Ruiselede; Aug. Van der Meersch, advokaat te Brugge; Al. Nelis, leraar atheneum te Brugge; Nolf Ivo te Moen; J. Stinissen, hoofdonderwijzer te Kortrijk; Hugo Verriest, prof. college Roeselare en D. De Vreese, schoolopziener te Kortrijk. Op een paar na allemaal bekende namen uit de wereld van de literatuur en van de geschiedenis.
Lijsten van voorintekenaars uit oudere boeken zijn altijd interessant. Ze leren ons iets over het milieu dat belangstelling had voor het werk en tevens hoe het werk bij het publiek werd ontvangen.
De conclusie die wij uit de lijst inschrijvers op het Biografisch Woordenboek moeten trekken, is zeker dat Vlaanderen dit werk niet heeft begroet zoals het verdiende. De scheiding tussen Noord en Zuid was nog een diepe kloof.
L.V.A.