Biekorf. Jaargang 89

[p. 99]

Oude godvruchtige gebruiken in Brugge

De Nieuwe Gazette van Brugge, katholieke tegenhanger van de neutrale Gazette van Brugge, had ‘onder den Hollander’ een uitstekende medewerker in de persoon van Pieter van Lede. Eén van zijn vele lezenswaardige bijdragen verscheen dinsdag 24 februari 1818 onder de titel ‘Oude godvrugtige gebruyken in Brugge’. Sinds ongeveer twee eeuwen bestond alhier het gebruik, zo schrijft Van Lede, dat iedere zondag van de Vasten een andere kerk werd bezocht, en wel in navolging van ‘'t bezoeken der zeven kerken of statien te Rome’:

‘1.	Den eerste zondag van den Vasten bezogt men de kerk der Abdy van St. Trudo, en gelykerwys dien zondag in het aenkomen der eerste aengenaeme zomer-dagen viel, geschiedde deze bezoeking door zommige uyt godvrugt, en door andere, bezonderlyk jongelingen, om malkaer aldaer te vinden, en deze leste naemden dit 't zomer-lief kiezen. Deze, zoo als de volgende, is onderbleven door de vernieting dezer Abdy.
2.	Den tweeden zondag van den Vasten wierd bezogt de kerk van het klooster der Predikheerinnen, anders gezeyd Jacobinessen.
3.	Den derden zondag van den Vasten (gevallen dezen jaere den 22 february), is het de statie die men naemt ten Dulhuyze, heden genaemd het Zothuys. Dit is nu het hospitaal van St. Juliaen, alwaer sedert... january 1600 de krankzinnigen opgesloten zyn. Deze feest was altyd klugtig, om dat men daer voortyds zommige krankzinnigen mogt bezoeken, en dat hunne gekkerien dienden tot verkwikking aen die het gebruyk van hun verstand behouden hadden. 'T was klugtig om hooren wat elk zig bezonderlyk inbéeldde.
4.	Den vierden zondag is het nog statie in 't Beggyn-hof, en word nog altyd wel bezogt.
5.	Den Passie-zondag was het statie by de Annunciaten, anders genaemd de Roode-Zusters; men naemde die statie van de pardonties. Sedert hunne vernieting is die onderbleven; maer ten zelven dage wierd ook bezogt de kerk van het hospitael van Onze Lieve Vrouwe ter Potterye, gestigt voor oude vrouwen. Deze bezoeking geschied nog jaerlyks.
6.	Den Palm-zondag was toegewyd voor de bezoeking der kerk van St.-Salvator, op welken dag de vermaerde palm-zon-

[p. 100]

	dag-processie gedraegen wierd, de welke verboden is ten jaere 1778, door het oostenrykse bestier.
7.	Den zondag van beloken Paesschen was toegewyd aen de bezoeking der kerk van het klooster van Bethanien, anders genaamd der bekeerde zondaeressen, maer sedert hunne vernieting, in 1784, is dit onderbleven.’

J. Huyghebaert

- De gewoonte om de vastensermoenen bij te wonen en de ene zondag na de andere telkens een andere kerk te bezoeken, kwam ook voor in onze jaren. Persoonlijk ben ik zo meer dan eens met mijn vader (†1943) de vastensermoenen van al de omliggende kerken rond Roeselare gaan bijwonen. Er werd geen voorafbepaalde volgorde in acht genomen. Men trok van kerk tot kerk, o.m. om te luisteren wie er preekte en hoe de predikant het deed. En omdat het lijden van Ons Heer stuk voor stuk, zondag na zondag, beetje bij beetje, werd voorgedragen, had men na verloop van de vastentijd toch het hele lijdensverhaal gehoord, juist alsof men in de eigen parochiekerk was gebleven.

L.V.A.