De stede veste van Torhout
In Biekorf 1988, blz. 225, staat een nota over wateroverlast in Torhout en wordt melding gemaakt van de veste (1669).
De vraag of Torhout een echte veste had t.t.z. een vesting (rempart; water dat een stad omsluit met al of niet kunstmatig opgehoogde bermen) zal voor Torhout wel ontkennend moeten beantwoord worden. De voorhanden zijnde kaarten en prenten (Sanderus!) geven in alle geval niets weer dat op een echte oninneembare vesting gelijkt. Torhout was een open stad zonder vestingen in de klassieke betekenis van het woord.
De veste van Torhout wordt nog geciteerd in 1756. In de staat van goederen van Pieter Cafmeyer († 3.7.1756) wordt melding gemaakt van een eigendom ‘west niet verre van de kercke in de meule straete... ende met den suyteynd jeghens de stedeveste’ (Stadsarch. Torhout, nr. 1374).
Op die plaats liep er dwars door de Meulestraat (nu de Oostendestraat) een beek die de naam stedeveste droeg en een heel stuk rond het (open) stadscentrum van Torhout liep.
De Torhoutse veste of stedeveste is niet te vinden bij De Flou, wel staat er de veste van Aardenburg, eveneens een kleine open stad zoals Torhout, (de Stede veste, 1562), door De Flou nietszeggend omschreven als ‘stadsvest te Aardenburg’ (Top. Wdbk., XV, 239).
De stede veste, kortweg de veste, zal dus in de open steden een eerder bescheiden waterloop geweest zijn, zonder bijhorende verschansingen, fortificaties of versterkingen, die ten dele althans liep rond het stadscentrum.
A. Monthaye