Biekorf. Jaargang 82

John Forbes

John Forbes, zoon van graaf John Forbes en Margaret Gordon, behoorde tot de hoogste Schotse adel, en was naar het schijnt nog verwant aan de Stuarts⁽¹⁾.

John Forbes die afstamde van een Anglikaanse vader, werd door zijn moeder in het geheim en met medehulp van zijn oudere broeder en een oom jezuïet katholiek opgevoed. Zijn vader, die resoluut anti-katholiek was, had zijn katholieke echtgenote verstoten. Zij was immers een dochter van de vierde hertog van Hunty, te dien tijde leider van de Schotse katholieken.

Toen John Forbes senior een huwelijk voor zijn zoon John regelde met een, Anglikaanse, nam de zoon de wijk naar het vasteland, waar hij met zijn moeder als balling verbleef. In de officiële genealogie van de Forbes zou John junior bekend blijven, al was het slechts de jure, als de achtste graaf Forbes.

Aanvankelijk koos John Forbes de militaire loopbaan in dienst van Alexander Farnese, met wie hij persoonlijk bevriend geraakte. Hij trad binnen in de Kapucijnerorde en werd geprofest te Doornik in 1594. Hij kreeg als kloosternaam Archangelus van Schotland.

Een oudere broer van hem, graaf Willem Forbes, was als kapucijn enkele jaren voordien geprofest in Brussel in 1590, eveneens onder de naam van Archangelus van Schotland, maar hij overleed reeds te Gent in 1592. Archangelus II van Schotland stierf aan de pest in het klooster van Dendermonde in 1606. In dit klooster was hij gardiaan in 1602-03.

Na zijn dood werden pogingen ondernomen door ordesgenoten om hem zalig te laten verklaren. Zo verscheen zijn biografie in 1620 in Keulen. Hierin staat vermeld dat hij, om zijn moeder die een Engelse réfugiée was op het vasteland, materieel te hulp te komen uit de Orde wou treden. Eveneens volgens deze biografie, zou Archangelus II in Menen achttien en in Diksmuide 300 Schotse soldaten hebben bekeerd. Dit zou voorgevallen zijn in 1606, het jaar van zijn overlijden. Bij zijn bekeringsactie in Diksmuide werd hij geholpen door de kapucijnerbroeder Bernardus van Rijsel⁽²⁾.

De Forbes behoren dus blijkbaar tot de talrijke invloedrijke Engelse en Schotse katholieke émigrés, die op het vasteland heil en onderkomen zochten en vonden en in onze vaderlandse historie uit die jaren een afzonderlijk, maar niet onbelangrijk hoofdstuk hebben geschreven.

L.V.A.

(1) Zie Biekorf 1982, blz. 100.

(2) Zie uitgebreid H. RAES, De Kapucijnen in de Nederlanden en in het Prinsbisdom Luik, dl. IX (1955), blz. 779-782.