Biekorf. Jaargang 81

[p. 298]

Installatie van de abdis van St.-Trudo Brugge 1600

Op 30 juni 1600 begeeft bisschop Matthias Lambrecht zich, ten acht hueren voor noene naar het St.-Trudoklooster binder stede van Brugghe. Alwaer ghecommen zijnde, ende bevonden hebbende de zuster Joanna a Sancta Gadea, Abdesse vanden voorseijden cloostre, zeere cranck te wezen, ende onder dhanden Gods ende Sacramenten der H. Kercke ligghende; heeft haer ter presentie van oirconder onderschreven [Adriaen van Hamme] ende mij Notaris [Philips de Lepelaere] ghevraecht wije zou, naer tuuijtwijsen van hare conscientie, naer haer doodt de bequaemste zoude vijnden omme d'administratie vanden convente te anveerden ende overste te wezene⁽¹⁾.

Waerop een luttel delibererende, heeft verclaerst ende ghecosen meerst ijdoine ende bequame te wezen tot de vornomde administratie zuster Elizabeth de Fontaine, religieuse vanden zelver convente, ghevende de zelve haer voijs, waert dat zake dat zou quame toverlijden (ABB, B5, Acta Episc. M. Lambrecht, fol. 84).

De abdis overleed op 2 juli, 66 jaar oud (Monasticon III, afl. 4, blz. 1050). Op 30 juni was echter reeds overgegaan tot de benoeming, naast de prieuse Margriete de Cherf, van Isabella de Fontaine (Fonteijne) tot overste van de tijdelijke en geestelijke goederen. Ijffrau de Fontaine blijkt daarna, via gezegelde (in rooden wasse) brieven van de aartshertogen de dato 23 oktober 1600, als abdis aangeraden aan het gehele convent (negentien koorzusters, vier conversinnen, elf donaten, één novice en twee prebende-houdsters).

Op 8 november 1600 wordt daarna overgegaan tot stemming (scrutuum) die parallel verloopt aan de wens van de aartshertogen. De nieuwe abdis, geboren 1551, aanvaardt naer vele excusen, met vele droufheijt weenende (fol. 88v). De electie werd daarna publiek gemaakt zowel door de aankondiging ervan voor de kerkduere (Staelijzerplaats) als voor de groote poorte vandenhuijse (Garenmarkt), ten aenhooren van een ijghelicken van diet begherde (fol. 88v).

Bedoeling hiervan was zij, die meenden bezwaar te moeten aantekenen, de wettelijke drie dagen van protest te gunnen. Op 13 november heeft zich nog steeds niemand verzet tegen de benoeming. Op die dag wordt de electie geconfirmeerd, en op 19 november wordt de abdis gewijd (fol. 90).

Hierbij kreeg ze eerst de regel van Augustinus in handen, metgaders oock de Crootse (kromstaf) ende inde rechter handt eenen gouden rijnck, ende op haer hoofd gheleijt een zwarte wijle (voijle). Ze werd daarna geleid naar haer platse... anden slyncker handt van-

(1) Bemerk de gelijklopende manier waarop Johanna de Santagadea in 1584 door haar stervende abdis, Johanna Plas, als opvolgster was voorgedragen: A. VIAENE, Het Sint-Trudoklooster te Brugge, 1550-1600 in Biekorf 1953, blz. 140. In Spermalie bv. verliep de duiding van het hof in 1663 zo fout dat de magistraat de deur van het klooster moest inbeuken om de abdis binnen te laten.
Wij steunen in de hiergevolgde teksten op de Acta van M. Lambrecht, waar A. VIAENE de tekst RAB, Charters bl. 5884 citeert. Voor een globale historiek zie Kr. VAN WONTERGHEM, Abbaye de Saint-Trond à Odegem, Bruges et Male, Monasticon III, 4e afl., Luik 1978, blz. 1027-1065.

[p. 299]

den Altaer, dus voorlopig niet naar haar zitplaats in het gestoelte. Aan de offerande offert zij twee tortssen, twee brooden ende twee cannen wijns (fol. 90v) Pas na deze hoogmis krijgt zij haar abdesse zitsele toegewezen waar vrau prieuse, ende alle dandere vanden convente, ghewielde (gesluierde) conversinnen ende donaten met eenen reverentie ende oodtmoedicheijt commen doen belofte van obedientie ende ghehoirsaemheijt (fol. 91).

Als burgers assisteerden o m. beide Brugse Burgemeesters Guillaeme de Boodt en Matthias Dagna, naast Philips van Maldeghem, Heere van Leijschot, Carolus van Hecken, Heere van Oppelien, en de Burgemeester van het Vrije, Vincent Zeghers.

A.D.