Biekorf. Jaargang 73

[p. 150]

De duivetoren van Oostkamp

Kampveldstraat: de naam van de straat klinkt ouderwets maar echt ouderwets is de zandige straat die voorbij de hofstede Van Hee loopt. Een eigenaardig dak, als van een pagode, torent boven het vernieuwd woonhuis. We loeren even om de hoek van de lage stallingen: warempel, een duivetoren.

We verwachten ons allerminst in zo'n godvergeten streek aan een duifhuis. En toch is deze hoek van Oostkamp rijk aan geschiedkundige herinneringen. Niet zover af ligt Nieuwenhove met zijn schandpaal, toponiemen als het ‘Leen’ ‘Ten Rode’ gaan terug tot de middeleeuwen. En hier nu een duivetoren: teken van heerlijk recht.

De stijl van het gebouw doet wat vreemd aan.

Horizontale banden van vooruitspringende bakstenen verdelen de toren (met grondvlak 3.10 × 3.15) in drie vakken.

De gebruikte bakstenen zijn klinkers van 21 × 4,5 × 10 en 21 × 5 × 10.

De zuidgevel is gedeeltelijk in het woonhuis ingewerkt. Een schilderij van het hof, vóór de verbouwing, toont de toren van het woonhuis gescheiden. (Schilderij bij de Familie Mermuys-Van Hee te Oostkerke)

Het benedengedeelte omvat een kamertje waarvan de vensteropeningen (59 cm breed, 1,37 m hoog en 11 cm diep) bekroond zijn met een ronde boog. De ronding van de bogen zet zich als een horizontale band, met strek gemetste bakstenen, rond de toren voort.

Een tweede horizontale band met kop gemetste stenen, op 2,95 m hoogte is de aanzet van een tweede vak, onderbroken door vertikale luchtgaten en rondbogige deuropeningen. In de noordelijke gevel is in de houten deur een valplank aangebracht. Langs de deur (85 × 163) op de westgevel krijgt men toegang tot de duivenzolder (binnenwerks 2,50 × 2,63 met 2,10 h.)

Doch haal eerst een ladder, zo kun je er niet op. De bouwer van de duivetoren heeft er blijkbaar voor gezorgd ongewenste liefhebbers van duivejongen op afstand te houden.

Een horizontale band, 32 lagen baksteen hoger, van drie lagen zich overlappende stenen, is de aanzet van een derde vak, dat tot aan de kroonlijst reikt. Twee rondbogige traveeën, één baksteen diep, met elk tien luchtgaten paarsgewijs boven elkaar, zijn in het bovengedeelte van de toren ingewerkt.

[p. 151]

Duivetoren te Oostkamp
Noordgevel

Westgevel

[p. 152]

Hier weerom hetzelfde versieringsmotief: van de bogen horizontaal wegschietende banden.

Onder de kroonlijst zijn in de muren gaten uitgespaard, wellicht dienstig voor het aanbrengen van kepers voor herstellingswerken aan het dak.

Het puntdak is afgedekt met ronde pannen (38 × 12 merk BL). De vier schuine zijden van het dak vloeien aan de basis geleidelijk plat weg, de pannen hangen gedeeltelijk over de kroonlijst.

Het kunstig getimmerd dakgebinte is opgetrokken uit eikenkouten balken van 5 × 6,5 cm. die zich in de top verenigen en onderaan dezelfde lijn volgen als de vlakken van het dak.

Van het houten plafond boven de 2e verdieping tot de punt van het dak maten we een hoogte van 2,70 m.

Van in de muren uitgespaarde duivennesten hebben we geen sporen gevonden.

In het geheel doet de toren een beetje eigenaardig aan in zijn typische bouwstijl. De verschillende horizontale banden en de boogvormige deur- en vensteropeningen geven aan het geheel een levendig cachet. We wensen deze duivetoren een lang bestaan!

R. Crois