Uit de tekst van een proces in 1573 blijkt dat bij de officiële aanvaarding van een nieuw lid van de St.-Sebastiaansgilde (handboog) te Brugge de klerk van de gilde ‘naer costume... den pyl presenteerde’ om er de eed op te doen. (Godar, Gilde St. Sebastien 247). Was dat gebruik van de eed op de pijl ook elders in voege? Is de formule van die eed ergens bewaard?
b.c.
Gras op de galg
Een zekere Francois werd in 1489 gehangen op de Markt te Brugge. De aard van zijn misdrijf wordt niet medegedeeld, wel echter de volgende bijzonderheid (Boeck van Brugghe 294): ‘daer was boven zynen hoofde ghestelt een groen meyken, ende boven upt dweershout van der voorseyde galghe was gheleyt een hand vul gers’. Welke symbolische betekenis had dit gras op de galg?
b.c.
Handgift voor de klok
Voor de doop werd vroeger de klok geluid. Op welke plaatsen bestond het gebruik een handgift te schenken aan de kerk wanneer een nieuwe klok haar eerste doop luidde? Wie was dan de schenker: de vader of de peter van het kind?
m.f.
Pik a pik
Ze zijn pik a pik, d.i. hard tegen elkaar gekant, kunnen elkaar niet luchten. Bekend en gebruikt in heel 't Vlaamse land, meen ik. In Westvl. uitgesproken met de franse i van pic of pique. Opmerkelijk is dat noch ‘pic à pic’ noch ‘pique à pique’ in de Franse woordenboeken voorkomen. Vanwaar is die zegswijze in onze taal overgewaaid? en wanneer?
b.c.
Voor de schorte
Bij het sluiten van een werkcontract had de ‘garçon’, die louter op drinkgeld werkte, in sommige (grotere) hotels nog een som te betalen ‘voor de schorte’ (fr. pour le tablier). Een vriend van mij meent te weten dat dit gebruik nog bestaat in de grote hotels te Brussel en in een te Oostende. De vraag is of in de wereld van de hotelbedienden de uitdrukking ‘voor de schorte’ nog bekend is.
h.b.
Den boer zal 't al betalen
In de Patriottentijd werden veel partijliederen gezongen op de ‘stemme’: Den Boer zal 't al betalen. De melodie was eigenlijk deze van het Franse lied: On doit soixante mille francs. Op die wijs werd o.m. het partijlied ‘De roep der vygen of vyge-lied’ tegen de Keizersgezinden gezongen. Is die ‘stemme’ in uitgegeven of onuitgegeven verzamelingen weer te vinden?
Auteursrechtelijk beschermd