Biekorf. Jaargang 60

[p. 320]

Vraagwinkel

Blauwe en Rode Kaproenen te Ieper

Het speciaal politiekorps (bestendige wacht) in de drie grote steden van Vlaanderen werd, in de 14^e en 15^e eeuw, genoemd naar de kleur van het hoofddeksel, de kaproen, die door de mannen en hun officieren gedragen werd. In de handboeken leest men dat te Gent witte, te Brugge rode, te Ieper blauwe kaproenen gedragen werden. In de Sententiën van Ieper in 1381 (ed. De Pelsmaeker p. 335) verschijnt echter een zekere Clay Viverman van Ename, die veroordeeld wordt omdat hij, als hoofdman van de rode kaproenen (kievetain des rouges capprons), brand gesticht had in het kasteel van Merkem. De bende van Viverman schijnt toch eerder bij Ieper dan bij Brugge te behoren. Maar wat dan gedaan met de kleur van die kaproenen? Wie ziet er klaar in?

c.B.

Uitvaartgebruik

Op sommige plaatsen zou men tegenwoordig, bij het laatste vaarwel op het kerkhof, het strooien van aarde op de kist (vroeger met de hand, nu meestal met een schop) vervangen door het strooien van palmtakjes of van bloemen. Zo hoorde ik toevallig. Juiste gegevens daarover (plaats, tijd en omstandigheden) worden gaarne verwacht.

c.b.

Appelmaten

Wat bedroeg de appelmate die vroeger op onze markten in gebruik en voorgeschreven was bij de verkoop van appelen? Een zekere Mathieu Millin maakte in 1402, voor rekening van de stad Brugge, tegelijk ‘appelmaten ende musselmaten’. Jacob Claeyssin leverde in 1483 twee nieuwe appelmaten voor de donderdagmarkt te Blankenberge. Ik heb nog de mosselen weten verkopen per mate, en misschien weet iemand te zeggen hoeveel de inhoud van die mosselmate bedroeg. Van een appelmate heb ik nooit horen spreken. Hoe lang is die buiten gebruik?

f.l.

Karroen hebben

Wat is karroen? Het w. komt voor in de zegswijze ‘karroen hebben’, die in een Brugs boekje van 1727 opgegeven wordt als synoniem van ‘het byltjen soecken’, d.i. vitten, bezwaren zoeken waar er geen kunnen zijn, een speld in een voer hooi zoeken.

a.c.

De Drie Koningen in de naamgeving

Melchior Claesman werd in 1659 begraven in de St.-Jakobskerk te Brugge. Broeders van hem waren een Gaspard en een Balthasar Claesman. Een vierde broeder was Michel gedoopt. Komt deze naamgeving voor drie gebroeders = drie Koningen ook elders voor?

j.c.

Getijdenboek als vontegift

Jonkvrouw Marie van Marivoorde overleed te Brugge in 1549; zij was nauwelijks 26 jaar. De inventaris van haar sterfhuis vermeldt: ‘Een schonen ghetyde bouc met een zeiveren sluutsel doverleden ghegheven ter vonte’. Is dit geval alleenstaande?

r.d.