Biekorf. Jaargang 57

Bij de opgravingen te Brugge
De Karolingische burgkerk

In het terrein van de opgravingen (zie Biekorf 1955, 122-125 en 328-329) werden talrijke beschilderde graven blootgelegd. Meestal komt op de westkant een voorstelling van de Gekruisigde met O.L. Vrouw en Sint Jan; ëënmaal bevond zich op die plaats een O.L. Vrouw en een andere maal Christus met de wereldbol. Op de oostzijde wisselt de afbeelding van O.L. Vrouw af met die van het Laatste Oordeel (Verrijzenis uit het graf). Op de langszijden waren dikwijls engelen gepenseeld die wierookvaten zwaaien.

Een dubbelgraf droeg wapenschilden en de datum 1565; hier rustten Cornelis van Baersdorp en zijn tweede echtgenote Anna de Moscheron.

Dit graf was oorspronkelijk bedekt met een blauwe zerk met koperen inlegsels; zie afbeelding en beschrijving bij J. Gailliard, Inscriptions funéraires et monumentales, I (Eglise de Saint-Donat), p. 109 en pl. XXII. Brugge 1861. Cornelis van Baersdorp was een befaamd geneesheer; hij werd lijfarts van Keizer Karel en van de koninginnen Eleonora van Frankrijk en Maria van Hongarije. Hij werd geadeld en ontving talrijke voorrechten voor hemzelf en zijn kinderen. Zijn eerste echtgenote was Isabella de Damhouder, een nicht van de beroemde jurist Joost de Damhouder. Zie J. Gailliard, Bruges et le Franc, 3, 459-461. Dr De Meyer, Notice sur Corneille van Baersdorp. Brugge 1845.

Een geschilderde tekst op de wanden van een ander graf maakte het mogelijk dit te herkennen als zijnde van Alexander van Eyewerve († 1622) en familie.

In dit graf rustten weleer, naast Alexander van Eyewerve, schepen van Brugge, zijn echtgenote Margriete D'Hane († 1634) en hun schoonzoon David Nans († 1634). Zie J. Gailliard, Inscriptions p. 141 met

[p. 87]

tekening van de wapenschilden en kwartieren die voorkwamen op de verdwenen zerk.

Van 3 tot 7 januari 1956 bood het uitbreken van een gedeelte der tramsporen op de Burg de gelegenheid ook daar de ondergrond aan een, zij het dan ook vluchtig, onderzoek te onderwerpen. Daar bevinden we ons juist ten zuiden van de centraalkerk; grondvesten van bijgebouwen werden er niet aangetroffen. De ligging van de verbindingsgang tussen de kerk en de woning van de graaf kon nog niet vastgesteld worden.

Schematische rekonstitutie van de karolingische Burgkerk.

Van belang zijn de resultaten voor onze kennis van de romaanse en gotische kerk. De ligging van de romaanse zuidtranseptgevel kon haast gans bepaald worden. De kruisbeuk sprong twee meter vooruit op de romaanse zuidbeuk. De gotische zuidmuur kwam grotendeels naast de romaanse te liggen.

Enkele dagen later werden de overige tramsporen op de Burg verwijderd. Toen de leiders van de opgravingen dit toevallig bemerkten, was het te laat om een akkoord met de aannemer van het opruimingswerk te kunnen sluiten. Het is zeer te betreuren dat de administratieve diensten ons niet in de gelegenheid hebben gesteld de opgravingen aan deze zijde door te voeren. Zo konden we de juiste lengte van het romaans transept niet bepalen noch de verbinding tussen de centraalkerk en de grafelijke woonst opsporen. Ook een snede door de straat zou misschien gegevens hebben verstrek die de studie van de ontstaansgeschiedenis van Brugge konden bevorderen.

[p. 88]

De noordoosthoek van het koor der Burgkerk zal nu fragmentarisch opgemetseld worden met in de beide wanden een ‘memoriaal’ van de kerk en van de zalige graaf Karel de Goede.

l.d.