Biekorf. Jaargang 53

Westvlaamse zanten
(Vervolg van 1951, blz. 230)

Ofgezikkeld, aangezikkeld komen (Knokke): afkomen met slepende gang, de voeten uitwaarts. Zikkelen: met de voeten uitwaarts gaan. Zij komt ofgezikkeld lik een aande.

Balen, in de uitdrukking: ‘de balen moeten keren’ betekent: de schuld krijgen, de gevolgen moeten dragen, verdiend of onverdiend, maar meestal toch onverdiend. Zegswijze ontleend aan 't molenaars- en bakkersbedrijf: het keren van de baalzakken om ze uit te kloppen in de wind is een vuil en onprettig werk.(Knokke, Dudzele, Koolkerke).

Balie (weidehekken) in de zegswijze: ‘een domme balie van een wuuf of een vint’ (Knokke). Dus: een domme, lompe vrouw of man. Andere zegswijze: ‘over de balie springen’ betekent: een lastige situatie ontvluchten, laf zijn. Die broekschijter springt over de balie. (geh. te Lissewege).

nog een zegswijze: ‘lik een akster ip de balie zitten’: onbekommerd van het leven genieten. 'k Zitten vandage lik een akster ip de balie. (geh. te Westkapelle).

nog: ‘'t Is zwaar lik een balie’ (Knokke).

Bakten: In de zegswijze ‘bakten kunnen dragen’ of ‘geen bakten kunnen dragen’ (Knokke, Dudzele en op vele plaatsen in West-Vlaanderen). De Bo verklaart: geen kittelingen kunnen verdragen. Maar opgepast: bakten zijn eigenlijk kittelachtigheid op de schouders en boven de

[p. 22]

knieën. Ik heb het nooit in andere zin horen gebruiken. De meulenaars en bakkers pakken de meelzakken op de knieën en op de schouders.

Om de knechtjongens op de proef te stellen: ze moesten bakten kunnen dragen. Anders worden ze voor wekelingen en meisjongens uitgelachen.

Barze. Te Knokke: een dikke barze is een dik, struis vrouwmens. Komt waarschijnlijk niet van baars (vis) maar van het frans barge (platboomd, breed rivierschip). Het woord moet dus van elders komen. Waar nog gebruikt?

Goeze (korte oe!) Te Knokke is een dikke goeze een dik, vet, vuil vrouwmens. Komt niet van goes = gans (hier is de oe klank lang!) maar over gozze uit gorze (bij De Bo) dat bij de oude stam gor, goor (vuil) thuis hoort.

Berrewulf en Beddewulf (Veurne-Ambacht): een soort spook om de kinderen bang te maken. Misvorming van weerwolf. Beddewulf alleen in de kindertaal.

Bedorveling (Poperinge en omgeving): is een koe die te vroeg bevrucht is en dus als jaarling zal kalven. Hoe wordt zo'n koe elders genoemd?

Beesten in de neuze (Dudzele): zijn brokken vuil in de neuze.(Kindertaal)

Biefstik: voorbeeld van onderlinge hulpveerdigheid te Knokke: ‘ik gaan min biefstik in joen beuter braân, ton meug je gi joun boeljon in min soepe koken’. Commentaar overbodig!

Bikke, uitspraak: bi'e (dus met stembandocclusief tussen de twee klinkers). Betekent: een beetje.(Knokke, Westkapelle).

('t Vervolgt).

Jozef De Langhe