Biekorf. Jaargang 44

[p. 104]

Westvlaamsche Zanten.

(Vervolg van bl. 76)

Fasoefala: meisjesspel te Westkapelle. De speelsters vormen hand aan hand een ronde. Speelster A is er aan en geblinddoekt. De ronde draait en de spelers zingen een liedje van vragen waarop speelster A antwoordt:

Vr.: Fasoefala. Fasoefala, van waar zij(t) je gij gekomen, Fasoefala?

Antw.: Van onder d'eerde, Fasoefala!

Vr.: Wat he(bt) je gij daar gelaten, Fasoefala?

Antw.: Een mandetje met taarten! Fasoefala!

Vr.: Aan wien ga je da(t) mandetje met taarten geven, Fasoefala?

Antw.: Aan mijn naaste geburtjes (gebuurtjes)! Fasoefala!

Vr.: Wie zijn jen naaste geburtjes, Fasoefala?

Antw.: Recht over mijn durtje (deurtje)! Fasoefala!

Vr.: Zoek naalden, Zoek spelden, Zoek menschenvleesch!

Bij 't zingen dezer laatste vrage gaat de ronde rapper aan 't draaien. Speelster A mag de draaiers te lijve gaan. Wanneer zij entwie goed vaste heeft moet de ronde stoppen. Door betasting probeert A haar slachtoffer te herkennen. Gelukt haar dat, dan is zij verlost en wordt door het slachtoffer vervangen.

Dit spel is een wisselvorm van het spel, dat door De Cock-Teirlinck (d. II, blz. 282-288) onder den naam van Masjoffelken beschreven wordt.

Feemelen (Knokke): fleemen.

Fijkfak (Knokke en omstreken. Blijkbaar ook elders): bucht, pruts, waardeloos goed. De Bo kent het ww.fikfakken - beuzelen, prutselen.

Fijte (Knokke en omstreken): dwaze onhandige vrouw. Ook grillige, slechtgeluimde vrouw. De Bo geeft het ww.fijtelen = grillig en lastig zijn, sprekende van een kind. Verg. Eng. fit = gril.

Fikke (Knokke, Dudzeele): onhandige vrouw. Ook in 't algemeen gebruikt voor onbruikbare voorwerpen, b.v. een fikke

[p. 105]

van een mes (zie ook De Bo). Fikkelen is knoeien, oorspronkelijk fikkelen met een mes. Een fikkelare is een knoeier in 't algemeen.

Fleister (Heist): fleemer. Fleisteren = fleemen.

Fleuke (Knokke): onbruikbaar voorwerp. Een fleuke van een mes. Fleuke goed = slechte stoffe. Een fleukewuuf = een zwakke, truntachtige vrouw. Een fleuke van een kind.

Flokken (Dudzeele, Westkapelle, Knokke): de hennen flokken hulder in 't zand, dwz. zij leggen zich in 't zand om zich te koesteren. De katte flokt heur neere onder de stove.

Fluppe (Knokke): dwaze, onhandige of zwakke vent. Een fluppekind is een zwak kind. Fluppe van kaffie - flauwe koffie. Persoonsnaam Filip.

Flutse (Knokke): 1 - Slecht, onbruikbaar ding. Een flutse van een mes. Flutsegoed.

2 - Zwak mensch. Een flutsewuuf.

3 - Afwijzende uitroep. Hetzelfde als fluut!

Fokkedei (Knokke): een sul, een subbedut.

Foulie (Dudzeele, phon. fuli), mrv. foulies (fulis): slecht, dwaas of schandig werk. Foulies uitsteken = dwaasheden doen. Hij beklaagt hem al die foulies. Meest in 't meerv. gebruikt. Fr. folie.

Fouteren (Knokke en elders in 't N.): vorderen. Dat werk foutert goed. Uitspraak met korte oe. De Bo geeft foeteren (lange oe).

Foutse, vr. (Knokke): oorveeg, klikker, vage. De Bo geeft fotse met de beteekenis van boos vrouwmensch. Hier met deze beteekenis onbekend.

Franken buf. Gehoord te Dudzeele met de beteekenis van vette kost, overdadig veel eten. 't Is franken buf vandage.

Futtel, m. (Knokke): slordige, onhandige of vervallen, zedelooze man. Zatlap.

Gaat ie (= gaat hij) (Vladsloo). Kinderspel = anderwatten. Ook naam van het stokje waarmee gespeeld wordt (anderwat). Vooraleer te slaan, roept de slaander ‘gaat ie?’ en de andere spelers antwoorden ‘jaaj!’ Daarop slaat hij.

Gaat ie slaan (Kortemark. Klemtoon op gaat). Hetzelfde als gaat ie. Gaan me gaat ie slaan? De slaander vraagt: ‘Gaat ie slaan?’

Galjaard, m.; mrv. galjaars. (Dudzeele): deugniet. Ook gezeid van kinders: een galjaard van een kind. Fransch woord gaillard.

[p. 106]

Galle boven d'eerde (Knokke): een duinekruid. In de kruidkunde: Erythraea centaureum. Aldus ook bij De Bo en Paque. Deze plant heeft een galachtige smaak. Een plant uit de natte bilken, de koekoeksbloem (Lychnis flos cuculi). hebben wij meer dan eens ook Galle boven d'eerde hooren noemen. Het volk verwisselt gemakkelijk plantnamen.

Galneute of Wilde Kastanje. Te Knokke en omstreken (ook elders?) spelen de kinders met galneuten volgenderwijze. Een touwe van een goeie meter krijgt op één derde van heur langde een ooge. Elk der uiteinden wordt door een galneute gestoken. Knobbels houden de galneuten vaste. In den rechterhand tusschen duim en wijsvinger wordt de ooge gehouden en de twee galneuten moeten in tegenovergestelde richting draaien. Er zijn twee manieren om 't draaien in gang te zetten. Ofwel doet men eerst de galneute aan 't lang ende draaien en dan wordt de tweede in tegenovergestelde richting gesmeten. Ofwel, en dat is moeilijker! wordt de touwe op den grond uitgestrekt, in een snok bij de ooge gepakt en aan 't draaien gezet. 't Spelletje is niet gemakkelijk. Een bijzonderen naam heeft het hier niet.

Gaper (Dudzeele). Scheldwoord. B.v. een kind, dat kwaad uitgemeten heeft, krijgt van zijn vader ‘A je gij'n gaper!’ te hooren.

Garen. Uitdrukking te Knokke: achter entwien zijn garen komen of gaan. Beteekent: iemands hulp gaan vragen.

Garte (Knokke): gebiedende wijze van garton = uit den weg gaan. Verg. schuifte (schuif uit den weg), loopte.

Gasblommtjes (Kuokke). = grasblommetjes, gekweekte en ook wilde blant (Armeria Vulgaris). In 't Zwijn (schorre te Knokke) groeien er vele gasblommetjes. Fransch gazon d'olympe.

Gaspier, m. (Damme): grasmusch (Fringilla chloris). Gasjounker (grasjonker) te Knokke. Dit vogeltje heeft vele namen, die een studie overweerd zijn. Ned. groenvink.

('t Vervolgt)

Jozef De Langhe.