Biekorf. Jaargang 6

[p. 33]

[Nummer 3]

De Roomsche Loopman

(Slot)

ZES jaar waren vervlogen sedert dat onze friesche boer van den Roomschen koopman zulk een vriendelijk afscheid genomen had.

Sedert dien en was de koopman niet meer teruggekeerd noch had hij eenige mare naar zijne vrienden gedaan.

Twee der bewoners van de hofstede waren meest met dat achterblijven bekommerd.

't Waren Snello en Sieglinde.

De vrome Fries was aan de jaarlijksche komste van zijnen vreemden vriend zoodanig gewend geworden, dat hij door deze lange afwezigheid zeer gekwollen was.

Hij beminde trouwens den rechtveerdigen handelaar en schatte den bekwamen man. Hij verwisselde met hem de opbrengsten van zijne jacht en zijn huishouden en hij wierd daarbij in zijne eenzame woning van den loop der wereldsche zaken onderricht.

[p. 34]

Het deerde de dochter zooveel van den neve als van den koopman.

Zij had weinig vermaak of vertij.

Zij en had geene zusters; de andere hoeven waren te ver van de vaderlijke halle verwijderd; 't en gebeurde maar eenmaal 's jaars dat zij in maagschaps- of gouwvergaderingen met bloedverwanten eenige stonden kon overbrengen.

Als zij in de lange winteravonden te spinnen zat, peisde zij dikwijls op den Roomschen jongeling en op de halsketen die zij van hem als gastgeschenk gekregen had; als zij alleen was, vond zij heur beschot in 't aanschouwen van de kleene schelpen en van de Roomsche munte, die zij als dierbare gedenkenissen bewaarde.

Ze was tot eene knappe deerne opgegroeid; maar zij droomde, terwijl zij, uiterlijk met zorge en vlijt, het huiswerk nevens heure moeder aan 't verrichten was.

Bij de Germanen wierd het huwelijk door de ouders geschikt; de dochter moest in die zaken den wil van heuren vader volgen, en zoo kwam het dat de dag reeds gesteld was waarop Sieglinde in den echt zou treden met den zoon van eenen gouwgenoot van heur geslacht, waarop de geschenken zouden gewisseld en de bruiloft gevierd worden.

't Was op eenen schoonen dag in herfstmaand, eenige weken voor de plechtigheid; Sieglinde was naar de weide getogen om het vee ga te slaan.

In diepe gepeizen verzonken stapte zij vooruit, met de oogen naar den grond gekeerd, terwijl de blijde scharen der zwaluwen in de lucht ronddraaiden en vergaarden om naar 't zuiden over te steken.

Al met eens ziet ze de schaduwe van eenen man voor haar op den grond geteekend.

Eenigszins verschrikt kijkt zij op, en een jonge Roomsche reiziger staat voor haar.

Met den eersten oogslag heeft ze hem herkend. Ze had toch zoo zeer naar zijne wederkomst verlangd.

- Sieglinde, sprak de jongeling, hebt ge mij bekend?

- Ja, antwoordde zij met zachte stem, terwijl de welgezindheid op haar gelaat te lezen stond.

[p. 35]

- Komt, zeide de jongeling, leidt mij naar uwe ouders, want ik brenge hun eene boodschap van mijnen oom.

Als zij nu onder het dak van den frieschen boer hunne groetenissen gewisseld had, als de reiziger eenigszins van zijne vermoeienissen hersteld was en als zij al te zamen rond den heerd neêrgezeten waren, sprak Snello:

- Vertelt ons, mijn jonge gastvriend, van uwen oom, onzen trouwen vriend. Verhaalt ons de gebeurtenissen van deze laatste jaren.

- Mijn oom, zoo wedervoer de jonge reizenaar, heeft mij belast u zijn laatste vaarwel over te brengen. Hij en is niet meer onder de levenden.

Eene diepe stilte volgde. De friesche boer had het hoofd gebogen. Hij was pijnlijk getroffen door 't vernemen van de dood van zijnen Roomschen vriend.

- Vertelt ons, zoo zeide hij met bedrukte stem, hoe 't gebeurd is.

- Als wij u over zes jaar verlaten hadden, reisden wij langs de groote Roomsche heerwegen naar Colonia Agrippina. Mijn oom was van zin daar eenige weken te vertoeven, en alsdan 't een of 't ander schip af te wachten, om nog voor den winter den Rhenus op te varen en naar ons vaderland terug te keeren.

De goden hadden er anders over beschikt.

Mijn oom kreeg te Colonia hevige koortsen en wierd in korte dagen zijnen levensdraad afgesneden.

Als hij zijn einde voelde naderen, riep hij eenen notarius, miek mij zijn aangenomen zoon, zijnen erfgenaam, en legde mij de volgende verplichtingen op.

Als zijn lijk zoude verbrand zijn, moest ik zijn asschen naar Italiën medenemen en de urna of het aschvat in eenen zerksteen neêrzetten langs den openbaren weg van Roomen naar Tibur, waar hij geboren was.

Ook zond hij mij brieven mede voor onze bloedverwanten in Roomen, met de schikkingen die ik voor mijne toekomst moeste volgen.

Hij legde mij op naar deze streken terug te keeren en ook u in 't bijzonder zijn laatste vaarwel over te brengen.

Ik moest ook verders de geldsommen komen opzoeken

[p. 36]

die hij hier en daar aan den schoot der eerde had toevertrouwd.

Hij wees mij nauwkeurig de plaatsen aan, waar 't geld verborgen zat.

Ge moet weten dat de Roomsche kooplieden, als zij ievers roovers vreezen, hun geld en koopwaren in den grond wegsteken, om het bij eene gunstige gelegentheid weder te komen halen.

Ik en zal u niet verhalen hoe ik bijkans van smert en wanhoop verging bij de dood van mijnen oom, ik, jonge knaap, die daar alleen stond in eene vreemde stad, zoo ver van mijn land.

Zijne wenschen aleventwel waren heilig voor mij en ik besloot ze naar mijn vermeugen te volbrengen.

Ik kon gelukkig naar Italiën terugkeeren, bewaarde trouw de urna en stelde ze met diepen eerbied op de gevraagde stede.

Alsdan toog ik naar Roomen om de brieven aan onze bloedverwanten te bestellen. Ik wierd daar vriendelijk ontvangen en leerde uit den inhoud der brieven de begeerte van mijnen oom kennen.

Hij ried mij aan, om den wille van 't gevaar, op zijne voetstappen niet te wandelen en uitte den wensch dat ik mij op rechtsgeleerdheid zou toeleggen, om mij aldus eenen eervollen en onafhankelijken stand te verschaffen.

Deze wensch stemde met mijne neiging overeen en, aangezien mijn oom mij rijke middels nagelaten had, en was het mij niet moeilijk zijne begeerte te volbrengen.

Tot mijn zestiende jaar bezocht ik de scholen en nadat ik den witten kerel of toga in luisterlijke plechtigheid op het Forum had aangetrokken, volgde ik met vlijt de leergangen van het recht te Roomen en voltooide mijne leering als auditor of toehoorder bij eenen rechtsgeleerde van aanzien.

Ik wierd als dienstman in 't keizerlijk bestier aanveerd, volgde als assessor of meêzaat een hoogeren beambte naar Colonia Agrippina, waar ik nu voor goed gevestigd ben.

Dan reisde ik hier en daar om de gedolven schatten te gaan opzoeken, hetgene mij naar wensch niet en lukte.

[p. 37]

Nu kome ik tot u mijne laatste plicht vervullen met het vaarwel van uw beminden gastvriend.

Hier heb ik een schat gevonden, dien ik niet en zocht; om hem mede te nemen hebbe ik alleen uwe toestemming van doen. Ge en zult ze mij niet weigeren.

Bij die onverwachte wending van 't gesprek keken de ouders verwonderd op, terwijl de dochter die de scheiding nakend dacht, in haar zelven verschrikte.

- Geeft duidelijken uitleg, bad de weerd; waarover vraagt gij onze toestemming?

- Ware't, wedervoer de gast, dat mijn lieve oom en vader nog leefde, tot u kwam en zeide: Mijn Snello, geeft mijnen zoon uwe dochter tot vrouwe; de jongelingen beminnen malkander!... Wat zoudt gij antwoorden?

De jonge dochter was in de armen harer moeder gevallen; de vader keek met gramschap op en riep verschrikt uit:

- Goden!... Wat gaat er hier gebeuren tusschen dezen vreemdeling en eene verloofde Germaansche vrouwe?

- Uwe dochter is verloofd?.... Hoe is het mogelijk? Zegt ons Sieglinde dat uw vader gemist is.

Sieglinde rees op uit de armen harer moeder en sprak, bleek van aandoening, maar toch op vastberaden toon:

- Cajus ik beminde u, maar ik en kon mij dit gevoelen niet uitleggen, toen ik onverwachts met een onbekenden man van mijnen stam verloofd wierd. Bij 't geluk u weder te zien had ik alles vergeten. Als Germaansche vrouwe echter moete ik mijne plichten kennen en mijnen bruidegom volgen! Vader, ik en verdien uwe strenge woorden niet. Ik en ben in niets plichtig. Ik eerbiedig den wil mijner ouders.

Dan legde de vader de hand op de schouder van zijnen jongen gastvriend en sprak met bedaarde stem:

- Cajus Mercator, ware uw oom vroeger tot ons gekomen en had hij deze woorden uitgesproken, ik zou hem wellicht trots alle bezwaar eene gunstige antwoorde gegeven hebben. Nu is het echter te laat zooals gij daar uit den mond mijner dochter vernomen hebt. Onze Germaansche

[p. 38]

zeden zijn streng, en 't en bestaat voor beleediging tegen de godin Freya geene andere verzoening als de vloek der ouders en de verbanning. Verlaat ons in vrede. De nagedachtenis van uwen oom zullen wij in eere bewaren.

De jonge Cajus zuchtte een diepen zucht; hij wierp een treurigen blik op de dochter en sprak:

- Ik eerbiedig uwe strenge opvatting van de heiligheid van hethuwelijk. Ik achte uwe vrome Germaansche zeden. Alle hoop echter en zal ik niet opgeven. De goden zullen mij wel eenen uitweg verschaffen.

Nauwelijks waren die woorden uitgesproken of Wulf, de zoon des huizes, verscheen op den dorpel:

- Een slaaf met geschoren kop volgde den jongeling, die recht naar zijnen vader ging en verschrikt uitriep:

- Vader, onze bloedverwant zendt zijnen slaaf om u te berichten dat zijn oudste zoon, de bruidegom van Sieglinde, op de jacht door een wilden os is doodgestoken!

De nieuwmare wierd door de aanwezigen met verschillende gevoelens opgevat.

Cajus richtte dankbaar zijne blikken ten hemel. Sieglindes oogen hingen aan die van Cajus. Snello was diep ontroerd. De moeder was tevens verblijd en aangedaan en greep met teedere liefde de handen harer dochter vast.

De eerste die de stilzwijgendheid onderbrak was de jonge Roomeling, die zijne hand toereikte.

- Vader Snello, eenen schoonzoon hebt gij verloren, de goden hebben het gewild. Een andere wordt u aangeboden.

- Dat kan bij u 't gebruik zijn, sprak de friesche boer met ruwe stem. Gij en kent ons volk niet. Sieglinde was verloofd en moet haar nu in zekeren zin als weduwe gedragen. 't Is nu de rouwtijd. Eerbiedigt den sluier van de weduwe. Als vrouw Holle ons wederom blommen en vruchten zal verleenen en als uwe gevoelens de zelfste gebleven zijn, zult gij wel den weg naar mijne woonhalle wedervinden. Gaat nu uwen weg en de goden beschermen u op uwen tocht.

Cajus reikte hem de hand, wierp een langen en vierigen

[p. 39]

blik op Sieglinde, groette vriendelijk de moeder en verliet de hofstede van den frieschen boer, terwijl de sterren in den hemel begonnen te schijnen.

Of de flinke jongeling een jaar nadien, dag op dag wel wedergekeerd is, zullen onze lezeressen vragen.

Ja, hij verscheen op de hofstede aan het heerwoud, waar later het heim der Snellinga gevestigd was. Zelfs zullen wij onze lezers kond doen dat de leering van Chrysolius, die in 't land der Moeringen, bij de Cominga aan de Legia predikte, ook tot onder het dak van Snello gedrongen was.

Wat Cajus betreft, hij was te Colonia tot het waar geloove bekeerd en een vrome kersten geworden.

J. Seghers