De Belgische Illustratie. Jaargang 5

De H. Elisabeth van Thuringen en de armen.

De H. Elisabeth, een koningsdochter, landgravin van Thuringen en Hessen, die in de eerste helft der dertiende eeuw leefde, onderscheidde zich reeds vroegtijdig als eene weldoenster der armen en noodlijdenden.

Uit liefde tot de deugd van vrijwillige armoede legde de vorstin zich de ontberingen van den arme op. Zij droeg gewone kleederen, van ruwe stof vervaardigd, tenzij de vereischten van 't hof meêbrachten, dat zij in prachtgewaad verscheen, hare maaltijden waren uiterst sober en zij gebruikte slechts zulke spijzen, als men ook op de tafel van den behoeftigste zou kunnen aantreffen.

In haar jeugd besteedde de H. Elisabeth bijna alles, waarover zij beschikken kon, tot ondersteuning der hulpbehoevenden, en later, toen een vorstelijk vermogen haar ten dienste stond, waren nog steeds haar goederen ook der armen deel.

In alle bijzonderheden te treden van haar heilig leven, door een harer naneven, den beroemden schrijver de Montalembert, op meesterlijke wijze geschilderd, zou te ver voeren.

Met den diadeem gekroond, met den vorstelijken mantel omhangen, stelt nevensstaande gravure haar voor, echter niet op den troon, te midden eener luisterrijke schare van rijksgrooten, maar op 't plein van den hofburcht, terwijl zij als een eenvoudige dienstmaagd spijzen uitdeelt aan hen, die de liefdadigheid komen inroepen. De hand, die wellicht zoo even nog den schepter voerde, houdt nu den korf met brooden, die de vorstin aan de geliefdsten harer onderdanen, de armen, uitreikt.

[p. 111]

Toen in 't jaar 1225 Duitschland ter prooi lag aan een wreeden hongersnood, hielp de landgravin allen, die te midden der ellende haar onderstand verzochten. Haar echtgenoot was destijds afwezig en bevond zich met den duitschen keizer in Italië. Bij zijn terugkomst beklaagden zich eenige hovelingen bij den vorst over de buitensporige vrijgevigheid van Elisabeth, zooals zij hare werken van naastenliefde noemden. De landgraaf echter, die zijner heilige echtgenoote waardig was en in de geschiedenis den naam van den ‘godvruchtige’ verwierf, antwoordde aan de klagers met de vraag, of zij soms ook de domeinen had vervreemd. ‘Neen,’ mompelden de ambtenaren. ‘Welnu,’ hernam hij, ‘hare milddadigheid kan ik niet laken, deze zal over ons de zegeningen des Hemels afroepen. Wij zullen nooit gebrek lijden, zoolang wij haar laten begaan met 't bijstaan der armen, zooals zij 't doet.’

Onder den druk van den tegenspoed en der verongelijkingen, zoowel op den troon, als daarvan verdreven, en eindelijk bij en na haar troonsafstand, steeds toonde zich de H. Elisabeth waarlijk groot, en de geschiedschrijvers hebben dan ook aan deze hongaarsche koningsdochter en vorstinne van een voornaam duitsch gewest den verschuldigden lof niet kunnen onthouden.