Band. Jaargang 18

[p. 44]

Regeringsverklaring

Zoals zij in een verklaring van 18 november 1958 het voornemen heeft te kennen gegeven, wil de regering haar standpunt ten aanzien van de politieke en administratieve toekomst van Kongo bepalen.

Dank zij de ontwikkelingsgraad die de Kongolese bevolking na meer dan een halve eeuw, onder de bescherming van onze koningen, heeft bereikt, is het mogelijk een nieuwe stap te zetten op de weg naar de vooruitgang.

Zulks dient met bekwame spoed te geschieden, zoals de ontwikkeling van de instellingen en de vooruitgang van het mensdom thans overal in de moderne wereld een vlugger tempo aannemen.

De hervormingen die met het oog op dit doel worden overwogen, sluiten aan bij de voorstellen van de werkgroep voor de studie van de politieke vraagstukken in Belgisch-Kongo, die onder de vorige regering werd opgericht. Deze werkgroep heeft een uitgebreide enquête ingesteld in de representatieve kringen van de Kongolese opinie, die in volle oprechtheid hun adviezen hebben verstrekt.

België is voornemens in Kongo een democratie te vestigen die bekwaam is de souvereiniteitsprerogatieven uit te oefenen en over zijn onafhankelijkheid te beslissen.

Als medeondertekenaars van het Handvest der Verenigde Naties, heeft ons land overigens bevestigd dat het zijn wil is de bewoners van Kongo zo ver te leiden dat zij bekwaam worden zichzelf te besturen. In heel ons optreden in Kongo hebben wij steeds deze gedragslijn gevolgd.

Op politiek gebied moet de Staat beschikken over degelijke instellingen, welke een leefbare democratie mogelijk maken. Hij moet de mensenrechten en de hiermee verband houdende plichten eerbiedigen.

Op economisch gebied is de welvaart van het land alleen mogelijk dank zij de arbeid van de bewoners en dank zij een klimaat van vertrouwen.

Dit vertrouwen is noodzakelijk om de medewerking van technici, alsmede de investering van Belgische en buitenlandse kapitalen te bekomen, waaraan Kongo steeds dringend behoefte heeft.

Op sociaal gebied moeten de hand- en hoofdarbeiders en de zelfstandigen een fatsoenlijke levensstandaard bereiken. Dank zij de ontwikkeling van het bedrijfsleven zal deze levensstandaard op een hoger peil worden gebracht.

Het einddoel zal onverpoosd met de medewerking van alle inwoners van Kongo worden nagestreefd.

Over steeds ruimere gebieden zal hun beslissingsbevoegdheid worden verleend en daarbij zal men de democratische vormen hoe langer hoe meer

[p. 45]

in acht nemen, naarmate de instellingen geleidelijk maar in versneld tempo, zullen worden hervormd.

In elk geval zal geen enkele maatregel, waarbij hun toekomst betrokken is, worden getroffen zonder vooraf het advies in te winnen van de op dit ogenblik bestaande politieke organen.

De staatsburgerlijke en politieke vorming van de massa moet worden in de hand gewerkt door een veralgemeende opvoeding en door een ruimere voorlichting.

Het politiek apparaat van hoog tot laag moet zijn gezag en zijn wettigheid aan het algemeen stemrecht ontlenen. De verkiezingen mogen geen caricatuur van de democratie zijn. Het stemrecht moet worden geregeld met inachtneming van het ontwikkelingspeil van de kiezers.

In een democratisch bestel is een werkelijke scheiding van de machten geboden.

De gehele bevolking van Kongo heeft het recht om mede te spreken; de democratie is niet beperkt tot de steden.

Voor het verwezenlijken van welomschreven doelstellingen, noodzakelijke stadia op de weg naar de democratie, zullen bepaalde termijnen worden gesteld. De beginselvaste eerlijkheid waarmede elke termijn zal worden in acht genomen, zal het bewijs zijn dat België besloten is zijn verbintenissen na te komen.

Dank zij de samenwerking van de blanke en zwarte bevolking gedurende vijf en zeventig jaren is de eenheid van Kongo tot stand gekomen.

Wegens de uitgestrektheid van het grondgebied en de ontwikkeling van zijn organisatie moet naar deconcentratie en naar decentralisatie worden gestreefd, zodat het bestuur dichter bij de bestuurden, en de verkozenen dichter bij hun kiezers komen te staan.

In het belang van beide landen is het gewenst dat de banden van deelgenootschap tussen Kongo en België op het einde van de ontwikkeling blijven voortbestaan.

Daarover zullen Kongo en België op dat ogenblik vrij beslissen.

In de geest, zoals hierboven omschreven, gaat de regering de verbintenis aan de volgende organen op te richten en tot ontwikkeling te brengen.

De gemeenteraadsleden en de. meerderheid van de leden der gebiedsraden in de plattelandskringen zullen bij algemeen stemrecht worden verkozen.

Reeds in deze basisgemeenschappen moeten alle inwoners van Kongo politiek in de Kongolese gemeenschap worden betrokken, op voet van gelijkheid van rechten en plichten.

Het gewest, dat de regionale basiseenheid is, zal worden bestuurd door een raad, waarvan de grote meerderheid van de leden bij algemeen stemrecht zullen verkozen worden.

[p. 46]

Deze gekozen raadsleden zullen, samen met de gemeenteraadsleden, het kiescollege vormen, dat de meerderheid van de leden van de provincieraden en later van de algemene raad zal aanwijzen.

De gemeenteraden en de gewestraden zullen einde 1959 worden verkozen. De nieuwe provincieraden zullen worden opgericht voor de zitting van maart 1960. Deze termijnen zijn vereist voor de voortafgaande raadpleging van de raden van advies en voor de voorbereiding van de verkiezingen.

De Algemene Raad van Kongo, die in de plaats komt van de huidige gouvernementsraad, zal een begin zijn van een Kamer van Volksvertegenwoordigers.

Naast de algemene raad zal een raad van wetgeving worden in het leven geroepen, die het begin zal zijn van een senaat. Hij zal samengesteld zijn uit leden die, onder meer, worden gekozen door de provincieraden en uit leden die worden benoemd gelijk deze van de huidige koloniale raad, in wiens plaats hij komt.

Van maart 1959 af zal iedere provincieraad twee raadsleden aanwijzen die in de raad van wetgeving zitting zullen nemen. De Algemene Raad en de Raad van Wetgeving zullen gezamelijk het gedeelte van de wetgevingsen beslissingsbevoegdheid bezitten, dat de wet hen geleidelijk zal toekennen.

Tijdens de ontwikkeling van de administratieve en politieke ontwikkeling van Kongo, zullen de verschillende instanties van de uitvoerende macht door een beperkt college worden bijgestaan, dat gevormd wordt uit de raad die in die graad bevoegd is.

In afwachting dat de rechtspositie van deze colleges definitief wordt vastgesteld, zullen colleges van advies onmiddellijk bij de Gouverneur-Generaal en bij de Provinciegouverneurs worden opgericht.

Alle vrijheden die de Belgen genieten, moeten ook in Kongo door de fundamentele wet worden gewaarborgd en de uitoefening ervan dient te worden geregeld.

Elk spoor van rassenonderscheid zal, zowel uit het dagelijks leven als uit de teksten worden geweerd.

Het eenheidsstatuut dat de Kongolezen toegang geeft tot alle graden in het bestuur, is zopas door de Koning ondertekend. Het is in werking getreden op 1 januari van dit jaar.

Aan de gerechtelijke hervorming die reeds gedeeltelijk tot stand is gekomen, zal worden voortgewerkt.

De arbeidswetgeving zal worden verbeterd en aangevuld. Intussen zullen de grondslagen voor de berekening van het wettelijk minimumloon worden herzien.

De herziening van de rechtsregeling der gronden zal met spoed worden voortgezet.

De regering is van oordeel dat de uitbreiding en de ontwikkeling van

[p. 47]

het onderwijs, onder al zijn vormen, een van de hoofdelementen is van de emancipatie van Kongo.

Op dit gebied zal met volle kracht worden voortgeijverd.

De in uitzicht gestelde hervomingen moeten worden uitgevoerd door het personeel dat thans ter plaatse is. Hun toewijding voor hun taak staat ervoor in dat deze ambtenaren de nieuwe politiek met geestdrift zullen dienen.

De regering geeft hun de meest uitdrukkelijke waarborgen voor hun toekomst in het raam van het statuut waarin zij hun dienstverbintenis hebben aangegaan.

De deconcentratie en de decentralisatie van de machten en van de diensten van België naar Kongo moeten worden voortgezet.

Deze verklaring geldt niet voor Ruanda-Urundi aangezien hier een bijzonder statuut van kracht is.

Nu ook deze gebieden op een belangrijk keerpunt in hun ontwikkeling zijn gekomen, en hun traditionele maatschappij zich hoe langer hoe sneller aan de moderne democratische vormen aanpast, verklaart de regering dat aldaar, overeenkomstig de wens van de trustschapsraad der verenigde naties, steeds meer hervormingen, aangepast aan deze streken, zullen worden voorgesteld.

Bij het opnoemen van de voornaamste punten der doctrine die zij in toepassing wil brengen, bevestigt de regering nogmaals dat ons land in de eerste plaats naar het welzijn van de Kongolese bevolking streeft.

Dit welzijn hangt voornamelijk af van de ontwikkeling van het bedrijfsleven in al zijn vormen.

Economische welvaart kan slechts worden verwezenlijkt in een klimaat van orde, vertrouwen en werklust.

De regering zal alles in het werk stellen om dit klimaat niet te laten verstoren.

Door de uitoefening van zijn souvereiniteit is België verantwoordelijk jegens alle inwoners van Kongo. Tijdens het verloop van de politieke ontwikkeling, zoals in deze verklaring omschreven, heeft België de plicht een degelijke administratie in stand te houden en toezicht daarop uit te oefenen.

Deze verantwoordelijkheid zal België uit handen geven naarmate de nieuwe Kongolese instellingen kunnen instaan voor de verdere handhaving van de orde, voor de nakoming van de openbare en particuliere verbintenissen en voor de bescherming van personen en goederen.

De regering die aan de Kongolese en de Belgische bevolking moedige, maar wijze politieke opvattingen voorhoudt, blijft aldus getrouw aan de

[p. 48]

beginselen die traditioneel aan het Belgisch beschavingswerk in Kongo ten grondslag hebben gelegen.

Zij nodigt iedereen uit zijn blikken vastberaden op de toekomst te richten.

Het Kongolese volk zal het bewijs leveren van zijn wijsheid en geestelijke rijpheid door samen met ons, de oprichting van de nieuwe organen aan te vatten en nauwgezet de zware verantwoordelijkheid voor zijn toekomst op zich te nemen.

Voor allen die in het gewestbestuur en de andere organen van de Staat, in de missies en de kerken, in de grote en de kleine ondernemingen tot dusver hun taak met zoveel ijver en bevoegdheid hebben vervuld, zullen de hier geschetste toekomstbeelden een prikkel zijn om met meer toewijding dan ooit hun gaven van hart en geest in dienst van Kongo en van België te stellen.

België gaat jegens de Kongolese bevolking een plechtige verbintenis aan.

Aldus zal de geest van broederlijkheid, vertrouwen en samenwerking worden versterkt en zullen beide volkeren, in volle vrijheid deelgenoten worden en elkander tot steun strekken bij de vervulling van hun eigen roeping.