Band. Jaargang 11

[p. 2]

Mieren en Kattetongen

HET schip vaart op de Kongostroom, en met het schip varen de reizigers. Er heerst een volkomen rust: rustig vaart het schip, rustig is de stroom, en rustig zijn ook de reizigers. Het is drie uur in de namiddag en de heilige siesta loopt ten einde. Jakob wordt wakker, geeuwt en rekt zich dat zijn knoken en het bed kraken van deugd. Hij laat zijn armen zakken en scharrelt onder het bed waar een doos chocolade kattetongen staat. Jakob heeft dat nodig om de flauwe smaak uit zijn mond weg te slikken en goed wakker te worden. Maar als de zoekende arm de doos raakt vliegt Jakob met een verwensing in z'n mond uit het bed. De doos zit vol mieren.

Er zijn dus mieren op het schip. Vanwaar ze komen weet niemand, maar ze zijn er. De mieren hebben een verworven recht in het leven van iedere koloniaal, maar ze mogen van dat recht geen misbruik maken. Wanneer er twee of zelfs drie mierkens s'middags in de soep rondzwemmen is dat helemaal niet erg, en de meeste mensen doen zich zelfs de moeite niet om ze er uit te vissen: ze worden mee binnengelepeld.

Wanneer ge 's avonds een glaasje grenadine vraagt, en er drijven drie mieren in, dan roept ge de boy. Normaal zou men verwachten dat deze een ander glas brengt, maar dan vergist ge U. Hij brengt een lepel en een zeef en ge kunt de mieren uit Uw glas vissen. Dat is het goedkoopste en het eenvoudigste.

Maar als ge in Uw hut een doos zoetigheid staan hebt, al zijn het dan nog maar chocolade kattentongen, en er daar een karavaan mieren naar toe komt, duizenden en nog eens duizenden, dan is de maat vol. Dan gaan de mieren hun recht te buiten, en dat kan geen enkele koloniaal toestaan.

Jakob is woedend en haalt met een schoen de doos onder het bed uit. Gelukkig is het een blikken doos en is er veel kans dat de inhoud nog eetbaar is. Zo lankmoedig Jakob anders was als er drie mieren in zijn soep lagen, zo onverbiddelijk is hij nu. Met een bliksemsnelle beweging grijpt hij de doos vast, zet ze in de wasbak en draait het kraantje open. En het water loopt, en de mieren mee. Als de doos een kwartier lang in het water gelegen heeft haalt Jakob ze er terug uit, opent ze... en de kattetongen zijn nat.

Jakobs humeur verzuurt meer en meer. Hij kleedt zich aan en gaat de doos op het dek zetten, in volle zon, om ze te laten drogen. Hij wandelt even rond, naar boven, naar beneden, slaat links en rechts een praatje met een vriend, en als hij een uur later terug voor zijn hut komt zit de doos weer vol mieren. De eerste sekonden staat Jakob verbijsterd: hoe is het mogelijk?

[p. 3]

De avond valt over de wouden en over de stroom, en in de schemering bukt Jakob zich om de doos van korterbij te beschouwen. Een passagier die toevallig voorbijkomt en Jakob op handen en voeten over het dek ziet kruipen blijft staan om te kijken wat er gaande is. Er is al zo weinig afwisseling in het leven op de stroom. Als hij gezien heeft waar het om gaat zegt hij: ‘Er is maar één middel om er vanaf te geraken: de doos in het water leggen’.

‘Heb ik al gedaan’ zegt Jakob ‘maar die verdomde beesten zijn teruggekomen. Een half uurtje geleden heb ik de doos hier te drogen gezet en was er geen enkele mier te bespeuren. Kijk nu zelf maar.’

Ze zwijgen even, en alsof het mysterieuze oerwoud plots een van zijn geheimen openbaart in Jakobs hoofd zegt hij half dromend: ‘Zouden mieren een gehoor hebben?’

‘Nooit aan gedacht’ zegt de andere ‘maar alles is mogelijk.’

Om aan niemand anders de gelegeheid te geven uit dat geweldige gedacht profijt te trekken begint Jakob aanstonds met de toepassing, buigt zich over de doos met de dooreenwemelende mieren, en roept: ‘Ongedierte, ongedierte, ongedierte, beeeuuh!’

De mieren trekken het zich niet aan, en zoeken ijverig een ingang in die doos die aan de buitenkant reeds zo heerlijk zoet smaakt.

‘Roep een beetje harder’ zegt de andere.

‘Katuka, katuka, katuka, boehoehoe!’ brult Jakob over de doos.

Een paar andere passagiers komen nieuwsgierig toegewandeld, en de eerste geeft de nodige uitleg terwijl Jakob nog eens probeert: ‘Vuile mieren rotte boel, beeuh heuuu!’

Er staan nu minstens reeds een tiental mensen rond Jakob en de doos, en het geval wordt nogmaals verteld vanaf het begin voor hen die er nog niets van weten.

‘Roep eens in 't Frans’, stelt een andere passagier voor.

Jakob kruipt recht met een kwaad gezicht: ‘Roep zelf in 't Frans als ge daar goesting voor hebt.’ Het is bijna helemaal duister geworden en er wordt gelachen langs alle kanten. Hij wil de doos in de stroom gooien maar iemand houdt hem tegen: ‘Laat U niet ontmoedigen. Ik heb al meer meegemaakt in 't leven, maar het systeem ‘D’ brengt altijd redding. Spoel die doos even af in het water, en hang ze met een touwtje aan de zoldering. Ge zult geen mieren meer hebben’. Iedereen zegt zijn eigen mening, maar de doos aan de koord heeft Jakob overtuigd. Hij gaat terug in zijn hut, gooit de doos kattetongen in de wasbak en spoelt ze nog eens duchtig af. Dan zoekt hij in zijn valies naar een stukje touw... zonder iets te vinden. Wie gaat er nu ook met een bol touw op reis? Gelukkig vindt hij een paar schoenveters die hij aan mekaar knoopt. Juist voor zijn hut loopt een buis van de waterleding langs de zoldering, en weldra bengelt de doos in de frisse avondwind.

[p. 4]

Tijdens het avondmaal wordt er aan iedere tafel over mieren gesproken, en later in de bar moet Jakob zijn bevindingen nog zesmaal herhalen.

Voor het slapengaan kijkt hij nog even naar de kattetongen, en stelt vast dat nog geen enkel miertje de weg gevonden heeft.

's Morgens wordt hij gewekt door een geroezemoes van stemmen voor zijn hut. Hij springt uit zijn bed en schuift het gordijntje even opzij. De helft van de reizigers staan rond de kattetongendoos en bespreken het geval. De man die de vorige avond de goede raad gaf van de doos met een touwtje aan de zoldering te hangen staat in het middenpunt van de belangstelling wat bewijst dat zijn systeem ‘D’ moet gelukt zijn. De doos zelf kan Jakob van uit zijn hut niet zien, en vliegensvlug kleedt hij zich aan en springt buiten. Iedereen maakt plaats, want per slot van rekening is het toch zijn doos.

De man die de doos deed ophangen herbegint nog eens zijn theorie over het systeem ‘D’ en de bestrijding van alle mogelijke soorten ongedierte. Om hem te doen zwijgen maakt Jakob de doos los en stelt voor iedereen een kattetongske te geven. Hij doet de doos open... en ze is leeg! De man van het systeem ‘D’ is ook verdwenen.

Bert Nacht