Alfa-Nieuws. Jaargang 9

[p. 4]

Uit het veld

Oefenen via Mijn abc
Marlon Poppelaars/Nijmegen

Sinds kort is er een nieuwe website in de lucht, speciaal voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven. Marlon Poppelaars, geïnteresseerd in de doelgroep, kreeg het persbericht onder ogen en ging kijken.

De Stichting Lezen & Schrijven, die in mei 2004 op initiatief van Prinses Laurentien is opgericht, wil de aandacht vestigen op laaggeletterde Nederlanders. Ze wil het probleem van laaggeletterdheid bespreekbaar maken en bijdragen aan oplossingen. Eén manier om dat te bereiken was het realiseren van een website: mijnabc.nl, ‘de makkelijkste site’. Men wil met deze site bereiken dat internet toegankelijker wordt voor laaggeletterden. De website zou, volgens een persbericht, makkelijker in het gebruik zijn dan veel andere sites, die vaak onoverzichtelijk zijn voor deze doelgroep. Er worden verschillende voordelen genoemd van het medium internet. Zo zou 40% van de laaggeletterden toegang hebben tot internet en is het een anonieme en daardoor laagdrempelige manier om te oefenen. De stichting hoopt dat mensen zich, na de site bezocht te hebben, aanmelden voor een lees- of schrijfcursus.

Steffie helpt je

Een rondgang op de website mijnabc.nl laat zien dat het hier niet specifiek om lezen en schrijven gaat, maar om het oefenen van vaardigheden waar laaggeletterden in het dagelijks leven moeite mee zouden kunnen hebben. Gezien de opvattingen over het begrip laaggeletterdheid is dat een verstandige keuze. In dit begrip is namelijk het kunnen functioneren in de maatschappij steeds meer centraal komen te staan in plaats van alleen maar het kunnen lezen en schrijven als geïsoleerde vaardigheden.

De vaardigheden die op de site geoefend kunnen worden zijn bijvoorbeeld het opnemen van geld uit een automaat, het omgaan met internet en het kopen van een treinkaartje via een automaat. Bij dat laatste kun je oefenen met net zo'n scherm als het scherm van de kaartjesautomaat op de NS-stations. De site zorgt voor auditieve ondersteuning door de tekst waar je met je muis op gaat staan, voor te lezen. Dit wordt gedaan door Steffie, een virtuele jongedame die ook uitleg geeft over betalen en internet. Steffie heeft een eigen site, steffie.nl, waarvan een link op Mijn abc staat. Op die site vind je ook uitleg over de AWBZ en kun je eenvoudige spelletjes spelen. Verder staat er op Mijn abc

[p. 5]

een link naar netnieuws.nl, waar je nieuws in eenvoudige taal kunt lezen en beluisteren. Je moet dan wel eerst een abonnement nemen op Netnieuws. Op Mijn abc kun je ook nieuwsfragmenten lezen en beluisteren, al zijn deze niet erg recent. Verder is de site nog in ontwikkeling en worden steeds andere links toegevoegd: zo kun je sinds kort via Mijn abc Lingo spelen.

Wat zijn de mogelijkheden van Mijn abc?

• korte fragmenten uit het nieuws lezen of beluisteren
• oefenen met internet en mailen
• oefenen met de NS-kaartautomaat
• oefenen met pinnen en chippen
• Lingo spelen, tv-programma's over laaggeletterdheid bekijken
• links naar www.steffie.nl, www.netnieuws.nl en www.lezenenschrijven.nl

Wat verbeterd kan worden

De site voldoet zeker aan een van de doelstellingen die genoemd zijn, namelijk het oefenen van dagelijkse vaardigheden. Als de site verder wordt aangepast zijn er echter een paar dingen waar nog naar gekeken mag worden. Het oefenen met het kopen van een treinkaartje is erg praktisch, omdat je daarna op het station zonder problemen een kaartje kunt kopen. Wel blijk je op de site, zonder dat je zelf iets hebt opgegeven, als vertrekpunt Rotterdam te hebben. Dit kun je niet aanpassen en daar wordt in de uitleg ook niets over gezegd. Verder zijn de gesproken tekst en de tekst op het scherm niet altijd hetzelfde en worden de nieuwsberichten voorgelezen door een computerstem met een soms erg onnatuurlijke intonatie. Praktisch gezien zou het makkelijk zijn als de site niet het hele scherm zou vullen. Zo is er geen mogelijkheid tot het gebruik van de ‘vorige’- of ‘volgende’-knoppen. Als je niet start vanuit www.mijnabc.nl

[p. 6]

maar vanuit www.mijnabc.nl/homepage, wordt niet het hele scherm gevuld en kun je de ‘vorige’- en ‘volgende’-knoppen wel gebruiken.

Een ander kritisch punt is de vraag of de 40% van de laaggeletterden die zeggen over internet te beschikken, ook met een computer en internet overweg kunnen. De vaardigheid bij het gebruik van computers zal per laaggeletterde verschillen, maar als je ervan uitgaat dat mensen deze site kunnen gebruiken, contrasteert dat nogal met de uitleg die bijvoorbeeld wordt gegeven bij het oefenen van geld opnemen uit een automaat. Daar, via steffie.nl, wordt uitgelegd dat je kunt pinnen omdat je geld op de bank hebt gezet en de bank dit voor je bewaart. Ik denk dat de meeste mensen, ook al zijn ze laaggeletterd, weten dat een bank je geld bewaart. Door dit op deze manier uit te leggen komt het een beetje betuttelend over. Waarschijnlijk zitten laaggeletterden daar nu juist niet op te wachten.

De site bekender maken

Of de laaggeletterden deze site gaan bezoeken is niet echt duidelijk. Beschikking hebben over internet is iets anders dan daar ook gebruik van maken. De Stichting Lezen & Schrijven geeft niet aan hoe ze de site bekend willen maken bij laaggeletterden, wat wel nodig is omdat de kans klein is dat zij de site uit zichzelf vinden. De wens dat mensen zich na het bezoeken van de site zullen opgeven voor een cursus is wel een mooie wens. Misschien merken mensen dat het leuk is om te internetten als de informatie die ze tegenkomen goed te verwerken is en zouden ze graag een stapje verder gaan.

Promotie van de site verdient daarom nu prioriteit.