meedelen. Waar PAM vroeger relatief onbekend was, komt daar duidelijk verandering in. Steeds meer organisaties doen een beroep op ons voor stages, bijscholingen, informatie, studiedagen en dergelijke. Ook de video die we voor onze studiedag maakten, wordt regelmatig bekeken. Wij zijn in ieder geval blij dat wij op deze manier onze methodiek kunnen toelichten en kunnen bijdragen aan een groter begrip voor analfabete migrantenvrouwen bij een breder publiek.
Het is goed dat ook het beleid hieraan extra financiële middelen wil toekennen. Echter, door projectmatig de middelen te verdelen, kunnen de Centra voor Basiseducatie vaak slechts een zeer beperkt aanbod inrichten, een aanbod dat dan ook nog uitsluitend beperkt is tot de context van de school. De ervaring van PAM leert ons, dat dit in de meeste gevallen tot weinig leidt.
Vaak ook zijn de wensen van de scholen waar de lessen aan de moeders gegeven worden niet heel realistisch. Van mensen die nog niet kunnen lezen en schrijven wordt bijvoorbeeld verwacht dat ze in tien weken tijd het hele Belgische schoolsysteem kennen, een rapport en agenda kunnen lezen en het liefst aan de schoolpoort Nederlands spreken.
Het moet duidelijk worden, ook voor het beleid, dat door het lesgeven op scholen, het leerproces niet versnelt. Wel wordt, door de lessen in hun eigen buurt te laten plaatsvinden, een groep bereikt die wellicht anders niet bereikt zou worden. Ook zijn zij hierdoor zeer gemakkelijk motiveren. Maar hoe belangrijk de motivatie van onze cursisten ook is, een aantal factoren waar wij geen invloed op hebben (bijv. cognitieve vaardigheden, thuissituatie, studievaardigheden, mate en kwaliteit van taalaanbod buiten de les) maken het leerproces tot een werk van lange adem.
Hoe verklaar je het succes van PAM?
Patricia: ‘De lessen vinden plaats in scholen in de buurt en tijdens de schooluren. Doordat de vrouwen er zelf les volgen raken ze vertrouwd met de school van hun kinderen. Het is al gemakkelijker om eens een leerkracht aan te spreken of om extra uitleg te vragen over allerlei afspraken en regelingen. PAM vervult in deze een scharnierfunctie: doordat wij lesgeven aan moeders heeft dit ook effect op hun kinderen. Kinderen zien dat hun moeders ook heel hard hun best doen, moeders zien dat het voor hun kinderen ook niet vanzelfsprekend is. Maar vooral gaat de school en het leren een belangrijkere plaats innemen in het gezin. Moeders kunnen hun kinderen nu volgen als zij Nederlands spreken en ook kunnen zij hun kinderen vaak al helpen bij het huiswerk.
Op termijn is het de bedoeling dat cursisten hun kinderen beter kunnen volgen en ook begeleiden en adviseren in hun schoolloopbaan. Natuurlijk in samenwerking met bevoegde instanties; het is daarom ook belangrijk dat zij hiermee vertrouwd geraken. Ook het feit dat het om een klein project bij hen in de buurt gaat, maakt dat velen toch de stap durven te zetten.
Waarom geven jullie uitsluitend les aan vrouwen?
Patricia: Dit heeft te maken met onze specifieke opdracht: het bereiken van de moeilijkste groepen. En in de meeste wijken zijn het juist de vrouwen die het moeilijkst te bereiken zijn. Een belangrijke reden hiervoor is dat zij vaak de zorg dragen voor een gezin en zich niet zo gemakkelijk kunnen vrijmaken. Maar dat hebben we al opgelost door op voor hen geschikte uren les te geven. Een andere evenzeer belangrijke reden, heeft te maken met het feit dat zij van thuis niet zo snel de toestemming krijgen en/of dat zij zich zelf niet zo op hun gemak voelen om lessen te volgen in een gemengde groep. Inmiddels weet iedereen in de buurt dat er bij PAM alleen vrouwen in de les zitten en dat er ook alleen maar vrouwelijke medewerkers zijn. Het vertrouwen in ons is erg groot.
Hoe intensief zijn de lessen?
Patricia: ‘De lessen voor de eerstejaars analfabeten worden twee maal twee uur per week gegeven. Het tweede tot en met het vijfde jaar krijgen drie maal twee uur per week les. Het zesde jaar krijgt twee maal twee uur per week les. De gealfabetiseerden krijgen gedurende twee jaar drie maal twee uur per
Auteursrechtelijk beschermd
