[Het Uurwerk van 't Metalen Kruis]
Uurwerk van 't Metalen Kruis, Het -, gedicht van Potgieter, 1855, toen een weesjongen een horloge kreeg bij het leggen van de eerste steen voor 't monument op de Dam ter herinnering aan de volksgeest van 1830. (In 1914 gesloopt.) Voor Potgieter was het uurwerk een zinnebeeld: men moet weten, hoe laat het is. De ridders van 't Metalen Kruis zagen met geestdrift het gedenkteken verrijzen; Potgieter was zo geestdriftig niet meer. Toch was het geen ‘smalend lied’, gelijk Van Dam van Isselt beweerde in zijn Strafdicht van 1856.