Letterkundig woordenboek voor Noord en Zuid

[Mr. Andries Pels]

Pels, Mr. Andries -, 1631-'81, uit Amsterdam, dichter, medeoprichter van Nil volentibus arduum; zie daar. Overdreven eredienst van de vorm. Als handleiding voor de dichters schreef hij Horatius' Dichtkunst op onze tyden én zéden gepast, 1677, en een berijmde handleiding voor het toneel in 1681: Gebruik en Misbruik des Tooneels. Hij schreef zelf ook toneelstukken. Verder Minneliederen én méngelzangen, 1684. Zijn treurspel Didoos Doot, 1668, werd opgevoerd met ‘kunstwerken’; gevolgd naar de Aeneïs. Achter elk der 3 delen moest een bedrijf van zijn platte klucht van Julfus vertoond worden. Maar weldra kwam in Nil Volentibus de hoofdregel: navolging van het F. nieuw-klassieke treurspel, dus idealistische kunst en bestrijding van het realisme. Geen bijbelstoffen en geen personen uit de tegenwoordige eeuw. Vertaling en navolging hoger geschat dan eigen werk. Pels prijst Hooft en Vondel:

Dit oordeel bracht Antonides, De Graef e.a. tegen N.V.A. in verzet. Grotendeels van Pels is het blijspel van N.V.A. De Verwaande Hollandsche Franschman, maar zijn ‘taal en kunst’ kan allerminst behagen. Toch noemde Thomas Arents hem:

Hij was regent van de Schouwburg 1678-'80; zijn doel was, in Holland op te treden als een tweede Boileau. Aan hem wordt ook toegeschreven Tieranny van

Eigenbaat, 1679. zie daar. Hij wist het ook beter dan Molière; diens blijspel Sicilien ou l'Amour peintre werd ‘merkelyk verbetert’.