Letterkundig woordenboek voor Noord en Zuid

[Dr. J.P. Heije]

Heije, Dr. J.P. -, 1809-'76, trok in 1830 uit met de Leidse jagers, 1832 dokter te Amsterdam, zijn geboortestad. Met Drost 1832-'34 redacteur van De Vriend des Vaderlands van de Mij. v. Weldadigheid, met letterkundig mengelwerk. Hij schreef er proza in en poëzie; verder werkte hij mee aan de Muzen. In de Vriend van 1833 verschenen zijn Hollandsche Liederen.

Potgieter vroeg hem niet om medewerking bij de oprichting van De Gids; hun wegen liepen uiteen. Heije stichtte 1844 de ‘Ver. voor ziekenverpleging’; hij werd voorzitter van het Nut; hij richtte in 1849 ‘De Toekomst’ op voor verwaarloosde kinderen, bevorderde lichaamsoefening en volkszang; werd 1843 secretaris van ‘Toonkunst’. In 1844 gaf hij zijn eerste bundel volks- en kinderliederen uit, waarvoor het Nut hem huldigde met een gouden krans als de volksopvoeder. Hij kwam op tegen drankmisbruik: Al in de plantage, daar is er een

kroeg. Zijn kinderliederen, het Vlaggelied, de Zilvervloot, De Ruyter, De kabels los, hebben jong Nederland veroverd. Onder de kinderliederen het meest gezongen: Zie de maan schijnt door de boomen en In een blauw geruite kiel. Van 1845-'60 was Heije de redacteur v.d. Volksalmanak van het Nut. Zijn liederen zijn op muziek gezet door Wilh. Smits, Verhulst, Viotta en Richard Hol. Als lid van de Raad van Amsterdam regelde hij in 1853 de geneeskundige armenzorg; in 1857 werd hij niet herkozen! Als eigenaar van 9 boerderijen in en bij de Haarlemmermeer, vond hij ook gelegenheid zich te beijveren voor landbouwbelangen. Te Abbenes ligt hij begraven. Monument.

Zijn Levensbericht werd geschreven door J.E. v. Renesse, 1909.