[Deus ex machina]
Deus ex machina (L. = een god uit de machine), de ontknoping van een drama, niet door de natuurlijke ontwikkeling der karakters van de hoofdpersonen, doch door het plotseling optreden van een persoon, die buiten de handeling staat. (In de klassieke treurspelen kwam het voor, dat plotseling een god met een machine op het toneel neergelaten werd.) Zo wordt de ontknoping van Vondels treurspel Gijsbrecht gebracht door de verschijning van de engel Rafaël. Eveneens de Stroomgod van de Vecht in Hoofts Geeraert van Velsen.