Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 18

[Joachim Uitenwael, Utenwael, Vtenwael of Wtenwael]

UITENWAEL, UTENWAEL, VTENWAEL of WTENWAEL (Joachim), waarschijnlijk zoon van Paulus Uitenwaal, in 1566 te Utrecht geboren, leerde het glasschilderen bij zijn vader, doch wijdde zich onder Jozef de Beer, discipel van Frans Floris, aan de schilderkunst, vertrok vervolgens naar Italië en was vier jaren bij den bisschop van St. Malo te Padua, de helft van dien tijd met hem reizende.

Hij bezat de zeldzame graf van in 't groot en klein te schilderen. O.a. maakte hij een stuk dat 6 voeten hoog en 10 voeten breed was met levensgroote beelden, Loth en zijne dochters voorstellende, goed van teekening en kolonet en breed geschilderd. Ook schilderde hij verscheidene zeer kleine stukjes op koper, waaronder zich onderscheidden een Mars en Venus en een Godenbanket. Zijn schildertrant was eenigzins geraneerd en zijne teekening viel wel eens in het gewrongene van Spranger.

In 1763 werd op de verkooping van W. Lormier te 's Hage zijn oordeel van Paris met f 170 en zijn strijd met de Reuzen met f 110 befaald. In de verzameling van Mr. J.J.

Graaf Nahuys te Utrecht, bevond zich het portret van een in harnas geknield ridder, met het onderschrift Stefanus de Wit, Ultrajectinus Eques Aet. 42 door hem geschilderd. Het museum te Berlijn bezit van hem de dronken Loth met zijne dochters. Te Gouda zijn twee kerkglazen van zijn penseel in 1596 door hem en Adriaen Gerritsz de Vrije geschilderd. Zij stellen de vrijheid van Geweten en de Christelijke Ridder voor. Tot zijne voornaamste historische zamenstellingen behooren 14 stuks, als 3 uit het Oude en 10 uit het Nieuwe Testament door hem geteekend en door W.J. Swanenburg 1605-1606 gegraveerd in gr. f^o. met den titel: Tronus Justitiae. Hoc est de optimi Judice tractatus electissimus quibusque exemplis Judiciariis aëre incisis illustratus. Zijn portret komt bij van Mander voor. Men kan de juisten tijd van zijn dood niet bepalen. Het blijkt echter dat hij in 1625 nog leefde.

Zie van Mander; Houbraken; van Eijnden en van der Willigen; Immerzeel; Kramm; Dez. de Goudsche Glazen.