Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 18

[Godefridus Cornelis Udemans]

UDEMANS (Godefridus Cornelis), in het laatst der 16^e eeuw, volgens sommigen in 1582 te Bergen op Zoom geboren, was al in het eind van 1599 predikant te Haamstede en Burgt en werd in 1602 te Zierikzee beroepen; doch vermits die van Haamstede niet dan door de tusschenkomst der Staten van Zeeland zijn ontslag in willigden, werd hij eerst den 11^den April 1604 in den dienst bevestigd. In 1616 werd hij wegens de kerken van Zeeland met Hermannus Faukelius verkozen tot de vergadering der predikanten uit de

Vereenigde Nederlanden te Amsterdam gehouden, om middelen te beramen ter verkrijging eener Nationale Synode, ter bewaring der zuivere leer tegen de dwalingen der Remonstranten. In 1607 verzocht prins Maurits aan de regeering van Zierikzee om den dienst van Udemans te 's Gravenhage, welk verzoek werd ingewilligd, hebbende hij die gemeente eenigen tijd met Walacus en Trigland bediend. In de Zeeuwsche Synode te Zierikzee van 9-13 October 1618 gehouden, was hij assessor en werd uit dezelve afgezonden tot de Nationale Synode te Dordrecht, daar hij zich een getrouw voorstander van de zuivere leer der waarheid betoonde en tot verscheidene gewigtige commissiën is gebruikt en gecommitteerd. In de Synode van Goes, 14-18 Februari 1620, deed hij met zijne mede-gecommitteerden rapport van de handelingen der Dordrechtsche Synode en werd wegens zijn trouwen dienst aan de kerk bewezen, bedankt.

In 1630 werd hij met G. Voetius, H. Swalmius en S. Everwijn, toen predikanten te Heusden, Dordrecht en Haarlem, door de Algemeene Staten naar 's Bosch gezonden om de ingezetenen aldaar in den hervormden godsdienst te onderwijzen.

Hij overleed na een bijkans 50-jarigen dienst in Januari 1645.

De hoogleeraar J.W. te Water was in bezit van eenige brieven van dezen godgeleerde, die, daar hij zeer onduidelijk schreef, moeijelijk te ontcijferen waren. Hij werd geroemd wegens zijn bedaardheid, billijkheid en onpartijdigheid. In meer dan één album der Dordsche Synode komt zijne inscriptie voor. Zijn portret gaat uit met een achtregelig latijnsch vers van Johannes Westerberg.

Hij gaf in het licht:

Een schoon tractaet van de uitnementheyt van een christen mensche, ende op wat manier dat men denselven kennen zal, daer inne verhandelt wert dat meu syn eyghen verkiesinge niet en can verstaen door menschelyck vernuft. T'samen geset door wylen messire Pieter de la Place. ambass. van den Cou. van Franckr. by de Stal. Gen. Hier is byghevoeght een corte beschryvinghe van het leven ende de doodt des autheurs, overgheset door G.C.U. Tot Delft gedr. by J. Andriesz. 1611.

Corte ende dugdelycke verclaringe over het Hoogeliedt Salomo, midtsg. de aenwysinghe van de voorn. leerstucken daer uyt vloeyende. Ghestelt tot vertroostinge van alle kinderen Gods die verlanghen naar de bruileft des Lams. Te Ziericzee gedr. by H. van der Hillen. 1616. 8^o. Ook in 't Hgd.

Noodighe verbeteringhe d.i. Schriftm. aenmerckinghe op seker boexken van Fr. de Knuyt, genaemt onder verbeteringe

een corte bekent. des geloofs, alwaer den gront van De Knuyt ende syn mede-staenders wat naerder ontdeckt wort, niet alleene uyt de Corte Notulen van het gespreck, dat de pred. van Zier. met de Mennsten ghehouden hebben tot Zieric. ende Colyns-plate, maer ooek uyt de prothocollen van Franckenthal, Embden ende Lecuwd, als oock uyt de Schriften van Menno Simons, D. Philips, C. de Kuyper, J. Onterman etc. alles met eene grondighe wederlegginghe uyt de H. Schrift, ghesteit tot waerschuwinghe door G.U.C.f. Hier zijn noch by-gevoecht de Corte not. van 't gespreck tot Zier. mitsg. dry Registers. Gedr. v. Balth. Doll. Dordr. 1620.

't Geestelyk roer van 't Coopmansschip. Dordr. 1655. 4^o.

Hemels beleg, dat is geestelycke mannen van oorlogen om den hemel in te nemen met sulcken geweldt dat Gode aengenaem is. Ghestelt over de woorden Matth. XI, vs. 12. Amst., 1658. 4^o.

Den vyfden druck by den autheur oversien ende met marginale annot. vermeerdert. Tot Hoorn ghedr. by Abrah. Jacobsz. van der Beeck. 1658.

Het geestelyk Compas tegen de Mennonisten. Dordr. 1646. 4^o.

De ladder Jacobs. Amst., 1660. 12^o.

Oeffening der Christelyke deugden. Middelb., 1612.

Christelyk A.B.C. Zierikzee, 1715.

Over de Openbaringe Johannes. 8^o.

Vreede Jerusalem tegen de Wederdoopers. Dordr. 1627. 8^o.

Christelyke bedenkingen over het H. Avondmaal.

Noodige verbeteringe.

Discours over 't lange hayr. Dordr. 1643.

Weekelyke oeffeningen. 8^o.

Over den doop.

Eendragt van de Gereformeerde Kerken met de eerste Apost. Kerk nopens den Doop. 8^o.

Men vindt een gedicht van H. Bruno, ad Godefr. Udemans cum de perseverantia sanctorum in fide pro concione disseruisset.

Het rechte Gebruyck van des Heeren Avondmaal, soo voor als na de Bedieninge, bestaende in Meditatiën, Gebeden en Dankzeggingen, door C. Dretincourt, P. du Moulin en verscheyden andere Godgeleerden. Idem, De klachte van een swaermoedige ziele enz. door S. Simonides Als mede hoe noodsakelyck het H. Avontmael is, enz. door G. Udemans. Noch is op nieus hier by gevoegt: de Reyse na Beth-El, of het huys Gods, zynde innerlycke ziel-betrachtingen enz. Desen alderlaetsten Druck met soete Ziel-tochten en bewegingen vermeerdert en verbetert. Amst., bij M. Doorninck. z.j. en pl. 12^o.

Zie Jöcher; Burman, Traj. erad. p. 402, 403; Foppens, Bibl. Belg. T. I, p. 208; J.G. Carp Jovii, Introd. ad locos posticos. V. T. p. 278; de Jong, Naamr. v. Gelderl. bl. 445; Boekzaal, Febr. 1720, bl. 247, 248; van Rhenen, Naamr. v. Utrecht, bl. 33; Bruynvisch, Het Hed des Heeren, vertoont in 24 Predicatien. 's Hage, 1679 (voorr.); Baudartius, Memorien, B. VIII, bl. 11; Brandt, Hist. de Ref. D. I, bl. 554, D. II. bl. 430, 4 9, D. III, bl 421, 644, 647, 648, 967, 974-976; W. te Water, Nederl. Geloofsbel. bl. 108-110; J.W. te Water, Ref. v. Zeel bl. 244; J.v.d. Velde, 200-jarig jubelf. d. verlossing van Zierikzee, 1777, Bijl. M.; Rogge, Bibl. v. Contra-Rem. Geschr. bl. 49; Muller, Bibl. v. Godgel. Werken, bl. 115; Nieuwhof, Gedenkw. v. Haamstede en Burgh Tholen 1857; Kist en Royaards, K.A. (eerste Serie) D. IX, bl. 321, (tweede serie) D. III, bl. 197, 208, 223; D. IV, bl. 49; Glasius, Synode van Dordrecht; Schotel. Kerk. Dordr. D. I, bl. 296, 330, 426, 460, D. II, bl. 769; Geestel. en Wereldt. Kleedr. D. I; Nav. D. X, bl. 34, 206, 302, D. XI, bl. 10, D. XV, bl. 19, 113, D. XVII, bl. 16, 46, 75; Abcoude, Naaml. bl. 570; Aant. bl. 216; Muller, Cat. v. Portr.; Verwoert; Kobus, de Rivecourt; Hofferus, Poëmata, p. 74; Bruno, Mengeld. bl. 295.