Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 17. Eerste stuk

[Jacobus Justus Scholten]

SCHOLTEN (Jacobus Justus) werd in 1781 te Hoorn geboren, den 19 Junij 1805 theol. dr., na het verdedigen eener Dissertatio de diversis significationibus vocis άὰρις N.T. Hij bediende achtereenvolgens het predikambt te Op-Hemert, Breda en Haarlem, waar hij den 4 Julij 1821 overleed. Glasius gewaagt van hem als van een man van wetenschappelijke kennis en van een krachtig, ernstig en rijk begaafd handhaven van het Protestantismus. Zoo gaf hij in 1816 te Breda, toen de bekende J.G. le Sage ten Broek, notaris te Naaldwijk, tot de roomsche kerk overgegaan zijnde, na dien veel gerucht makenden overgang een boekje over de voortreffelijkheid van de leer der Roomsch-katholyke kerk (Amst. 1816) had geschreven, in het licht: De voortreffelijkheid van de leer der R.K. geschetst, door J.G. le Sage ten Broek, getoest.

Dit werkje beleefde nog in hetzelfde jaar een derde uitgaaf, en in hetzelfde jaar (Breda 1816) voegde de schrijver er eene Narede toe.

Hierop vatte de roomsch-katholieke pastoor J. Bramer de

pen op en gaf twee geschriften in het licht: Het kerkbestuur door J.J. Scholten voorgesteld, beoordeeld en wederlegd. Dev. 1817, en de R.K. kerk verdedigd tegen de beschuldigingen van J.J. Scholten. Ald. 1818, terwijl hij later M. Luther, ten onregte als Hervormer voorgedragen, 2 D. Amst. 1819, liet volgen. Scholten zette zich aan den arbeid om zich en de leer van het Protestantisme te verdedigen; doch hij mogt de uitgave van zijn geschrift niet beleven. De geleerde E.M. Dorper voltooide zijn werk, en gaf in 1823 te Haarlem, in 2 St., in het licht: Handhaving der waarheid tegen de bedenking van den heer J. Bramer. Hierin toonde Scholten dat hij als apologist van het reine Evangelie aan mannelijken ernst, zachte bescheidenheid wist te paren. Proeve zijner predikwijze gaf hij in Tweetal leerredenen op de Hervorming en Leerredenen. Amst. 1822.

Scholten heeft zich insgelijks jegens de Nederlandsche hervormde kerk verdienstelijk gemaakt bij deze nieuwe organisatie in 1816, en was lid van het daarop gevolgde bestuur. Hij was de eerste president van het provinciaal kerkbestuur van Noord-Brabant en in 1816 lid der Synode. Hij gaat in portret uit.

Zie Glasius, Godgel Nederl. Hand. d. Chr. Syn. d. Ned. Herv. kerk voor 1816 bl. 69, voor 1818 bl. 83, 109; Van den Vijver, Geschiedk. beschrijv. v. Amsterd. D. IV. bl. 252, 253; Kobus en de Rivecourt; van der Aa, N.A.B.C. Woordenb.