Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 16

[David Ruhnkenius]

RUHNKENIUS (David) werd den 2 Januarij 1723 te Stolpe in Pommeren geboren. Na te Wittenberg openlijk eene dissertatio de Gallia Placidia Augusta verdedigd te hebben, begaf hij zich, op raad van Ernesti, naar Leiden (1744) om zich onder Hemsterhuis in de Grieksche letterkunde te volmaken. Ruim twaalf jaren had hij reeds te Leiden, buiten openbare bediening doorgebragt, toen het ten laatste zijnen beroemden leermeester gelukte, hem in 1757 tot lector der Grieksche taal te doen aanstellen, welke post hij den 10 Mei aanvaardde met eene oratio de Graecia artium et doctrinarum inventrice.

In den jare 1761 werd hem, na het overlijden van Oudendorp, met den rang van gewoon hoogleeraar, de leerstoel der historie en welsprekendheid opgedragen, bij welke gelegenheid hij, den 21 September van dat jaar, eene redevoering de doctore umbratico hield. In 1768 sprak hij, bij gelegenheid dat hij de rectorale waardigheid neerlegde, het schoone Elogium Hemsterhusii uit. In 1774 werd hij tot opvolger van A. Gronovius, aan het bestuur der akademische boekerij, benoemd, na zich reeds vroeger daaraan te hebben toegewijd. Van zijne gehechtheid aan Nederland en bijzonder aan Leiden en hare hoogeschool, gaf hij, gelijk meermalen te voren, blijk, zoo met name ook in 1785, toen die van Gottingen hem op vereerende en voordeelige voorwaarden, tot zich noodigden, door de beleefde weige-

ring van hun aanzoek. Curatoren bleven niet in gebreken, hem hunne erkentenis te betoonen. Na een roemrijk en nuttig leven, overleed hij den 12 Mei 1798. P.H. Jonxis heeft een fraaije afbeelding van hem gegeven, waarnaar die van R. Vinkeles, en de steendruk van P. Simonau te Brussel vervaardigd zijn.

Hij schreef:

Dissertatio prior et posterior de Gallia Placidia Augusta. Vitebergae 1743.

Epistola critica prima in Homeridarum hymnos et Hesiodum ad L. Valckenarium. L.B. 1749 8^o.

Multis partibus locupletius iterum prodiit L.B. 1788 8^o.

Thalelaei, Theodori, Stephani, Cyrilli aliorumque Ictorum graecorum commentarii in Titulos Digestorum et Codicis de Postulando sive de Advocatis et de Procuratoribus et Defensorio ex Codice Msc. et latine cum ejus castigationibus. Hagae comit. 1752 fol. en in Nov. Thes. Juris civilis et canonici Meermannianus T. III.

Oratio de Graecia, artium et doctrinarum inventrice. L.B. 1757. 4^o.

Epistola critica III in Callimachum et Apollonium Rhodium ad Joh. Aug. Ernestium. Ibid 1751, 8^o. Deze Epistola heeft aanleiding gegeven tot het schrijven van Winckelmani Epistola ad comilem Bruhlium de inventis Herculanensibus.

Deze beide brieven zijn L B. 1782 8^o. herdrukt met Homeri Hymnus in Cererem, door Ruhnkenius het eerst in het Grieksch en Latijn uitgegeven.

Timaei sophistae Lex. vocum Platonicarum, quod primum edidit atque animadverscönibus illustravit. Ibid. 1754.

Oratio de Doctore umbratico L.B. 1763 4^o

P. Rutilii Lupi de figuris sententiarum et elocutionis Libri II. recens. et annotationes adiecit L.B. 1768. 8^o.

Annotationes in Hesychii Albertiani Tomum L.B. 1766 fol.

Elogium Tiberii Hemsterhusii. L.B. 1768. 8^o. met duae Richardi Bentleii Epistolae ad Hemsterhusium. L.B. 1789 8^o. met het Elogium Ruhnkenii cum praefatione et annotatione edidit J.F. Bergman L.B. 1824 A clar. Theoph. Christoph, Herlesio, adspersis paucis notulis in libro de Vitis philolog. nostra aetate clarissimorum, vol. IV p. 214-265, in Opusculo de ratione studii, door E Scheidius uitgegeven, P. I p. 171-219.

Dissertatio de vita et scriptis Longini. L.B. 1776 4^o, door de schrijvers der Bibl. crit Vol. Part, 1 p. 116-131 aan Ruhnkenius toegeschreven, en herdrukt in J. Toupii edit Longini. Oxonii 1778 4^o.

Velleius Paterculus, cum integris animadversionibus doctorum virorum. Tomis II L.B. 1779 4^o. maj.

Homeri Hymnus in Cererem, primum editus e Bibl. Mosquense. L.B. 1780 4^o cum versione latina Joh. Henrici Vossii et cum duabus suis Epistolis criticis multis partibus locupletioribus. L.B. 1782 8^o.

Praefatio ad A. Cornelium Celsum (nomine Luchtmansii.) L B. 1786. 4^o.

Praefatio ad Apuleii Metamorphoseon Libri XI, Francisci Oudendorpii. L.B. 1786.

M. Anton. Mureti opera omnia ex Msc. aucta et emendata, cum brevi annotatione L.B. 1789 8^o. Tomti quatuor.

Observationes in Xenephontem, insertae Xenephontis Memorabilium editioni Ernestianae Quintae Lipsiensi 1773. 8^o.

Annotationes ad Hesiodum editione Hesiodi Loesnerianae. Lipsiae 1778 8^o.

Hij had ook het plan den Scholiast op Plato uittegeven doch eerst na zijn dood verschenen zijne Scholia in Flatoex codicibus Msc. multarum Biblioth. primum collecta. L.B. 1800 8^o.

Ook verscheen na zijn dood zijn uitgaaf van het Lexicon Schelleri. L.B. et Amstl. 1799. 2 vol. 4^o.

Opuscula varii argumenti cet. 1 ed J.T. Bergman. L.B. 1823. 2 vol. 8^o.

Orationes, Dissertt. Ed. F.T Friedemann, Brunsw. 1828 2 vol. 8^o.

Scholia in Suetonii vitas Caesarum, ed. J. Geel, L.B. 1828. 8^o.

Dictata ad Ovidii Heroides et Albinoveni elegiam. Nunc pr. ed. F.J F.T. Friedemann Lips. 1831 8^o.

D. Rhunkenii et L.C. Valckenaerii Epistolae mutuae; - D.R. Epistolae ad Wyttenbachium; - D.R. Epp. ad. diversos. Ed. G.L. Mahne, Vliss. 1832-1834. 8^o. 3 vol.

Dictata in Terentium.

Zie Zijn leven door hem zelven beschreven in Analectis Pomeranis; D. Wyttenbachii, or. de Adolescentia D. Ruhnkenii in exempl. proposita adolescentibus Batavis, Leidae 1799, nog in het zelfde jaar (Amst. 1799 8^o. met den titel Vita D. Ruhnkenii, auct. D. Wyttenbacchii. herdrukt en later, vooral met de aanteekk. van Dr. Bergman; Saxe, Onom. T. VIII p. 69-73, J. Alberti, Praef. ad Hesychium p. XXXIV. Te Water, de Rebus Academiae Lugduno-Batavae secundis et adversis, p. 29. 30, 50, in Append, p. 146, LVII; Nov. acta Erud., 1750, Aug. p. 169-476, 4752 Octob. p. 613-623, 1755 Sept. p. 11 p. 534-538, 1769, Junio, p. 246-254, Aug. p. 337-365, 1776 Junu, p. 299-305; Jaegerûs, in Fabricii Bibl. Graeca., vol. III, p. 831, ed Harlesii, vol. I p. 1, p. 116-131, p. 33, v. I. p. IV, n. 3 p. 45-66, v. II p. IV, p. 1-30. Bibl. crit. v. III p. 11, n. III, p. 118-111 n. V p. 117-123, Bibl. Philolog. ed. Volbortho, V. I n. III p. 40-47; Nova Bibl, Phil, v, I Fasc. l, n. IX p. 136-148; Das Gelehrte Teutchland; Bauer; Conv. Lex.; Siegenbeek, Gesch. d.L. Hoogs., (Reg.) van Kampen, Bekn. Gesch. d. Ned. L.; Collot d'Escury, Holl. roem (Reg.); Royaards en Kist, Kerk. Arch. (Reg.); Sepp, proeven eener pragtm. Gesch. d. Theol. l. 65, 89, 100; Nieuwenhuis; Verwoert; Kobus en de Rivecourt; Muller,

Cat v. portr., Cat. mss. Bibl. L.B. p. Cat. librorum Bibl. publ. Univ. Lugd. annis 1814-1847 allatorum p. 296.