Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 16

[Jacob Rhenferd]

RHENFERD (Jacob) werd den 15 Augustus 1654 te Mulheim geboren, studeerde eerst in Duitschland en in 1673 te Groningen, waar hij vooral de lessen van Hendrik Alting, met wien hij, tot diens overlijden, in naauwe vriendschap stond, bijwoonde. Na onder hem eene Dissertatio de viis Dei sive vera religione verdedigd te hebben, keerde hij in 1676 naar Duitschland terug, doch begaf zich reeds in het volgende jaar naar Amsterdam, om zich bij de Joden in de Cabbalistische geheimen te oefenen. In 1678 liet hij zich als student te Franeker inschrijven om het regt te verkrijgen het hebreeuwsch en de oostersche talen onderwijs te geven. Zulks werd hem niet alleen toegestaan, maar hem het rectoraat der Latijnsche school opgedragen. In 1672 verdedigde hij, onder den hoogleeraar van der Waeyen, eene disputatie de stilo Apocalypseos cabbalistico; doch toen hem het professoraat in het

oostersch ontging, keerde hij naar Amsterdam terug om zijne kennis der hebreeuwsche taal- en oudheidkunde door omgang met geleerde Israëliten uit te breiden, tot dat hij in 1682 tot hoogleeraar aan de Friesche hoogeschool benoemd werd. In 1683 aanvaarde hij zijne betrekking met eene oratie de baptismo Adami, die het licht niet ziet. Hij overleed den 7 November 1712. Rhenferd was een zeer geleerd man, niet alleen in de gewone oostersche talen maar ook in het palmyreensch en phenisisch ervaren.

Een groot deel zijner schriften zijn in 1722 door den hoogleeraar David Mill onder den titel van Opera philologica Ultraj. 4^o. in het licht gegeven. Zij bestaan uit eene:

Dissert. de stylo Apocalypseos cabbalistico. 1679.

De phrasi saeculi futuri non denotante apud Judaeos dies Messiae Dissertationes II, in oppositae Witsii de ea Dissertationi in Miscell. T. II editae. 1693.

De fictis Judaeorum et Judaïzantium Haeresibus Dissertationes II, 1694.

De Sethianis. 1694,

De redemtone Marcosiorum et Heracleonitarum, Irenaeo et Epiphanio memorata, Diss. 1695.

De antiquitate Litterarum Judaïcarum. 1696.

De decem Otiosis Synagogae, Dissertationes duae 1686.

Investigationes Praefectorum et Ministrorum Synagogae. 1700, 1701, 4.

De Arabarcha vel Einarchia Judaeorum. 1700.

De ratione observandi genuivam Vocabulorum Hebr. significationem. 1704.

Periculum Palmyrenum. 1704.

De statuis et aris, falsis verisque Dei et hominum Internuntiis ad illustr. Exod. XX:23, 24. 1705.

Observationes selectae ad locu Hebraea N.T. Matth. I:17.

Judae, vs. 14, I Cor. XV:45, 47. Luc. VI:1, Matth. XIIX:15, 16, 17, 1705, 1706.

Periculum Phoenicium. 1706.

Conjectura de Tecto Sabbati, 2 Reg. XVI:18. 1707.

Periculum criticum s. Exercitationes VI, ad loca Onomastici Eus. et Hieronymi. 1707, 1708.

Epistola de orig. et significatione vocis ATTA.

Rudimenta Grammat.

Harmonicae linguarum orientatulium (onvoltooid) 1700.

Vindiciae sententiae de Seculo futuro. 1693.

Oratio de fundamentis et principiis Philologiae sacrae; habita an. 1710 quum rectura abiret.

Oratio de antiquitate Baptismi. 1700.

Disp. de Viis Dei s. vera Religione in Miscellaneess Duisburgensibus. T. II, p. 263. seq.

Comparatio expiationis anniversariae Pontificis Maximi in

V.T. cum unica atque aeterna expiatione Jesu Christi in Miscell. Gron. T. IV, p. 557.

Comparatio expiationis anniversariae Pontificis Max. in V.T. cum unica atque aeterna Expiatione Jesu Christi, gevoegd bij de nieuwe uitg. v.d. Codex Talmud. Ioma c. vers. et comment. Rob. Sheringhamii Franeq. 1696, 8.

(Anoniem) Dispositio scholastica argumentorum, quibus probatur, mortem corporalem non eese poenam peccati, pro synodo Brielana an. 1693, 4. Hij heeft er zich echter autheur van genoemd in:

Momentum controversiae de Morte corporali ponderatum et examinatum, ad tollendas suspiciones et minuendas lites.

Exeritationes Gramm. in Ps. 1 et Gen. 1, exhibentes specimen Analyseos Hebraeae. Franeq. 1702 8. (anoniem).

Verhaal van den eersten oorsprong der Broedertwisten in de Nederlanden 1708 8, onder den pseudoniem Jrenaeus Philaletas.

Ook gaf hij uit:

Disputationum Philologico-theologicarum de stylo N.T. Syntagma cum Praef. Editoris, cuius accedunt Dissertationes, auae de seculo futuro. Leo. 1701, 4.

Annotationes in Vetus T, et in Epist. ad Ephesios. Amst. 1711 8. c. praef. Rhenferdi. In 1723 verscheen te Leiden in 8^o. een andere uitg. m.d.t. Observationes selectae in V.T. et in aliqua loca N.T. cui adj. praefat. Jac. Rhenferdi.

Zie: Orat. fun. cl. Andalae; Vriemoet, Ath. Fris. p. 641 seqq.; Glasius, Godgel. Nederl. Epp. Altingii 74, 89, 93, 95, 197, 99 (ad Rhenf.) Masson, H. Crit, T. II, p. 310. T III, p. 313. Bibl. anc. et mod. T. XVII p. 85-138; Bibl. Brem., Cl. III, p. 914, IV, p. 340, 441. Cl. VIII, p. 376: Vrije Fries D. VI. bl. 336, 384; Boekzaal 1746 a, bl. 226; Bibl. Misc. Gron. T. IV, p. 657; Misc. Duisb. T. II, fasc. II, p. 269; Kobus en de Rivecourt.