Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 16

[Joannes Ramus]

RAMUS (Joannes) of Tack, werd den 28 Februarij 1535 te Goes geboren, en had naauwelijks den ouderdom van 20 jaren bereikt, toen hij zich te Weenen neêrzette, om er onderwijs in de rhetorica en de Grieksche taal te geven. Tegelijker tijd legde hij er zich op de regten toe. Hij verliet echter, na volbragte studiën, Duitschland, en werd, den 3 October 1559, doctor in de beide regten te Leuven. In het volgende jaar werd hij er hoogleeraar in de instituten. In 1562 vertrok hij naar Douay, waar koning Philippus II eene hoogeschool had gesticht, en gaf er drie jaren collegie in de regten, waarna hij naar Leuven werd teruggeroepen, waar hij, op eene aanzienlijke jaarwedde, de leerstoel in de Digesten verkreeg. Hij bekleedde zijn ambt met grooten lof, en telde o.a. den beroemden Dionysius Godofridus onder zijne leerlingen. De onlusten noopten hem zijne standplaats te verlaten. Hij verkreeg in 1578 den leerstoel to Dôle, maar voor hij zijn ambt aanvaardde, stierf hij den 23 November van datzelfde jaar, in den ouderdom van 43 jaren en 9 maanden. Hij huwde Adelaide Goraerts, die den 3 Augustus 1613 overleed, nalatende twee kinderen, Jan Ramus, in Mei 1566, en Catharina Ramus, in Januarij 1570 in St. Pieter te Leuven gedoopt. Diodorus Fuldenus zegt van hem, in zijne Oratio fun. Weymsii, ‘Ramus, dum amplissimam Juris cognitionem, aciculatissimâ methodo disponeret, et promptissimo eloquio illustravit, unicè aptus ad docendum erat.’ ‘D'ailleurs (schreef Paquot) il avait étudié l'antiquité et les principes du droit naturel; et dans ses leçons, comme dans ses écrits, il fit usage de ces connoissances, nécessaires à tout professeur, qui ne veut passe borner à une explication sèche et mécanique de a jurisprudence Romaine.’ Hij en Johannes Molinaeus keurden het oprigten van nieuwe bisdommen af, toen Philippus II hieromtrent het advys der hoogeschool te Leuven in 1561 inriep. Hij was ook een der 5 hoogleeraren, die, over de Pacificatie van Gend geraadpleegd, den 26 December 1576 antwoordde, dat het tractaat niet alleen niet met den R.C. godsdienst streed, maar het zelfs dien zeer voordeelig was. Deze advysen mishaagden den koning zeer, die zelfs het geloof van den doctor verdacht hield.

Hij vertaalde uit het Grieksch in het Latijn het Scutum Herculis, een mythologisch gedicht van 400 verzen, aan He-

siodus toegeschreven. Deze overzetting werd opgenomen in de uitgaaf van dezen dichter te Bazel bij Johannes Oporinus. Ook vervaardigde hij eenige epigrammen en elegiën de Gestis Archiducum Austriae, die in T. III. der Deliciae Poëtarum Belgarum van Gruterus, voorkomen.

Peerlkamp's oordeel over zijne poëzy is niet ongunstig.

Hij voegde bij Nicolai Secundini Rerum Turcicarum libri, twee boeken. Voorts gaf hij in het licht:

Oeconomia, seu dispositio utriusque Juris, Lovan. 1557, kl. 12^o. Colon. Agripp. 1592, 12^o.

Commentarius ad titulos undecim de Tuteliss, ex lib. Instit. Imperialium, Lovan. 1557, kl. 12^o.

Commentarii methodici ad Regulas J.U., novâ Oeconomiâ, seu dispositione per locos communes atque axiomata incedentes, in libb. IV distributi. Item Tractatus de Analogiâ juris et facti. Et Oratio apologetica pro Jurisprudentiâ. Omnia nune primum in lucem edita, cum summariis et indicibus, curâ et industriâ Valerii Andreae, Lovan. 1641, 4^o.

De laatstgemelde Oratie voert in deze verzameling tot titel: Apologia Jurisprudentiae adversus nostri temporis calamitates, habita in aula, ut vocant, Doctorali an. ciƆ. iƆ lix. v. non. Octob.

Joannis Malcoti ad tit. xviii lib. i. Cod. de Juris et facti ignorantiâ Praelectio. - Accedit Joannis Rami J.C. Comment. ad eumdem tit. in D. Et Tractatus de Analogia juris et facti, Lovan. 1652, kl. 12^o., door Valerius Andreas uitgegeven.

Boelmans, schepen te Leuven, bezat in ms. van Ramus.

Imperialium Institutionum classica, seu per locos et sectiones divisa interpretatio, fol.

In tertium librum Institutionum illustrissimi J.U.D. Joannis Rami Dictata, in 4^o.

In titulum de Verborum obligationibus Annotala praeclara D. Joannis Rami, kl. 4^o.

Explicationes titulorum I-VII, libri XVIII., et I-V, libri XIX, et I-VI, libri XX, in fol.

Annotata in tit. ff. Infortiati, Soluto matrim. quemadm. dos petatur, fol.

Zie Miraei, Dipl. Ult. ed. T. III. p. 472; Sweertii, Ath. Belg. p. 362; Val. Andreas, Bibl. Belg. p. 551; Fast. p. 195. Foppens, Bibl. Belg. T. II. p. 715; Peerlkamp, de Poët. Lat. p. 117, 118; Hoeufft, Parn. Lat. Belg. p. 54; Hoynck van Papendrecht, Anal. Belg. T. III. P. II. p. 334; De la Rue, Gel. Zeel. bl. 252, 253, Oudh. en Gest. van Zeel. bl. 108, 109, 110; Paquot, Mém. T. VI. p. 183; Jöcher, Rotermund, Kobus en de Rivecourt.