Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 15

[Carel Frederik Gey van Pittius]

PITTIUS (Carel Frederik Gey van), geb. den 18^den Mei 1790, trad in dienst als kadet der artillerie den 4^den Maart 1804; na afgelegd examen voor eene commissie, bestaande uit de generaals Kraijenhoff en Martuchewitz, benevens de professoren van Swinden, van Beeck Calkoen en Pierson Tholen, werd hij luitenant der artillerie en genie 8 Augustus 1808, 1^ste luitenant in Fransche dienst 1 Maart 1811, 2^de kapitein der sapeurs 1 Julij daaraanvolgende, 1^ste kapitein bij dat wapen 1 Januarij 1812, en kapitein bij den staf der genie 1 Julij van dat jaar. Die snelle bevordering was het gevolg van talrijke diensten, in zijne betrekking bewezen. In 1811 toch naar Italië vertrokken zijnde, werd hij als commandant der genie in de Montargentaro geplaatst, ten einde dat Schiereiland in staat van verdediging te brengen. In Maart 1812 werd hij belast met eene verkenning der kust tusschen Livorno en den mond van den Tiber; hij vertrok voorts naar La Spezzia, alwaar hij het opzigt hield over de

daarstelling van het in de rots uitgehouwen fort, op den ruim 500 ellen hoogen berg la Castellane, welk fort er de groote en schoone baai aan de noordzijde dekt. Den 1^sten Januarij 1813 naar Verona gezonden, werd hij geplaatst bij den staf van den luitenant-generaal Bertrand, kommandeerende het 4^de Fransche legerkorps; hij marcheerde met dat leger naar Duitschland. Den 28^sten April daaraanvolgende werd hij bij gelegenheid van eene verkenning en een gevecht, waarbij hem zijn paard onder het lijf werd doodgeschoten, krijgsgevangen gemaakt. Men vervoerde hem naar Neisse in Silezië, waar hij in de citadel dier vesting werd opgesloten. Om het lot, van naar Saratoff gebragt te worden, te ontgaan, ontvlugtte hij 30 Junij uit die vesting naar Bohemen en reisde naar Dresden, alwaar hij 10 Julij aangekomen zijnde, weder bij het 4^de legercorps, waarvan het hoofdkwartier te Spottau lag, werd geplaatst. Met dat legercorps nam hij deel aan de veldslagen bij Grossbeeren, Dennewitz, Wartenburg, 3 dagen bij Leipzig, Erfurt, Wacha: Hanau en Hochheim. Den 1^sten Januarij 1814 werd hij bij het 6^de legercorps, onder bevel van den maarschalk Marmont, als chef van den staf der genie geplaatst en nam deel aan de gevechten bij Brienne, Ronay, Montmirail, Chateau-Thierry, Meaux, Neuilly-St. Front, Soissons, Craone, Laon, Soissons (2^de slag), Fère-Champenoise en Montmartre. Na den laatsten bijgewoonden veldslag voor Parijs, den 30^sten Maart 1814, werd hij voorloopig belast met eene commissie voor de overname van den dienst der genie, in de destijds nog niet door de Fransche bezettingen ontruimde vestingen Deventer, Koevorden en Delfzijl. Den 1^sten September daaraanvolgende, werd hij benoemd tot 1^sten luitenant met rang van 2^de kapitein bij het corps Nederlandsche ingenieurs en eerstaanwezend ingenieur te Bergen-Op-Zoom. Den 1^sten Mei 1816 vertrok hij naar Antwerpen tot uitvoering der groote werken aldaar. Hij werd 1^ste kaptein-ingenieur den 16^den Augustus 1817. Den 1^sten April 1819 werd hij naar Gent gezonden tot het opmaken van een voorstel ter verdediging der provincie Oost-Vlaanderen en van een ontwerp voor eene nieuwe citadel, welk laatste werk naar zijne inzigten is volbragt. Het is een buitengewoon groot verdedigingswerk, dat naar een nieuw stelsel daargesteld, bekwaam is om 10,000 man bezetting bomvrij te huisvesten. In Julij 1829 werd Gey van Pittius majoor. Na een blokus van ongeveer 3 weken in October 1830 en de eervolle capitulatie der bezetting in die vesting, werd hij benoemd tot eerst aanwezend ingenieur te Gorinchem, ten einde die plaats, zoo mede Woudrichem en Loevestein, in staat van verdediging te brengen. Den 1^sten Maart 1831 werd hij benoemd tot commandant der genie te velde, nam hij deel aan den tiendaagschen veldtogt en aan de

gevechten bij Hasselt, Bautersem en Leuven. Den 1^sten Januarij 1834 werd hij belast met den herbouw der geslechte vesting Geertruidenberg. Die taak volbragt zijnde, werd hij den 1^sten Februarij 1838 in gelijke betrekking overgeplaatst naar Breda, welke vesting onder zijne leiding aanzienlijk is versterkt geworden. In dat jaar werd hij luitenant-kolonel, en in 1849 kolonel. Den 1^sten Maart 1850 werd Gey tot inspecteur der fortificatiën in de 1^ste inspectie, standplaats Utrecht benoemd, en werd hij belast met het toezigt over het bataillon mineurs en sappeurs, terwijl hij lid werd van het comité van defensie en van de commissie van inspectie over het militair onderwijs. Den 1^sten Augustus 1852 benoemd tot generaalmajoor, werd hij, wegens langdurige dienst, met den rang van luitenant-generaal, 15 November 1859 gepensioneerd. Hij verkreeg 1 Januarij 1813 het kruis van het Legioen van Eer. Den 2^den Augustus 1830 benoemde Z.M. Willem I hem voor zijne verrigtingen te Gent tot ridder van den Nederlandsche leeuw en den 16 Augustus tot ridder van de Militaire Willemsorde 4kl. Het metalen kruis ontving hij voor het bijwonen van den tiendaagschen veldtogt, terwijl hij in 1843 het kommandeurskruis der orde van St. Anna van Rusland bekwam, voor door Z.K.H. den grootvorst Michael gevraagde wetenschappelijke memoriën. Hij overleed te Utrecht, den 24^sten Januarij 1866 en werd volgens zijne begeerde den 27^sten daaraanvolgende in stilte ter aarde besteld.

Part. berigt.