Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 12. Tweede stuk

[Michiel Miereveld]

MIEREVELD, MIEREVELT of MIEREVELDT (Michiel) broeder van den vorige. Van Mander noemt hem Michicl Janssen. Hij werd 1 Mei 1567 aan het Marktveld te Delft geboren, en had Willem Willemsz. en zekeren Augustijn tot leermeesters. Na diens dood genoot hij het onderwijs van den verdienstelijken A. van Montfoort te Utrecht, die hem na twee jaar ook door den dood ontviel. Hij had echter uitmuntend van diens onderwijs partij getrokken, en in zijne wijze van werken was koloriet en andersins in den smaak van zijnen leermeester kenbaar. Eerst legde hij zich op historiële ordonnantiën toe, doch, daar hij zoo bijzonder in het schilderen van portretten slaagde, kreeg hij met deze werkzaamheid de handen zóó vol, dat hij zich genoodzaakt zag zich alleen tot dit vak te bepalen, terwijl hij slechts nu en dan een keuken met hare gereedschappen als tot uitspanning naar het leven, schilderde. Zijn roem als portretschilder bleef niet binnen de grenzen van zijn vaderland maar verspreidde zich door geheel Europa.

Groot is de menigte door hem vervaardigde portretten. Houbraken berekent het getal op 5000, Descamps op 10000(?). Prins Hendrik, broeder van Karel I, koning van Engeland, gaf zich zeer veel moeite om Miereveld naar Engeland te lokken, doch te vergeefs. Vele Engelschen, die zich in Holland ophielden, lieten zich door hem afbeelden, zoo als Hendrik, graaf van Southampton, de ridder Ralph Winwood. Robert Rich, graaf van Warwick, levensgroot, graaf Robert Lindsey, door R. van Voerst, in 1631 in koper gebragt.

Bijna alle beroemde mannen die in zijn tijd in Nederland

bloeiden, heeft hij afgebeeld, zoo als prins Maurits, Frederik Hendrik, Willem I, Lodewijk van Nassau, P.C. Hooft. Ook de Groot en Oldenbarneveld van welke laatsten de meesten door zijn schoonzoon, Willem Jacobsz. Delff en anderen zijn in 't koper gebragt. Kramm vermeldt 4 van zijne historieele onderwerpen, het oordeel van Paris, Venus en Cupido, Juno, Pallas, door W. Swanenburg in 1609 kl. f. gegraveerd en verzen er onder van P. Scriverius. Nagler vermeldt twee etsen van hem: Judith met het hoofd van Holofernus en de Samaritaansche vrouw met Jezus in gesprek bij de waterput. Tot zijne leerlingen behoorden Pieter Gueerits Montfort, Nicolaas Cornelius, Pieter Dirck en Kluyt. Zijn wapen was: schild coupé, 1) zilver met drie pals van keel; op het laatste zilveren veld drie zwarte sterren, 2) goud veld met een molenijzer van azuur, rondom drie narrenbeelden van azuur, twee en één geplaatst. Hij is meermalen afgebeeld, en overleed te Delft in 1641. Joachim Oudaan vervaardigde een grafschrift op hem.

Zie Houbraken, Jacob Campo Weijerman, Immerzeel Kramm, Descamps, Belkington, Fiorillo, Geschichte der Malerey in Grosbrittannie, S. 335; Ned. kunstbl. 10 Febr. 1844; Collot d'Escury, Hell. roem; P.C Hooft, Brieven; Bleiswyck, Beschr. v. Delft; bl. 850; Dodt, Archief, D. V; Woordenb. d. Zamenl.; Hoogstraten; Kok; Kobus en de Rivecourt; Muller, Cat. v. portr. Kunst- en Letterb. 1847 No. 5, (verg. met Kramm, bl. 1121); Oudaan, Gel. bloemkrans van ged. bl. 63.