Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 9

[Matthias Jorissen]

JORISSEN (Matthias) werd te Wezel den 26sten October 1739 geboren. Wie zijne ouders waren is niet bekend. Mogelijk was de predikant Matthias Jorissen zijn vader; maar deze werd eerst in 1744 te Wezel beroepen, na te voren te Rumpt en te Geldermalsem het Evangelie verkondigd te hebben. Na in zijne geboorteplaats de voorbereidende opleiding ontvangen te hebben, studeerde hij eerst te Duisburg, en daarna te Utrecht in de godgeleerdheid. Tot proponent bevorderd, vertrok hij naar Pruissen, welk land hij, ten gevolge eene door hem uitgegevene wederlegging van een voor het christendom schandelijk schotschrift, weldra weder moest verlaten. In Holland teruggekeerd, predikte hij onderscheidene malen te Aalten, en verkreeg in 1769 eene beroeping naar de beide Havezathen bij Tiel, van waar hij in 1779 naar Hasselt en in 1782 als Hoogduitsch predikant naar 's Gravenhage vertrok. In 1819 emeritus geworden, overleed hij er den 13den Januarij 1823.

Door den heer Glasius is op eene waardige wijze hulde gebragt aan Jorissen's vele verdiensten, onmiskenbare talenten en voortreffelijke eigenschappen, en aangetoond hoeveel goeds door hem is tot stand gebragt, waarvoor de nakomelingschap hem dank schuldig is. Wij hebben daaruit niets anders te berigten dan dat Jorissen een der ijsbrekers was van eene echte evangelische predikmethode; dat de viering van den Goeden Vrijdag door hem, onder vele moeijelijkheden is ingevoerd, en dat het Nederlandsche Zendeling-genootschap hem onder zijne oprigters telt. Hij was als catecheet beroemd, als prediker welsprekend, als christen leefde hij door het geloof. Onder de buitenlandsche geleerden was Lavater zijn vriend, en hier te lande stond hij bij mannen als Nieuw-

land, van Alphen, van de Kasteele en Clarisse hoog aageschreven. Zijne afbeelding ziet het licht. Hij was gehuwd met Johanna Sophia Helena Bird, die hem acht kinderen schonk. Van zijne hand ziet het licht:

Het gewigt der beloften Gods aangaande de zaligheid der Heidenen, Rott. 1800. 8^o.

Erinnerungen an Hieronymus van Alphen, 's Hage 1804. 4^o.

Psalmen und Gesängen für die Reformirten Teutschen Gemeinten in 's Gravenhage und Amsterdam, Wesel, 1798. 8^o.; 3de Auflage, Amst. 1818. 12^o.

Der Christenen goede vrijdag, of kort overzigt van het geheele lijden en sterven van Jezus Christus, 3de druk, Delft 1820 8^o., 4de druk, Amst. 1834. 8^o.

De Evangelische wijsheid onzer vaderen in het formulier des Heiligen Doops, Delft, 1821. 8^o.

De Evangelische wijsheid onzer vaderen in het formulier des Heiligen Avondmaals, Delft, 1821. 8^o.; 2de druk, Amst. 1834. 8^o.

De onderwijzing der christelijke feesten, Amst. 1821. 8^o.

Jorissen maakte zich ook verdienstelijk als lid van de commissie tot het bijeenzamelen der Evangelische Gezangen, bovenal door de zorg voor de melodiën, waartoe hij als beminnaar der toonkunst veel vermogt.

Zie de Jongh, Naaml. der pred. van Gelderl. bl. 338; Alg. Konst- en Letterb. 1823, D. I. bl. 49; J. A Mom, M. Jorissen, in den gelukk. avond zijns levens enz. Delft 1825. 8^o. 2 deelen; Ypey en Dermout, Geschied. der Ned. Herv. Kerk. D. IV. bl. 320; Cat. van de Bibl. der Maatsch. van Ned. Letterk. te Leid. D. II. bl. 318; de Navorscher, D. II. bl. 310; Muller. Cat. van Portrett.; Glasius, Godgel. Nederl.