Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 9

[Pieter Janssen]

JANSSEN (Pieter), een burger van Vlissingen, had te voren onder de Spanjaarden gediend, en, zijn paspoort verkregen hebbende, was hij te Vlissingen met Cornelia Laevan gehuwd en verdiende hij den kost met als kleedermakersknecht te werken. Toen nu in 1629, ten gevolge van het langdurig beleg van 's Hertogenbosch, bij tromslag vrij willigers werden opgeroepen, om aan die belegering deel te nemen, trok Janssen ook derwaarts en werd, als oud gediende, door prins Frederik Hendrik tot vaandrig eener bende vrijwilligers aangesteld. Als zoodanig bragt hij door zijne stoutmoedigheid veel tot de overgave der stad bij; want toen op den 11^den September de groote bres was geschoten en door de belegerden een tamboer was afgezonden, om vooreerst eenen wapenstilstand te vragen, nam Janssen dat oogenblik waar om zijn stout opzet te wagen. Hij rukt zijn vaandel van den stok af, windt het zich om het lijf, klimt door de bres in de stad, ijlt naar de groote kerk en, de deur tot den torentrap vindende open staan, klimt hij dien op en bereikt gelukkig het kruis, waaraan hij zijn vaandel vast maakt en daarna weder behouden bij de zijnen komt.

De belegerden, dit gewaar wordende, verbeeldden zich dat de stad reeds overgegaan was, en de belegeraars, door dit gezigt aangevuurd, drongen door de bres in de stad, waar zij geen tegenstand ontmoetten, dewijl de bezetting de wapenen nederlegde, waarop de overgave spoedig volgde.

De prins, van de daad van Janssen verwittigd, bood

hem, zoo hij lust had om te blijven dienen, eene aanzienlijke rangverhooging aan, doeh hier voor bedankte Janssen en gaf den wensch te kennen om, nu het beleg geëindigd was, weder huiswaarts te keeren. De prins stond hem zijn verzoek toe, gaf hem zijn afscheid in een allerloffelijkst getuigschrift, benevens eene beurs met 500 dukaten en eenen kleinen zilveren toren, die nog heden, met andere stukken, op het stadhuis te Vlissingen bewaard wordt. Janssen vertrok weder derwaarts, en liet voor zich in de St. Jacobsstraat een huisje bouwen, in welks gevel hij eene steenen afbeelding liet houwen van dien zilveren toren, met een bijschrift, benevens vier vergulde letters, wederzijds van den toren geplaatst, dus luidende:

De beteekenis dezer vier letters is niet bekend. Tijdens de Fransche overheersching was de spekslager Eintwachter bewoner van het huis, en liet bij de komst der Franschen te Vlissingen, den steen, waarop de toren en het opschrift gevonden worden, uit den gevel nemen, en na de omwenteling van 1813 weder op zijne vorige plaats stellen, waar hij thans nog gevonden wordt.

Zie Winckelman, Geschiedk. Bericht, in de Verh., uitgegeven door het Zeeuwsche Gen. te Vliss. D. XI. Voorr. bl. xxvi; te Water, Iuhuld. van Willem V. bl. 52, die den naam van den dapperen Janssen ontdekte; van der Aa, Herinneringen uit de Ned. Gesch. D. II. bl. 321-324; Geschiedk. aant. omtr. Frederik Hendrik, enz. bl. 149, 150; de Navorscher, D. III. bl. 164.