Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 6

[Friso]

FRISO wordt genoemd de stamvader der Friezen. Volgens het volksverhaal was hij een koningszoon uit Indië, die met zijne broeders Saxo en Bruno, na den dood van Alexander de Groote uit zijn vaderland verdreven en in het jaar 313 vóór onze tijdrekening met eene vloot in Friesland zou aangeland zijn. Zij zouden zich, ter plaatse waar thans Stavoren ligt, nedergeslagen en een tempel ter eere van hunnen afgod Stavo gesticht hebben. Onderlinge verschillen moeten de broeders na verloop van dertien jaren uiteengedreven hebben, en zouden de Saksers van Saxo en de Brunswijkers van Bruno hunnen naam ontleend hebben. Friso wordt alzoo als de eerste bestuurder van Friesland genoemd.

Ofschoon wij niet ontkennen dat dit verhaal omtrent den oorsprong der Friezen veel waarschijnlijks heeft, valt het echter moeijelijk te beslissen in hoever het waarheid bevat, boven de andere verhalen en meeningen die deswege gegeven zijn. Wij bekennen, met den Heer Eekhoff, dat de hooge oudheid ons verhindert daaromtrent eenige zekerheid te bekomen. De over-

levering omtrent dezen Friso heeft intusschen aan den verdienstelijken Frieschen dichter Willem van Haren de stof opgeleverd voor een voortreffelijk heldendicht, hetwelk onder den titel van: Gevallen van Friso, Koning der Gangariden en Prasiaten, te Amsterdam in 1741 het licht zag.

Friso wordt gezegd getrouwd te zijn geweest met Hilla, dochter of zuster van Agathoclos, Koning van Tracië, bij wie hij onder anderen verwekte een zoon, Adel, die zijnen vader, na eene regering van 68 jaren, opvolgde en van wien wij in het eerste deel van dit Woordenboek gehandeld hebben.

Het verhaal omtrent een anderen Friso, een zoon van Gruno, die de stichter van de stad Vronen en alzoo van West-Friesland genoemd wordt, is even onzeker als dat van zijnen bovengenoemden naamgenoot.

Zie Schotanus, de Geschied. van Friesl. bl. 2; Suffridus Petrus, de Seriptor. Fris. p. 1, 11; Sjoerds, Hist. Jaarb. D. I. bl. 16-44; (van Heussen en van Rijn), Oudh. van Friesl. D. I. bl. 46-61, 285, 286; D. II. bl. 344, 345, 357, 358; Hoogstraten, Woordenb.; Kok, Vaderl. Woordenb.; Westendorp, Jaarb. D. I. bl. 6, 7, 80; Arend, Algem. Geschied. des Vaderlands, D. I. bl. 309; Eekhoff, Gesch. van Friesl. bl. 8, 487.