[Joost van den Ende]
ENDE (Joost van den) werd waarschijnlijk te Zierikzee geboren en was een der moedigste bevelhebbers in den worstelstrijd tegen Spanje. Wij ontmoeten hem het eerst in 1573 bij de belegering van het kasteel Rammekens, waar hij, als Luitenant tegenwoordig, een der eersten was die langs de opgerigte stormladders naar boven klom.
Toen in 1574 Requesens plan had om Zierikzee te veroveren, en daartoe te Rozendaal eene vloot van wel bemande kromstevens liet in gereedheid brengen, bood van den Ende zich bij den Prins aan om deze zoo gevreesde onderneming te verijdelen. Aan hem werd dan ook de uitvoering van het plan toevertrouwd. Hij wachtte daarmede zoo lang tot de geheele vloot in gereedheid en met twee honderd soldaten van Mondragon's regiment bemand was.
Na een scherp en langdurig gevecht, werd de verraste vijand genoodzaakt te wijken met een verlies van elf schepen, die meerendeels verbrand werden, en eenige honderde matrozen en soldaten, waaronder verscheidene kapiteinen en bevelhebbers.
Tijdens het beleg van Zierikzee door de Spanjaarden in 1575 en 1576 had hij met Nicolaas Ruychaver het bevel over twaalf vaandels voetvolk binnen de belegerde stad. Ook daar was hij in de gelegenheid een blijk van zijne dapperheid te geven. Toen namelijk Mondragon de schans op het hoofd ingenomen had en van daar met eenige sloepen naar Brouwershaven voer, zette hem van den Ende, die juist de wacht had, met eenige pontjes achterna, achterhaalde hem bij Kerkwerve en geraakte in een hevig gevecht met de Spanjaarden, die meest allen over boord sprongen en door de onzen werden afgemaakt. Vreemd is het dat de juiste dag van dit roemrijk feit niet wordt vermeld en dat het niet blijkt of Mondragon hierbij gekwetst of gevangen genomen werd.
De nood in de belegerde stad al grooter en grooter geworden zijnde, werd van den Ende te rade zijne huisvrouw er buiten te brengen. Niet zonder gevaar werd dit volbragt. Maar