Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 2. Derde en vierde stuk

[Jan Buys]

BUYS (Jan) of Johannes Busaeus, een broeder der beide voorgaanden, geboren te Nijmegen in 1547, begaf zich, na de lagere klassen doorloopen te hebben, nog geen vijftien jaren oud zijnde, in het genootschap der Jezuiten. Toen zijne proefjaren ten einde waren, onderwees hij de jeugd in de Talen en de Wijsbegeerte, waarna zijne Oversten hem naar hun Collegie te Romen zonden,

om in de verschillende deelen der Godgeleerdheid te worden onderwezen. Hij was meer dan twintig jaren Leeraar in de Godgeleerdheid te Mentz, waar hij den 30sten Mei 1611 overleed.

In zijne klimmende jaren door werken afgesloofd en gekweld door gestadige hoofdpijn, hield hij zich nog steeds gedurig bezig met het zamenstellen, vertalen en uitgeven van godvruchtige werkjes meestal ter verdediging van de Roomsch Katholijke leer; terwijl hij zich omtrent de kerkelijke geschiedenis niet onverdienstelijk maakte. Van hem zien het licht:

Disputatio Theologica de Jejunio et Delectu ciborum. Mog. 1581.

De persona Christi, adversus ubiquetarios. Mog. 1583. Disputatio Apologetica pro Kalendario Gregoriano, contra Jacobum Herbrandum, Doctorem Lutheranum Tubingensem. Herbip. 1585.

De descensu Christi ad inferos, adversus Decretum libri Concordiae Lutheranorum. Colon. 1586. 4^o.

Apodixis Theologica, pro ritu Orandi Rosarium B. Mariae Virginis. Mog. 1587.

Rosarii Hyperaspistes sive Depulsio Cavillationum, quibus Calvinista quidam Heydelbergensis Apodixin suam obscurare conatus est. Herbip. 1588.

Apologeticum Disputationis de persona Christi adversus Cavillationes Stephani Gerlacii. Mog. 1588. 4^o.

Responsio ad Theses Theologorum Lutheranorum Magdeburgensium, de Missa Pontificia et Coenae Dominicae profanatione. Mog. 1588.

Disputatio Theologica de Baptismi necessitate, et de Baptismo Constantini Magni. Mog. 1589.

Paradoxa XXX Gasparis Schuenckfeldii, Haeresiarchae de toto Christo, Deo et Homine, in statera S. Scripturae, Sanctorum, Patrum et Rationis expensa.

Refutatio duplex Cavillationum à Stephano Gerlachio objectarum. Mog. 1591, 1594 et 1596.

De vita Christi et B. Virginis, et Diffidentia sui ac Mortificatione. Col. 1601.

Enchiridion piarum Meditationum in omnes Dies Dominicos. Mog. 1606.

Modum recte meditandi de rebus divinis. Mog. 1606.

Panarium, hoc est Arca Medica adversus animi morbos. Mog. 1609. 4^o.

De Statubus Hominum, Pontificis, Ecclesiasticorum, Laicorum etc. Mog. 1613. 4^o.

Viridiarium Christianarum Virtutum ex S. Scripturae et Patrum sententiis constructum. Mog. 1616. fol.

Vincentii Bruni Meditationum Tom III et de Sacramento Penitentiae. Col. 1598. 12^o.

Lucae Pinelli Meditationes de S. Eucharistiae Sacramento. 1600. 12^o.

Fulvii Androtii de frequenti Communione. Mog.

Fulvii Androtii Meditationes de Passione Domini. Col. 1600.

Responsio Roberti Bellarmini, ad Doctorem Theologum, de Censuris ad Venetos.

Gasparis Loartis de Mysteriis XV Rosarii.

Francisci Ariae Tractatus de imitatione B. Virginis.

Anastasius Bibliothecarius, de Vitis Pontificum Romanorum, quem Marco Velsero, Augustanae R.P. Duumviro adtribuunt, ex cujus locupleti Bibliotheca è codice Vaticano descripto prodiit. Mog. 1602.

Albonis Floriacensis Epitomen ex Anastasii Historia.

Liudibrandi, Ticinensis Diaconi, opusculum de ritu Romanorum Pontificum. Mog.

Hincmari, Rhemensis Archiepiscopi, Epistolae aliquot cum brevibus notis. Mog. 1602.

Vita S. Wigberti Socii S. Bonifacii, Archiepiscopi Moguntini, et B. Auperti (alii Ruperti) Bingionum Ducis.

Opera Petri Blesensis Bathoniensis in Anglia Archidiaconi, correcta et Notis illustrata.

Joannes Trithemius de Ecclesiasticis Scriptoribus, et eum Appendicibus. Mog. 1602. fol.

Ook vertaalde hij uit het Italiaansch in het Latijn onderscheidene werken over Indische, Japansche en Chinesche zaken die te Mentz en te Keulen herdrukt zijn.

Zie Slichtenhorst, Toon. des Lands van Gelder, bl. 38; Sweertii, Athen. Belgic., pag. 403-405; de Chalmot, Biogr. Woordenb., D. V. bl. 202; Biogr. Nation., Tom. I. pag. 169; Biogr. Univ., Tom. III. pag. 287; Glasius, Godgel. Nederl.