Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 2. Derde en vierde stuk

[Louis Brion]

BRION (Louis), geboren den 6den Julij 1782, op Curaçao van Amsterdamsche ouders, werd als aankomend jongeling ter opvoeding naar Amsterdam gezonden en aldaar op een Koopmanskantoor geplaatst. Toen de Engelschen, in het jaar 1799, in Noord-Holland geland waren, nam hij dienst als vrijwilliger bij het 2e Batailjon Bataafsche Jagers, onder het bevel van den Luitenant-Kolonel David Hendrik Chassé, en onderscheidde zich luisterrijk gedurende den veldtogt in Noord-Holland. Men wilde hem tot Officier bevorderen, maar zijne ouders riepen hem naar Curaoao terug, vermoedelijk vreesden zij, dat hij smaak voor de krijgsdienst mogt opvatten. Doch het levendige karakter van Brion kon zich niet met het stille koopmansleven vereenigen; hij verzocht dus zijnen vader verlof om te mogen reizen, dit werd hem onder zekere voorwaarden toegestaan. Eerst begaf hij zich naar de Vereenigde Staten van Amerika, waar hij zich op de zeevaart toelegde, doch weldra ontving hij aldaar het berigt dat zijn vader overleden was, die hem een aanzienlijk vermogen naliet. Nu vierde bij zijnen lust tot reizen bot, kocht een schip en bezocht onderscheidene landen. Zijne eerste ondernemingen slaagden naar wensch; in 1804 vestigde hij zich als Koopman op Curaçao, waar hij tot Kommandant der schutterij werd aangesteld.

Toen in 1805 de op dat eiland gelandde Engelschen den Kabritenberg, die het fort Beekenburg beheerscht, bezet hadden, en op het punt stonden om zich van die sterkte meester te maken, nam Brion het stoute besluit, om, aan het hoofd der schutterij, den berg om te trekken en den vijand de gemeenschap met de zee af te snijden, ofschoon het getal troepen, waarover hij te beschikken had niet sterker was, dan dat der gelande Engelschen, bedragende ongeveer 760 man van wederzijden. De Engelschen de schutterij ziende aanrukken, begonnen geweldig te vuren, hetgeen echter, doordien het geschut te hoog stond geen schade deed, daar de kogels hun over het hoofd vlogen. Brion nu den voet van den Kabritenberg genaderd zijnde, was geheel buiten het bereik van het hooger geplaatste geschut, en trok den westkant van dien berg langs. Verbaasd over deze moedige en krijgskundige onderneming, en vreezende van hunne vaartuigen te zullen worden afgesneden, verlieten de Britten in allerijl den berg, met achterlating van hun geschut, benevens vele andere krijgsbehoeften, en vlugtten, door de schutterij gevolgd, naar het strand, waar zij hals over kop in de sloepen tuimelden, of in zee sprongen, terwijl velen hunner door het vuur der schutterij gedood of zwaar gekwetst werden. Zoodat men destijds aan het beleid en den moed van Brion het behoud van het eiland Curaçao te danken had.

De handelsbelangen van Brion stemden bijzonder goed overeen met zijne zucht tot reizen. In de volgende jaren bezocht hij de Kusten van Venézuéla en Guaira; hij begaf zich naar Caracas, waar hij vrij lang verbleef, en betrekkingen aanknoopten met aanzienlijke familiën, onder anderen met de familie Montilla, van

welke de oudste zoon Mariano zijnen bijzonderen vriend werd. Het was juist in die tijd dat Venézuéla zich van het Spaansche juk zocht te ontslaan. De gebeurtenissen van 1808, 1809 en 1810 wekte in de hoogste mate Brions belangstelling op. Hij was de zaak der onafhankelijkheid met geestdrift toegedaan; ondersteunde de Independenten; rustte op eigen kosten een oorlogsvaartuig voor hen uit; vocht in de jaren 1813, 1814 en 1815, waarin de onafhankelijkheid van Venézuéla weder verloren ging, met waren leeuwenmoed en maakte zich ten schrik van de Spaansche kruisers.

Vervolgens Opperbevelhebber der Columbiaansche zeemagt en Kapitein-Generaal des legers geworden zijnde, bragt hij tot de onafhankelijk dier Republiek veel toe. Hij ondersteunde Bolivar met 250,000 daalders, welke hij uit zijn eigen vermogen overge houden had, hielp te Aux Cayes op Haïti eene nieuwe uitrusting gereed maken; wist te bewerken dat Bolivar tot Kapitein-Generaal van Venézuéla en Nieuw Grenada erkend werd; stevende in Maart 1816 naar Margarita, en hielp het eiland, door de ingezetenen ondersteund, veroveren, waardoor de Independenten nu weder een vast punt hadden en hun moed begon te herleven. Het zeegevecht van den 2den Mei 1816 bekroonde de wenschen der Indepenten en bewees dat Brion een even bekwaam Bevelhebber als dapper soldaat was: het Spaansche eskader werd geheel geslagen. Het gevolg daarvan was, dat het beleg van het fort Pampatar, hetwelk sedert een jaar belegerd was, werd opgebroken. De togt ging vervolgens op Carupano: Brion stevende naar de Eilanden Onder den Wind, om de gemeenschap tusschen de Koningsgezinden in de Kolonie en van het moederland af te snijden. Gedurende al de tijd dat de oorlog tegen de Spanjaarden gevoerd werd, was hij allernuttigst voor de zaak der vrijheid, en maakte het eiland Margarita tot entrepot en wapenplaats der Independenten. Door Brion geleid, was het Amerikaansche vlootje de schrik der Spanjaarden. Brion nam in 1817 deel aan de vermeestering van Guayana door Piar, welke de onderneming tegen Venézuéla ten gevolge hadden. Bijgestaan door den Franschen Kapitein Debouille, kwam hij in den mond van de Orenoco ten anker, stevende, niettegenstaande het verschrikkelijk vuur van het Spaansche eskader, de rivier op, vernielde 30 schepen, nam er 8 weg en veegde alzoo de rivier schoon. Na in 1819 eene verzoening tusschen Bolivar en Marino Montilla bewerkt te hebben, vormde hij in het volgende jaar met dezen laatsten het ontwerp om St. Martha en Carthagena te bemagtigen. St. Martha viel hem den 11den November in handen en Carthagena zou spoedig gevolgd zijn, indien niet een wapenstilstand de vijandelijkheden geschorst had. Brion mogt echter de geheele bevrijding van Zuid-Amerika niet beleven. Tijdens zijn verblijf te Savanilla had hij de tolregten van 33 op 25 percent verminderd; toen Bolivar dit vernam, werd hij woedend en deed bij trommelslag bekend maken, dat van dien dag af de tolregten op den ouden voet moesten geheven worden. Brion,

hooghartig van aard, kon eene dergelijke handelwijze niet geduldig verdragen. Hij werd ziek, zoodat hij zich genoodzaakt zag zijn eskader te verlaten en keerde in het begin van 1821 naar Curaçao terug; overstelpt van ligchaamssmarten, afgemat door zielelijden, een tegenzin hebbende in het leven en zoo arm dat hij 16 dubloenen moest leenen van den Kaper Kapitein, die hem naar de plaats zijner bestemming overbragt, waar hij den 20sten September 1821 overleed. Met zijne gezondheid had hij ook zijn vermogen bij den bevrijdingsoorlog opgeofferd, en na zijn overlijden, vond men niets bij hem, dan eene slecht voorziene klederkas, ofschoon hij een groot vermogen had bezeten en evenzeer in de gelegenheid was geweest om zich een gedeelte van den buit toe te eigenen, als Paez, Marino en andere hoofden der Independenten. De schuldvordering, welke zijne erven op de Republiek Columbia hadden, beliep een half millioen Spaansche daalders, waarvan die Staat echter niet meer dan 400,000 daalders erkende. Op eenen kleinen heuvel, in den tuin, van het buitentje Rozentak, ten Noordwesten van het Schottegat, op Curaçao, treft men het eenvoudige graf van Brion aan. Het is met geele tigchelsteenen bevloerd, zonder eenig opschrift.

Zie Teenstra, de Nederl. West-Ind. Eiland., D. II. bl. 126-128; de zelfde, Nederl. Overz. Bezitt., bl. 701, 902-905.; Biogr. Univers.