Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 2. Eerste en tweede stuk

[Schelte of Scheltus van Bolsward]

BOLSWARD (Schelte of Scheltus van), een broeder van den voorgaande, geboren in 1586 te Bolsward, vestigde zich mede te Antwerpen. Hij was een der Graveurs uit de school van Rubbens, die het best de penseelstreek en den tint van dien Meester hebben wedergegeven. Hij en Visser zijn van alle Graveurs op metaal die, werke, met het graveerijzer het volmaaktst de schoonheid en het schilderachtige van het etsen hebben geëvenaard. Men heeft Landschappen van van Bolsward, geheel met het ijzer gegraveerd, die in schoonheid niet voor onze beste platen in zwarte kunst behoeven onder te doen. In de beelden doen zijne harseringen, hoewel over het algemeen kort en menigvuldig, de spieren zeer goed uitkomen en stellen met juistheid de vouwen der kleederen voor. De meeste zijner platen hebben eenen uitmuntenden tint; weinige Plaatsnijders hebben met zoo veel waarheid de kracht en tevens de fijnheid der penseelstreken van de schilderijen, die zij navolgden, wedergegeven. De Christus met den rietstaf, van van Dyck, is de meest gezochte plaat van dezen Meester, wier eerste proefdrukken wel eens 300 gulden opbrengen.

Men schat mede zeer hoog zijne Hemelvaart van Maria en zijne Mercurius en Argus naar Jordaens; de proefdrukken van deze prent met het adres van Blooteling zijn uiterst zeldzaam, even als die van Christus met de Spons en de hand van St. Jan den Evangelist op den schouder van de H. Maagd. Ook verdienen onderscheiding de Leeuwenjagt naar Rubbens, de Koperen Slang, en twee andere platen naar Jordaens, Saters voorstellende. Schoon zijn ook zijne plaatjes van het Mirakel der Heilige Stede voorgevallen, in 1345 te Amsterdam, naar Petrus Paulus Rubbens gesneden. Van Bolsward is een der Meesters wiens werken de jongste graveurs niet genoeg kunnen bestuderen, vooral ten opzigte van den tint, de kracht en de waarheid.

Zijne afbeeldsel is naar eene schilderij van Anthony van Dyck, door Lommelin in het koper gebragt ook komt er een houtsneeportret van hem voor in Immerzeel, Levens en Werken der Kunstschilders.

Zie, behalve dat werk, Kok, Vaderl Woordenb.; Collot d'Eteury, Holland's Roem, D. I. bl. 120, A 246 en 247; Biogr. Nation. Hubert et Rost, Manuel de Vart, Tom. V, pag. 368-381.